ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; İçişleri Bakanlığına ait (6/30) numaralı sözlü soru önergesi ile Bakanlığımıza ait farklı numaralarda sözlü soru önergelerini Hükûmetimiz adına cevaplandırmak için huzurlarınızdayım. Hepinizi saygıyla sevgiyle selamlıyorum.

Öncelikle, Ardahan Milletvekili Sayın Ensar Öğüt tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve İçişleri Bakanı Sayın İdris Naim Şahin tarafından cevaplandırılması istenen sözlü soru önergesinin cevabıyla başlamak istiyorum. Ardahan'da otogar onarımının devam ettiği, Çıldır Belediye Başkanlığının belediye bütçe imkânlarının yetersizliği nedeniyle otogar planlaması yapılmadığı, Damal ilçesinde otogar bulunmadığından dolayı yolcu taşımacılığı yapan acentelere bina içerisinde tuvalet şartı getirilerek ruhsat verildiği, Göle ilçesinde bulunan otogara ait tuvaletlerin yenilenmiş olduğu, çevre düzenlemesinin yapıldığı, Hanak ilçesinde otogar eksikliği tespit edildiği, proje ve keşif hazırlanarak 10/10/2011 tarihinde ihaleye çıkıldığı, zemin -kilit parke- WC ve hizmet binası onarımının yapılacağı, çevre düzenlemesiyle birlikte 2012 yılı içerisinde hizmete sunulacağı; Posof ilçesinde bulunan otogarın tabanının parke taşla döşeli olduğu, çevre düzenlemesinin yapıldığı ve halkın ihtiyaçlarını karşılayacak tuvaletlerin otogar yanında mevcut olduğu anlaşılmıştır.

Sayın Başkan -Değerli Divana da arz etmek üzere- sorusu hemen hemen yirmi sekiz dakika süren bir konunun cevabının kırk dakikada olması ne kadar mümkün, bunu anlayışınıza arz ediyorum ve bununla alakalı, ihtiyaç hissetmem hâlinde, süre vereceğinize inanıyorum. O yüzden, müsaadelerinizle, milletvekili isimlerimizi tekrar etmeyeceğim ve soruları da tekrar etmeyeceğim ve eğer arkadaşlarımızdan daha tafsilatlı bilgi almak isteyenler varsa bugün Genel Kurulda hazır bulunacağım için de daha tafsilatlı bilgi vermeyi tabii ki bir görev addediyorum. Aynı zamanda, bütün dağıtım şirketleri ve TEDAŞ adına gelen soruların aslında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı vasıtasıyla Maliye Bakanlığına bağlı olduğunu ama Hükûmetimizin bir koalisyon hükûmeti olmadığı gerekçesiyle bu cevapları bizim, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olarak rahatlıkla cevaplayabileceğimizi de bir kez daha hatırlatmak istiyorum.

Tabii (737) esas numaralı soru önergesiyle? 6094 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun'da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 4'üncü maddesi kapsamında, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik 19 Haziran 2011 tarih ve 27969 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Ayrıca, YEK Destekleme Mekanizması kapsamında ödemelerin nasıl yapılacağını da içeren hususlar 21 Temmuz 2011 tarih ve 28001 sayılı Resmî Gazete'de yayımlandı ve bununla beraber, Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik'te yer aldı. 26 Temmuz 2012 tarih ve 28365 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik'te yerli katkı teşvikinden faydalanmak için öncelikle yüzde 100 olan yerli katkı oranı yüzde 55'e düşürülmüş ve bu orandan daha fazla yerli malzeme kullanılması durumu için de bir düzenleme yapılmış bulunmaktadır.

