GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: TÜRK TİCARET KANUNU İLE TÜRK TİCARET KANUNUNUN YÜRÜRLÜĞÜ VE UYGULAMA ŞEKLİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI
Yasama Yılı:2
Birleşim:124
Tarih:26.06.2012

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI HAYATİ YAZICI (Rize) - Çok teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli üyeler, evet, Sayın Halaman'ın yönelttiği soruya cevap vermek istiyorum: Tabii, bu yeni Türk Ticaret Kanunu, gerçekten, elli yedi, elli beş yıldan bu yana uygulanmakta olan Türk Ticaret Kanunu'nun yerine ikame olacak bir kanun, önemli bir kanun ve ekonomik hayatın bütün alanlarını, bu alan içerisinde icrai faaliyette bulunan bütün aktörlerin hareketlerini -ticari anlamda- yeni kurallara bağlayan bir kanun.

Düzenlemelerin amacı, elbette ki öznesi olan kişilerin faaliyetlerini kolaylaştırmak. Hiçbir Meclis, yasama organı veya Hükûmet yani ya kanun düzeyinde olsun ya da ikincil düzenleme niteliğinde olsun mevzuatı vatandaşın işini zorlaştırmak için çıkartmaz, böyle bir tarzımız yok. Dolayısıyla yasama organı, yüce Meclis, geçen yıl burada, hep birlikte, bütün partilerin iştirakiyle bu önemli kanunu çıkartmıştır. Sorunuzun içerisinde dediğiniz o alanlara haksız uygulamalar varsa bu kanunun doğrudan doğruya onları tasfiye edeceğine ilişkin bir beyanda bulunmam takdir edersiniz ki şu anda mümkün değil ama hedef, az önce ifade ettiğim açıdan baktığımızda, umuyorum ki o beklenen sonuçları yakalarız, karşılarız.

Sayın Işık'ın "Çek Kanunu'nda yapılan değişiklikten sonra çeklerle ilgili uygulama nasıl?" Biliyorsunuz, çeklerle ilgili uygulama yıllardır tartışıldı, 2009 yılında da bir değişiklik yapıldı ama bu karşılıksız çek dolayısıyla yargıda büyük bir teraküm olmuştu, iki yüz bin dosya Yargıtayda vardı, dört yüz bin dosya bidayet mahkemelerinde vardı. Dolayısıyla altı yüz bin dosya ortada. Beklenen sonuç da elde edilemiyor. Duruşma süreleri uzuyor, duruşmalar talik ediliyor, bir yıl sonraya, sekiz ay sonraya gün veriliyordu. Onların tasfiyesi gerekiyor, düşünüldü, yeni bir sistem oluşturulsun? Bankalar Birliğinin oluşturduğu bir kart merkezinin bu çeklerle ilgili süreçleri takip etmesi, önlem olarak düşünüldü. Orada sadece negatif bilgiler değil, çek keşidecisiyle alakalı, aynı zamanda, pozitif bilgilerin de yer almasına ilişkin bir uygulama devreye konuldu. Bu henüz belki beklediğimiz randımanda çalışmıyor. Bundan ötürü bana da iletilen bilgilerde bu karşılıksız çeklerde bir miktar artış olduğuna ilişkin duyumlar veya şikâyetler, yakınmalar geliyor. Eminim ki bu sistem devreye girdiğinde bu alandaki sorunlar da tasfiye edilecek ama yasama organında hayat dinamik olduğu gibi yasama organı çalışmaları da dinamiktir. O süreçle de beklediğimiz sonucu vermezse eminim ki Hükûmet duruma vaziyet eder, siz de onun gereğini takdir edersiniz.

Diğer önemli bir sorunuz: Esendere gümrüğüyle alakalı. Şunu ifade edeyim: Biz gümrük kapılarımız arasında bir kıyaslama yaptığımızda benim gerçekten hiç memnun olmadığım kapılardan birisi Esendere, orada bayağı sıkıntılarımız var. Bu sıkıntının çok değişik nedenleri var hem güvenlik dolayısıyla var orada, yasa dışı yapıların müdahalesi dolayısıyla var. Yine belki basından  izlemişsiniz veya sorduğunuz sorulara verdiğimiz cevaplarda da özetle yer almıştır. Esendere'yle bağlantılı olarak bizim Ambarlı'da, Halkalı'da yürütmekte olduğumuz, hayalî ihracat kapsamında bir bağlantının da o kapıya doğru yöneldiğini gördük. Birkaç sefer biz burasını denetlettirip, teftiş ettirdik ama yani bu kapının kapatılması diye bir durum söz konusu değil ve yap-işlet-devret modeli kapsamında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğiyle yeni bir çerçeve anlaşması imzaladık. Bu anlaşma kapsamında öncelikli kapılarımızdan birisi de Esendere gümrük kapımızdır. İnşallah bir yıl içerisinde bu kapıyı yenileyeceğiz, modern teknolojilerle donatacağız, oradaki ticareti daha güvenli hâle getireceğiz.

Efendim, Sayın Ayhan'ın "Bilim heyeti var mıydı?" Aslında, ben, tabii, tasarının tümü üzerinde, nasıl hazırladık, bunu anlatmak da istiyordum ama zaman kaybı olmasın diye söz almadık, araya terk ettik. Şunu ifade edeyim: Bu hazırlığın yapılmasıyla alakalı aşağı yukarı 2012 yılı başından bu yana Gümrük ve Ticaret Bakanlığının koordinesinde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve TÜRMOB'un iştirakiyle Türkiye'nin değişik yerlerinde bu Kanun'la ilgili görüşleri, önerileri, eleştirileri derlemek, toparlamak amaçlı bir dizi çalışma yaptık. Bu çalışmaları derleyip toparladıktan sonra, uzman ekipler  bunu  kodifiye  ettikten  sonra  bilim  heyetiyle Adalet Bakanlığında -çünkü kanunu çıkaran bakanlık Adalet Bakanlığımız- oradaki hukukçu, uzman arkadaşlarımızın iştirakiyle ve daha önceki komisyonlarda görev almış bir kısım akademisyenlerin iştirakiyle bir çalışma yapıldı.

Buradan Hoca'ya, Sayın Tekinalp'e ben bir kez daha teşekkür ediyorum. Benim de hukuk fakültesinden hocam, son derece saygı duyduğum bir kişi. Hoca kesinlikle bu kanunun bir maddesine dahi dokunulmasına şiddetle karşı durdu, ona da saygı duyuyorum; dolayısıyla, karşı duruşu dolayısıyla bu çalışmalara iştirak etmedi ama bu çalışmalardan hep dolaylı da olsa bilgisi oldu. Onaylamadığı alanlar çok ama biz hayatın gerçeğini gözetmek suretiyle böyle bir çalışmayı tamamladık.

 Ekonomi Koordinasyon Kurulunda bunu 3 defa müzakere ettik, daha sonra bizim grup başkan vekillerimiz aracılığıyla diğer partilerin gruplarıyla da temas kuruldu. Gördüm ki ben, çok memnuniyetle ifade edeyim, bu Kanun'la ilgili değişiklikleri içeren dilekçeler, öneriler, ticaret odalarından, sanayi odalarından, borsalardan, işletmelerden, bir kısmı da zaten muhalefet partilerine gönderilmiş, onlar da derlendi, toparlandı, sonuçta hazırlanan tasarının büyük ölçüde bütün talepleri karşıladığına ilişkin demin yapılan buradaki değerlendirmeler de bizi ziyadesiyle memnun etti.

 Niye bu, teklif değil de, ortak, müşterek teklif değil de tasarı şeklinde geldi? Bizim, grup başkan vekili arkadaşlarımıza özellikle ricamız oldu: "Bu kanun burada birlikte geçirildi, değişiklikleri de teklif şeklinde olsun, diğer gruplar da arzu ederlerse imza atsın." ama bazı grup yöneticisi arkadaşlarımız "Tamam, biz mutabıkız, bazı ufak tefek rezervlerimiz var ancak biz imzalamayalım, destekleyelim, siz getirin." dedi. Bunun da tabii, bir teklif olarak gelmesi doğru değildi ve bunu Hükûmet tasarısına dönüştürüp getirdik.

Tabii ki burada önemli bir soru daha var ithalatla alakalı yani buna zamanım varsa bunu da cevaplayayım.

TURGUT DİBEK (Kırklareli) - Zaman var Sayın Bakan.

GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI HAYATİ YAZICI (Rize) - Şimdi, Sayın Bulut'un "Ülkemiz ithalat cennetine dönüştü, önlem alacak mısınız?" diye bir sorusu, son olarak da onu cevaplayayım. Doğru, biz dış ticaretimize baktığımız zaman tabii ki ithalat ihracattan fazla ama 2012 yılı rakamlarını dikkate aldığımızda, bizim ihracatımızın ithalatı karşılama oranında 8 puanlık bir artış var, yüzde 64-65 seviyesine ulaşmıştır ve yatırım teşvik programında dikkatle izlemişseniz, takip etmişseniz, orada da gerçekten ithalatı frenlemeye dönük, özellikle sanayinin ihtiyacı ara mal ithalatını önlemek amacıyla o alandaki yatırımlar teşvik edilmekte ve böylece, sizin de temas ettiğiniz sorunun giderilmesinin hedeflendiğini ifade etmek istiyorum.

Teşekkür ediyorum.

BAŞKAN - Teşekkürler Sayın Bakanım.