HALUK EYİDOĞAN (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu vesileyle söyleyeyim, bizim bir yamalı bohçamız var, yamalı bohça kanunumuz var. Bu kanun, bu maddeyle ilgili olarak söylediğim kanun, 7269 sayılı 1959 tarihli Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun. Maalesef, bu Kanun, yürürlüğe konulduğu tarihten bu yana, sürekli madde eklemelere, madde çıkarmaya ve madde değiştirmeye maruz kalmış ve 1960'ta, 1968'de, 1985'te, 1992'de, 1995'te, 1999'da, 2000'de, 2001'de birçok değişiklik yapılmış. Genellikle büyük depremlerden sonra bu Kanun, bu yamalı bohça  kanununun eksikleri görülmüş, ha bire değişiklikler yapılmış. Toplam 53 maddeden oluşan bu kanunda 28 madde değişmiş, değişiklik yapılmış, 7 madde mülga, 11 ek madde konmuş, 17 geçici madde eklenmiş ve değişikler yapılmış. Bugün de bu 2'nci maddede, sözü edilen bu 7269 sayılı Yasa'nın 23'üncü maddesi madde 2'yle burada değiştirilmeye çalışılıyor, yamalı bohçaya bir yama daha eklenmeye çalışılıyor.

Peki, bu neyi düzeltecek? Aslında, yıllardır söylenen bu Yasa'nın değiştirilmesi gerektiği konusundaki görüşler hiçbir zaman ciddiye alınmadı. Bu Hükûmet de son on senedir, Deprem Şûrası'nda, Ulusal Deprem Konseyi raporlarında da belirtildiği hâlde, bu Yasa'yı, 7269 sayılı Yasa'yı değiştirmedi. O yamalı bohça hâliyle dururken, gitti, 2009'da da bir Afet ve Acil Durum Başkanlığı Yasası çıkardı. O da arızalı bir yasa.

Şimdi, bu maddede deniyor ki: "99 depremlerinden son iki yıl içinde iş yerlerini kullanamayan ve hak sahipliklerinden vazgeçenler?" Bundan bahsediliyor. Yani bu insanlar acaba bu iş yerlerini neden kullanmak istemiyorlar, neden vazgeçmek zorunda kalıyorlar? Bunu iyi anlamak lazım. Bunu "99 depreminden sonraki hak sahipleri" olarak değiştirmekle bu yasa ileride olabilecek, karşılaşabileceğimiz, afetlerden sonra karşılaşacağımız olayları düzeltecek mi? Hayır. Yanlış nerede? Zaten, gerekçede, kanunda, "İş yerleri şehir dışında, ihtiyaca uygun değil." deniyor. Yani durum saptaması yapılmış. Peki, acaba bu saptama Van depremi için de geçerli değil mi? Şimdi, Van depreminden sonra 10 kilometre öteye bir şehir kuruyorsunuz, tabii iş yerleri de yapıyorsunuz. Yarın öbür gün bu yamalı bohça 7269'a bir ek daha yapacaksınız, geçici madde 23'e 24 koyacaksınız, diyeceksiniz ki? İşte, Van'da depremden sonra yapılan ve kullanılmayan iş yerlerinin, belki de konutların hak sahipliğinden vazgeçilmesiyle ilgili bir madde koyacaksınız.

Şimdi, bu yanlışa biz zamanında işaret ettik, dedik ki: "Bakın, bir büyük depremden sonra ağır hasar almış, orta hasarlı binalar için hak sahiplerine kentin, yerleşimin uzağında yeni konutlar yapıyorsunuz, iş yerleri yapıyorsunuz ve mevcut sosyal yapıyı, ticari yapıyı, kültürel yapıyı başka yerlere gönderiyorsunuz. Sosyal ve kültürel parçalanmalara neden oluyorsunuz, ondan sonra bir sürü sosyal sorun çıkıyor, ekonomiyle ilgili, gördüğünüz gibi, bu iş yerleriyle ilgili sorunlar çıkıyor."

Bakınız, bu kanunun mutlaka yenisini çıkarmak lazım. Biz diyoruz ki, gelin, bu ihtiyaca cevap vermeyen, yamalı bohça 7269 sayılı Afet Yasası'nı, bunu değiştirelim, AFAD Yasası'yla birlikte yeniden yazalım. Birbiriyle çelişen, yetki karmaşasına neden olan, 5902 AFAD Yasası'yla 7269 sayılı bu Yasa'yı yeniden yazalım, bu ülkeyi her afet öncesi ve afet sonrası dertlerden kurtaralım. Ama sizde öyle bir temayül ve niyet görmüyorum.

Teşekkür ederim. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Eyidoğan.