(1030) esas numaralı soru önergesine göre de? Yine yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji arzı içindeki payını artırmak Bakanlığımızın enerji arz güvenliğini esas alan temel politika ve amaçları arasında yer almakta. Ülkemizin enerji arz güvenliğinin sağlanmasına ilişkin Bakanlığımızın uzun vadeli çalışmalarıyla beraber cumhuriyetimizin 100'üncü yıl dönümü olan 2023 yılında yerli kaynaklarımızın tamamının kullanılmasının yanı sıra yenilenebilir enerji kaynaklarının da azami ölçüde kullanılarak hizmete sunulması tabii ki esas olmuştur. Şu ana kadar genelde -bildiğiniz gibi- kömür, doğal gaz ve petrol üzerine oturtulmuş olan enerji mimarisi değişmiş bulunuyor hükûmetlerimiz zamanında ve 2023 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi içerisindeki payının yüzde 30'lar civarında olmasını tabii ki hedefliyoruz. Şu anki rakamlar itibarıyla hem gerek Avrupa Birliği üyesi ülkelerle alakalı gerekse dünyadaki ortalamasına baktığımızda Türkiye'deki yenilenebilir enerji kaynaklarının oranının bütün bu saydıklarımızdan daha yüksek olduğunu biliyoruz.

Rüzgârla alakalı 20 bin megavat, jeotermalle alakalı 600 megavat ve güneşle de alakalı en az 3 bin megavatlık bir kaynağı harekete geçirmeyi düşünüyoruz.

(1051) esas numaralı soru önergesiyle? Ülkemizin uygun su kaynaklarının çevreyle uyumlu bir şekilde elektrik üretimi amacıyla değerlendirilmesi enerji politikalarımızın öncelikleri arasındadır. Bu doğrultuda, ekonomik olması kaydıyla, Ardahan ilimizin su kaynakları yatırımcılarımız tarafından da göz önünde bulundurulmaktadır. Ardahan ilinde hidroelektrik santrali yapılmasına yönelik olarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna yedi adet proje için üretim lisansı başvurusunda bulunulmuş, bu projelerden -virgüllerini saymayacağım- 7 megavat kurulu gücüne sahip olan Hanak HES Projesi, 41 megavat kurulu gücüne sahip olan Köroğlu Kotanlı HES Projesi, 81 megavatlık Akıncı Kayabeyi HES Projesi, 12 megavatlık kurulu gücüne sahip olan Merekler ve Algölü HES Projesi, 3,5 megavat kurulu gücüne sahip olan Çakırkoç HES Projesi'ne lisans verilmiştir. Yaklaşık 6 megavatlık kurulu gücüne sahip olan Söğütlükaya HES Projesi işletmede olup, 5 megavatlık kurulu gücüne sahip olan Mir HES Projesi de uygun bulunma aşamasındadır.

(993) esas numaralı soru önergesiyle? 2011 yılında Türkiye'nin toplam ham petrol ithalatı 18,1 milyon ton civarındadır. Ham petrol ithalatının yüzde 51'i İran'dan, yüzde 17'si Irak'tan, yüzde 12'si Rusya'dan, yüzde 11'i Suudi Arabistan'dan, yüzde 7'si Kazakistan'dan, yüzde 1,5'u Suriye'den, binde 6'sı İtalya'dan ve binde 4'ü de Azerbaycan'dan olmak üzere gerçekleştirilmiştir.

Ülkemize yurt dışından getirilen ham petrol deniz yoluyla ve boru hatlarıyla taşınmaktadır. Şu anda BOTAŞ'a bağlı olan BIL şirketi tarafından işletilen Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol boru hattından 2011 yılında 257 milyon varillik bir petrol taşınmış ve bununla beraber Bakü-Ceyhan boru hatları vasıtasıyla gerçekleştirilen herhangi bir ithalatımız bulunmamaktadır. 2011 yılında rafineri lisans sahipleri tarafından Irak'tan ithal edilmek üzere Musul-Kerkük-Yumurtalık ham petrol boru hattından ise ülkemize 3,1 milyon tonluk ithalat yapılmıştır Ceyhan bölgesine.

İran'dan ithal edilen ham petrolün tamamı deniz yoluyla getirilmektedir. İran'ın Akdeniz bölgesine yaptığı ham petrol sevkiyatının büyük çoğunluğu SUMED yani Mısır'daki boru hattı üzerinden gerçekleştirilmektedir. Nakil süresi, Mısır yoluyla yapılan alımlarda İzmir rafinerisi için 2 ila 3 gün, İzmit için 3 ila 5 gün, direkt İran yüklemelerinde 17 ila 20 gün civarındadır. Navlun ücretleri tanker piyasasındaki yoğunluğa, geminin yaşına, sigorta primi ve güzergâha bağlı olarak da değişmektedir.

