BÜLENT TEZCAN (Aydın) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 233 sıra sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısı'nı görüşüyoruz. Daha önce geneli üzerinde yapılan görüşmelerde de ifade edildi, alternatif uyuşmazlık çözme yöntemleri içerisinde, çerçevesinde hukuk uyuşmazlıklarında ara buluculuk yoluyla bir anlamda uzlaşmak suretiyle uyuşmazlık çözme sistemi hukuk sistemimize getirilmeye çalışılıyor. Bu yeni bir sistem, Türkiye için yeni bir sistem, dünyanın farklı yerlerinde uygulamaları var; gittik, gördük, baktık. Türkiye için yeni bir sistem ve bu sistemi yerleştirmeye çalışıyoruz.

Değerli arkadaşlar, tasarının 2'nci maddesinin (a) bendinde; ara buluculuk faaliyetini yürüten ve bakanlıkça düzenlenen ara bulucular siciline kaydedilmiş bulunan gerçek kişiden bahsedilmekte. Verdiğimiz değişiklik teklifinde, burada "Bakanlıkça düzenlenen ara bulucular sicili" değil, "Bakanlıkça" ibaresinin çıkarılarak, ara buluculuk kurumunca düzenlenen ara bulucular siciline kaydedilmesini öneriyoruz.

Sebebi şu: Değerli arkadaşlar, yeni bir uyuşmazlık çözme yöntemini yerleştiriyoruz ve bunu yerleştirirken de  Türkiye'de bir anlamda ara buluculuk adı altında yeni bir meslek yaratıyoruz.

Şimdi, burada tasarının devam eden maddelerine baktığımız zaman ara bulucuların kimlerden oluşacağını belirliyoruz, nasıl seçileceklerini belirliyoruz, hangi eğitim şartına tabi olduklarını belirtiyoruz, sorumlulukların ne olduğunu belirliyoruz, onlar için bir sicil belirliyoruz. Bu sicile nasıl kaydedileceğini, nasıl silineceğini belirliyoruz. Bunların gizlilik esasına göre çalışacağını belirliyoruz, sorumluluğuna ilişkin de hükümler koyuyoruz. Dolayısıyla, bir ücret alabileceklerini  düzenliyoruz. Yaptıkları faaliyet karşılığında ücret alabileceklerini düzenliyoruz.

Değerli arkadaşlar, bu, açıkça artık yeni bir meslek yaratmaktır. Dolayısıyla, yaratacağımız bu meslek de artık çağımızda esas olan, bir anlamda serbest meslek faaliyetine benzeyen bir meslektir ve uyuşmazlık çözme noktasındaki görevi nedeniyle bu, ciddi biçimde kamu hizmeti niteliği taşıyabilen, tıpkı avukatlığa benzer bir meslek yaratıyoruz. Bu çerçevede bunu doğrudan doğruya idarenin kontrolü altında olan Adalet Bakanlığı tarafından tutulan bir sicile teslim etmek doğru değil. Böyle bir mesleğin önümüzdeki dönemde gelişmesini istiyorsak, özellikle ara buluculuk kurumunun yerleşmesini istiyorsak bu mesleği, hak ettiği şekilde bir ara buluculuk kurulu oluşturularak, tıpkı barolar gibi bir meslek örgütü oluşturarak düzenlemek zorundayız.

Bakın, Anayasa'nın 135'inci maddesi açık. Anayasa'nın 135'inci maddesinde kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından bahsediliyor ve mesleklerin icra edilmesinde o meslek düzenini sağlamak için kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının kurulması gerektiği bir anayasal hüküm olarak mevzuatımızda yer almış.

Biz şimdi, bir taraftan ara buluculuk kurumunu çağdaş ölçülerle düzenlemeye çalıştığımızı iddia ediyoruz ama diğer taraftan da bu mesleği düzenlerken doğrudan doğruya idarenin kontrolü altına sokuyoruz. Bu, ciddi bir çelişkidir. Verdiğimiz önerge bu çelişkiyi gidermeye dönük bir önergedir, bu noktada desteklerinizi bekliyoruz.

Tabii, ilginç şeyler yaşıyoruz. Bakın, arabuluculukla ilgili kaygıları hep beraber izledik. Konuşan arkadaşlarımız "Acaba alternatif bir yargı süreci mi yaratılıyor, kadı yargılaması mı yaratılıyor?" diye tereddütlerini ifade etti. Bazı barolar ve kuruluşlar da bu tereddütlerini ifade ediyorlar.

Değerli arkadaşlar, maalesef Türkiye'de sanki bu tereddütleri haklı çıkarmak istercesine artık fetva desteğiyle kanun çıkarma sürecine giriyoruz. Diyanet İşleri Başkanlığı, dün kalkıp kürtajla ilgili fetva yayınlayama başladı. Başbakan çıkıyor, Sayın Başbakan diyor ki: "Kürtajla ilgili düzenleme yapacaksınız." Bir gün sonra, Diyanet İşleri Başkanı çıkıyor, kürtajla ilgili fetva yayınlıyor. Eğer Türk hukuk sisteminde fetva destekli kanun çıkarma alışkanlığını yerleştirmeye başlarsanız o zaman bu yasaları çıkarırken toplumun kafasındaki tereddütleri giderme imkânınız yoktur.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Tezcan.

BÜLENT TEZCAN (Devamla) - Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkürler.