YENİ YOL GRUBU ADINA MUSTAFA KAYA (İstanbul) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisinin araştırma önergesi üzerine söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle sizleri saygıyla selamlıyorum.

Bugün burada ülkemizin dört bir yanında milyonlarca vatandaşımıza hizmet veren motokuryelerin sorunlarını dile getirmek istiyorum. Onlar yağmurda, karda, sıcakta, trafikte hep bizim için yollardalar. Ancak ne yazık ki bu yollarda çoğu zaman hayatlarını kaybediyorlar. 2025 Ocak ayı itibarıyla Türkiye'de trafiğe kayıtlı motosiklet sayısı 6 milyon 287 bindir. Bu rakam toplam araçların yüzde 20'sini oluşturmaktadır. Bu büyüklük kuryelerin ekonomimizdeki rolünü açıkça göstermektedir. Ancak aynı yıl içinde onlarca kurye trafik kazalarında yaşamını yitirmiştir. Her bir kayıp bir evladın, bir babanın, bir kardeşin acısıdır. Değerli arkadaşlar, soruyorum size: Bir paket bir canla kıyaslanabilir mi? Peki, nedir sorunlar? Birinci sorun iş güvenliğidir. Kuryeler trafikte en savunmasız gruplardan biridir. Uzun çalışma saatleri, teslimat baskısı ve yetersiz koruyucu ekipman kullanımı kazaların başlıca nedenleridir. Çözüm; koruyucu ekipman desteğinin zorunlu hâle getirilmesi, kuryelere özel trafik eğitimleri ve teslimat algoritmalarının insan sağlığını önleyecek şekilde düzenlenmesidir.

İkinci sorun sosyal güvenlik meselesidir. Birçok kurye hâlâ sigortasız çalıştırılmaktadır. Bu yüzden iş kazası geçirdiklerinde ya da hastalandıklarında devletin koruması dışında kalmaktadırlar. Çözüm; kuryelerin sigorta kapsamına alınması, iş kazası ve meslek hastalığı sigortalarının zorunlu hâle getirilmesidir.

Üçüncü sorun çalışma koşullarıdır. Teslimat algoritmaları sadece hız ve verimliliği öncelemekte, bu da baskı oluşturmaktadır. Retorik bir soruyla ifade edeyim: Bir insanın sağlığı bir algoritmanın hızından daha önemsiz olabilir mi? Peki, bu sorunların çözüm kaynağı, merkezi neresi? Elbette Parlamentoda alacağımız kararlardır.

Değerli arkadaşlar, dördüncü sorun örgütlenme meselesidir. Kurye Hakları Derneğinin 2025 raporunda da belirtildiği gibi, kuryelerin örgütlenme alanları sınırlı, seslerini duyurmakta zorlanıyorlar. Çözüm; dertlerini duyuracakları platformların, örgütlenmenin önünün açılması, kurye temsilcilerinin karar mekanizmalarına dâhil edilmesi ve sektör için özel bir kurye çalışma yasası hazırlanmasıdır.

Değerli milletvekilleri, kuryeler sadece paket taşımıyor, onlar toplumun yükünü taşıyor. 2025 verileri bize şunu gösteriyor: Motosiklet sayısı artıyor, kurye sektörü büyüyor ama riskler ve kayıplar da aynı hızla artıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Lütfen tamamlayın.

MUSTAFA KAYA (Devamla) - Teşekkür ederim.

Eğer biz harekete geçmezsek bu tablo daha da ağırlaşacaktır. Bugün buradan bir çağrıda bulunuyorum: Kuryelerin can güvenliği için trafik düzenlemelerini güçlendirelim. Kuryelerin sosyal güvencesi için yasal düzenlemeleri hızla hayata geçirelim. Kuryelerin çalışma koşullarını insanca bir seviyeye getirelim. Kuryelerin örgütlenme hakkını tanıyalım ve destekleyelim.

Unutmayalım ki bir paket yerine bir hayat kaybedildiğinde aslında hepimiz kaybediyoruz diyor, Cumhuriyet Halk Partisinin araştırma önergesini desteklediğimizi ifade ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (YENİ YOL, CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)