(1112) esas numaralı soru önergesinde? Lisans sahiplerinin bildirim yükümlülükleri kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna intikal eden verilerin incelenmesi neticesinde, ülkemizde 2011 yılında 11.646 ton biyodizel üretildiği ve 10.136 ton biyodizelin dağıtıcı lisans sahiplerine satıldığı tespit edilmiştir.

27/9/2011 tarihli ve 28067 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Motorin Türlerine İlişkin Teknik Düzenleme Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile 1/1/2014 tarihinden itibaren motorin türlerine biyodizel harmanlamasının zorunlu hâle getirilmesine yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

(1384) esas numaralı soru önergesinde? Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna intikal eden bilgiler kapsamında biyoetanolün Bursa, Konya ve Adana'da olmak üzere yerleşik üç şirket tarafından üretilerek akaryakıt harmanlanan ürün olarak dağıtıcı lisans sahiplerine teslim edildiği bilinmektedir. 7/7/2012 tarih ve 28346 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Benzin Türlerine Etanol Harmanlaması Hakkındaki Tebliğ ile piyasaya akaryakıt olarak arz edilen benzin türlerinin yerli tarım ürünlerinden üretilmiş etanol içeriği 1/1/2013 tarihi itibarıyla en az yüzde 2 ve 1/1/2014 tarihi itibarıyla da yüzde 3 olmak üzere zorunlu hâle getirilmiştir.

(1670) esas numaralı soru önergesiyle ise? 2003-2012 tarihleri arasında Enerji Piyasası Denetleme Kurumu Elektrik Piyasası Daire Başkanlığı tarafından 1.130 adet firmaya üretim lisansı, 145 firmaya toptan satış lisansı, 138 firmaya OSB dağıtım lisansı ve 21 firmaya da dağıtım ve perakende satış lisansı verilmiştir. 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu'nun yayımlandığı 2001 yılından günümüze kadar geçen dönem içerisinde EPDK tarafından açılan şehir içi doğal gaz dağıtım lisansı ihaleleri sonucunda kanun öncesinde doğal gaz kullanılmakta olan illerimizdeki dağıtım bölgeleri için verilen 7 dağıtım lisansıyla birlikte lisanslı dağıtım şirketleri sayısı 63'e ulaştırılmıştır. 4/12/2003 tarih ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu uyarınca hâlen geçerli 12.371 adet istasyonlu bayilik lisansı ve 468 adet istasyonsuz bayilik lisansı mevcuttur. Bunların dışında 7.841 adet istasyonlu bayilik lisansı ve 3.817 adet de istasyonsuz bayilik lisansı iptal edilmiş veya sona erdirilmiştir.

(1475) esas numaralı soru önergesiyle, BOTAŞ tarafından uzun dönemli doğal gaz ve LNG alım satım anlaşmaları kapsamında Rusya, İran, Azerbaycan, Cezayir ve Nijerya'dan doğal gaz ithalatı yapılırken ayrıca, arz talep dengesini sağlamak üzere, ihtiyaç duyulduğu zamanlarda spot LNG piyasasından LNG ithalatı da yapılmaktadır.

2011 yılında BOTAŞ tarafından yaklaşık 40 milyar metreküp ve özel sektör tarafından da 4 milyar metreküp civarında doğal gaz ithalatı yapılmış, ithalat miktarının 2012 yılı içerisinde -içinde bulunduğumuz yılda- yaklaşık 46,5 milyar metreküp civarında olması beklenmektedir. Ülkemizin doğal gaz arz güvenliğinin sağlanabilmesi için bir yandan mevcut uzun dönemli doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz dediğimiz LNG alım satım anlaşmalarının şartlarında ülkemiz lehine bir kısım değişiklikler ve iyileştirmeler yapılırken, diğer taraftan da arz kaynak ve ülke çeşitlendirmesi imkânları geliştirilmektedir. Ayrıca, ülkemizdeki günlük ve mevsimlik talep artışlarının karşılanmasını ve arz kaynaklarında meydana gelebilecek kesintilerde de ülkemizin arz açığının giderilmesini teminen doğal gazın depolanması imkânları geliştirilmektedir. Şu anda BOTAŞ ve Egegaz AŞ tarafından LNG terminalleri vasıtasıyla, TPAO tarafından ise yer altı deposuyla depolama faaliyetleri yürütülmektedir. Ayrıca, ülkemizdeki mevsimsel ve/veya arz kaynaklarındaki kesintilerine bağlı olarak kısa süreli doğal gaz arz açığını gidermek için 2008 yılında 4646 sayılı Kanun'da yapılan değişiklikle beraber LNG ithalatı yapılması mümkün kılınmıştır.

(906) ve (928) esas numaralı soru önergeleriyle ise? Doğal gazın ülke genelindeki kullanımının sağlanması kapsamında Iğdır, Kars, Ardahan ve Ağrı illerinde teknik olarak doğal gaz arzı sağlanmıştır, BOTAŞ oralara iletim hatlarını götürmüştür. Doğal gaz dağıtım faaliyetleri yapmak üzere Kars, Ardahan, Sarıkamış'tan oluşan dağıtım bölgeleri için Kargaz'a (Kars, Ardahan Doğal Gaz Dağıtım Pazarlama Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi) 6/7/2006 tarihinden itibaren otuz yıl süreyle, 4646 sayılı Kanun kapsamında, mevcut mevzuat uyarınca Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun yine 6/7/2006 tarih ve 817/1 sayılı kararıyla doğal gaz dağıtım lisansı verilmiştir. Bu kapsamda, ilgili dağıtım şirketi Kars, Ardahan ve Sarıkamış'tan oluşan dağıtım bölgesinde tüketicilere doğal gaz arzı sağlamak üzere dağıtım faaliyetlerine devam etmektedir.

Enerji Piyasası ve Denetleme Kurumu tarafından ilk olarak Ağrı ve Doğubeyazıt'ı kapsayan dağıtım bölgesi için 2 Ağustos 2006 tarih ve 26247 sayılı Resmî Gazete'de ve daha sonra ise Ağrı, Iğdır ve Doğubeyazıt'daki 4/9/2008 tarihli ve 26987 sayılı Resmî Gazete ile şehir içi doğal gaz pazarlama dağıtım ihalelerine çıkılmış ancak her iki ihalede de katılımcı şirketlerin belirlenen tarihlerde ihale dosyası almaya ya da teklif vermeye gelmemesi nedeniyle ihaleler sonuçlanmamıştır

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu doğal gaz dağıtım lisansı ihalesi yapılmamış illerimiz için ihaleye çıkma kararı alınmıştır. Böylece Şırnak, Artvin, Bitlis, Bingöl, Muş, Tunceli, Hakkâri, Sinop ve Iğdır olmak üzere toplam 11 il merkezi ve 5 ilçe merkezinin doğal gaz donatım ihalelerinin önü açılmıştır.

(1272) esas numaralı soru önergesiyle? Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ tarafından yapım çalışmaları 30 Nisan 2005 tarihinde tamamlanan Gaziantep, Osmaniye, Adana, Mersin Doğal Gaz İletim Hattı Projesi kapsamında Adana iline, 15 Aralık 2006 tarihinde tamamlanan Adana, Osmaniye, İskenderun Doğal Gaz Dağıtım Hattı Projesi kapsamında ise Adana ilinde yerleşik bulunan sanayi tesislerine doğal gaz arzı sağlanmıştır. Aksagaz Dağıtım AŞ, Adana, Mersin, Osmaniye, İskenderun, Tarsus, Ceyhan, Dörtyol, Toprakkale, Payas, Karayılan, Sarıseki, Denizciler, Bekbele, Nardüzü, Azganlık, Belen, Kadirli, Antakya ve Yumurtalık'ı kapsayan bölgelere doğal gaz dağıtım faaliyeti yapmak üzere 28 Şubat 2008 tarihinde EPDK'dan otuz yıllık süreyle dağıtım lisansı almıştır. Doğal gaz abone sayısı bugünkü tarih itibarıyla 12.302'dir. Doğal gazın henüz ulaşmadığı ilçelere yönelik kapsamlı bir çalışma Bakanlığım koordinasyonunda, Kalkınma Bakanlığı ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu katılımıyla düzenlenmektedir.

(1301) esas numaralı soru önergesiyle? Boru hatları inşa edilirken bölgedeki yerleşim yerlerinin de arasında bulunduğu çok sayıda faktör göz önünde bulundurularak ve güvenlik standartlarına uygun olarak hatlar yapılmaktadır. Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin mevcut boru hatları Pazarcık ilçesinden yaklaşık 9 kilometre uzaklıktan geçmekte olup güzergâh üzerinde yerleşim yeri bulunmamaktadır. Dolayısıyla hattın yerinin değiştirilmesine dair bir ihtiyaç söz konusu değildir.

Kerkük'ten başlayarak Adana'nın Ceyhan ilçesine kadar deniz terminalinde son bulan boru hattı güzergâhının yapımı sırasında da başta depremsellik olmak üzere güzergâhın coğrafi ve jeolojik şartları dikkate alınarak boru hattı yapılmıştır.

(1302) esas numaralı soru önergesiyle? Türkoğlu ilçesi Minehöyük köyünün yolu Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ tarafından yüklenici firma eliyle gerçekleştirilen Hatay Doğalgaz AŞ boru hattı güzergâhı üzerinde bulunmaktadır. Söz konusu yolun boru hattı inşaatı çalışmaları nedeniyle tahrip olan kısımlarının tüm bakım ve onarım ve eski hâline getirme çalışmaları ilgili yüklenici firma tarafından tamamlanmıştır. Bahse konu kasabanın elektrik şebekesinin ağaç direkli şebeke olarak yapılması, daha sonra da kasabanın master projesi tamamlanmış ve imar uygulaması yapılan bölgelerde elektrik şebekesi beton direkli elektrik şebekesine döndürülmüştür. İmar uygulamasının gelişimine paralel olarak yenileme çalışmaları devam etmektedir.

(1473) esas numaralı soru önergesiyle? Ülkemizin yer altı zenginliklerinin  maksimum düzeyde kullanımı ve katma değer yaratarak değerlendirilmesi Bakanlığımızın en temel politikaları arasında yer almaktadır. Maden Kanunu'ndaki iki kapsamlı değişiklikle beraber reform niteliğindeki düzenlemeler gerçekleştirilmiş, bu yasal düzenlemeler ve müteakiben yayınlanan yönetmeliklerle beraber madencilik sektöründeki bürokrasinin azaltılması, yatırımlara güven ortamının getirilmesi ve gerçek yatırımcıların önünün açılması sağlanmıştır. Alınan bu tedbirler neticesinde 2011 yılında maden ihracatımız 2002 yılına göre tam 6 kat artmıştır. Yapılan düzenlemelerle mermerlerimizin blok olarak satılması yerine nihai ürüne dönüşülmesi teşvik edilmiştir. Bununla alakalı -Hükûmetimizin açıklamasında olduğu gibi- teşvik paketinde genel teşvik, bölgesel teşvik, büyük ölçekli yatırım teşviki ve stratejik yatırım teşvikleri getirilmiştir. Bu kapsamda tüm sektörler için sigorta primi işveren hissesi desteği, vergi indirimi uygulaması, faiz desteği uygulaması, yer tahsisi, KDV iadesi, gelir vergisi stopaj desteği, gümrük muafiyet kanunlarındaki yeni  teşvik ve uygulamalar getirilmiş olup, yeni teşvik sistemiyle beraber madencilik yatırımlarına, hangi bölgede yapılırsa yapılsın, beşinci bölgeye -bölgede olmasalar dahi- sağlanan desteklerden yararlanma imkânı verilmiştir.

(1822) esas numaralı soru önergesiyle? Ülkemiz jeolojik ve coğrafi konumu itibariyle aktif bir tektonik kuşak üzerinde yer aldığı için jeotermal açıdan dünya ülkeleri arasında zengin bir konumdadır. Ülkemizin her tarafına yayılmış 210 adet jeotermal saha bulunmakta olup bin adet civarında da doğal çıkış şeklinde, değişik sıcaklıklarda jeotermal kaynaklar mevcuttur.

Yozgat ilimizde Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü tarafından uzun süreden beri yapılan jeotermal enerji araştırmalarına yönelik çalışmalarda Anadolu'da graben sisteminin aktif fay zonlarının, genç volkanik bölgelerin açılma, çökme havzalarının ve masif kenar kuşaklarının önemli jeotermal enerji potansiyeli taşıdığı ortaya konmuştur.

Ülkemiz jeotermal enerjide 31.500 megavat termik potansiyeliyle jeotermal kaynak zenginliği açısından Avrupa'da birinci sırada yer almaktadır. 2005-2011 yılları arasında 115 bin metre jeotermal arama sondajı tamamlanmış, 1.422 megavat termik ısı enerjisi açığa çıkartılmış, böylece 2004 sonu itibarıyla 3.330 megavat ton olan, termik olan kullanılabilir ısı kapasitesi 4.798 megavat termiğe çıkartılarak ülkemizin görünür ısı kapasitesi yüzde 45 artırılmıştır. 2008 yılından sonra özel sektörün de jeotermal çalışmalarda aktör olarak yer almasıyla ülkemizin görünür jeotermal enerji kapasitesinin 7 bin megavat termiğe yaklaştığı tespit edilmiştir.

(1178) esas numaralı soru önergesiyle Tufanbeyli Termik Santral Projesi'nin çevreye uyumlu teknolojileriyle faaliyete geçmesi için çalışmalarla beraber firma tarafından sürdürülen bu tesisin Enerjisa ve yüklenici Güney Kore SKEC firması ve Itochu Corporation Japonya firması konsorsiyumu arasındaki görüşmeler tamamlanmış, 16 Mart 2011 tarihi itibarıyla taraflar arasında sözleşme imzalanmıştır. Santralde inşaat çalışmaları henüz başlamamış olup sadece onaylı imar planı çerçevesindeki saha düzenlemeleri ve tesfiyeleri verilmiştir. Enerjisa Enerji Üretim AŞ'den söz konusu hususlara yönelik olarak alınan bilgiyle özetle: "EPDK tarafından yapılan kamulaştırmanın tamamlanmasının ardından 11 Ağustos 2011 tarihi itibarıyla yüklenici konsorsiyuma sahaya giriş izni verilmiş, şu anda sahada geçiş şantiye tesislerinin de yer alacağı alanın genel tesviye çalışmaları yapılmakta olup söz konusu saha tesviye çalışmaları için yasa gereği herhangi bir inşaat ruhsatına gerek bulunmamaktadır. Bununla birlikte, santral yapıları için yasalar gereğince inşaat başlamadan önce tüm ruhsatlar alınacaktır, inşaat ruhsatı başvurusunun yapılmasıyla birlikte yapı denetim firması da seçilerek işe başlatılacaktır." denilmektedir.

(811) esas numaralı soru önergesiyle? TKİ Garp Linyitleri İşletmesi (GLİ) tarafından üretilen kömürler 96 adet bayi aracılığıyla yurt genelinde satılmakta ve bu bayilerden 21 adedi Tunçbilek Tavşanlı bölgesinde bulunmaktadır. Türkiye TKİ GLİ Müessese Müdürlüğünce üretilmekte olan ısınma amaçlı artı 18 ve 10-18 milimetre ebatlarındaki torbalı kömürler, yurt genelinde oluşturulan   bayiler aracılığıyla, TKİ tarafından belirlenen depo satış fiyatları üzerinden tüketicilerin kullanımına sunulmaktadır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanmış olan yönetmelik ve genelge hükümleri gereğince sanayi amaçlı 0,5 ve 18 milim ebadındaki toz kömürler sanayi sözleşmeleri karşılığında doğrudan sanayicilerin yani çimento ve küçük sanayi kullanımına sunulmakta olup başka hiçbir sektöre de satış işlemi yapılmamaktadır. Sanayi amaçlı 0,5 ve 18 milimetre toz kömürlerin satış fiyatı 155 TL/ton artı KDV'dir. Konutlarda kullanılan ısınmaya yönelik kömürlerin satış fiyatları üretim noktalarına uzaklığı dikkate alınarak ilçe bazında TKİ tarafından belirlenmekte, İnternet sayfasında yayımlanmakta ve kurumca denetlenmektedir. Belirlenen fiyatların üzerinde satış yapıldığının tespit edilmesi hâlinde bayilik sözleşmesinin iptaline kadar varan ağır cezai yaptırımlar söz konusudur. GLİ Müessesesi Müdürlüğünce üretilmekte olan ısınma amaçlı kömürler bayilere 240 TL artı KDV fiyatıyla satılmakta olup bu fiyata yüzde 15 brüt, yüzde 15 bayi kârıyla nakliye bedelleri eklenerek çeşitli il ve ilçelerdeki satış fiyatları GLİ Müessese Müdürlüğü tarafından da belirlenmektedir.

(1610) esas numaralı soru önergesiyle? İthalatın tamamının yüzde 95'i yaklaşık üretici ülkelerin devlet şirketlerinden gerçekleştirilmekle birlikte uluslararası petrol piyasasındaki faaliyet gösteren şirketlerden de üretici olup olmamasına bakılmaksızın alım yapılabilmektedir. Hiçbir petrol cinsinden elde edilen ürün birbirinin aynı olmadığı için mutlak anlamda ucuz veya pahalı ham petrolden söz etmek mümkün değildir.

Genellemek gerekirse: Düşük graviteli petrolden üretilen ürünlerin büyük kısmı daha düşük fiyatlı ürünlerken -fuel oil, asfalt gibi- yüksek graviteli ham petrolden elde edilen -benzin, motorin gibi- daha yüksek fiyatlı olan ürünler de vardır. Bu nedenle, her ham petrolün fiyatı farklı olup üreticiler, ham petrollerinden elde edilebilecek ürün miktarlarına göre ham petrollerini fiyatlandırmaktadırlar. Rafinerlerin kârlılığı ham petrol veya ürünlerin satış fiyatlarının belli bir oranı şeklinde olmadığından, üretimde kullanılan ham petrolün cinsine bağlı olarak farklı fiyat uygulaması söz konusu değildir. Ham petrol alış fiyatları ve petrol ürünlerinin satış fiyatları uluslararası borsalarda oluşmaktadır.

(1577) ve (1628) esas numaralı soru önergeleri aynı mahiyette olduğu için beraber cevaplandırmak isterim. Elektrik fiyat değişimlerinin temel nedeni, enerji maliyetlerindeki değişimlerdir. Enerji maliyetleri, perakende satış lisans sahibi dağıtım şirketleri tarafından EÜAŞ'tan, TETAŞ'tan, Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasasından, kendi üretim şirketlerinden, diğer üretim şirketlerinden, mikro kojenerasyon tesislerinden yapılan alımlar ile Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik'ten -yani YEKDEM kapsamlı- yansıtılan net bedeller, Piyasa Mali Uzlaştırma(PMUM) tarafından mevzuat çerçevesinde fatura edilen ve mevzuatta sıralanan kalemler, Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında oluşan bazı maliyetler ve enerji bilançolarını içermektedir. Bu bileşenlerdeki değişimlerin toplamı, enerji alım maliyetlerindeki değişim ihtiyacını ortaya çıkartmaktadır. Elektrik fiyatları üçer aylık periyotlarla belirlenmektedir. Herhangi bir periyottaki fiyat bileşenlerinin herhangi birindeki fiyatları düşürücü etkisi olan bir değişimi söz konusu olduğunda bu durum yeni fiyatlara yansıtılmaktadır.

Doğal gaz toptan satış fiyatları taraflar arasında serbestçe belirlenmekte, fiyatların belirlenmesinde eşit taraflar arasında ayrım yapılmamakta ve şeffaflık ilkeleri dikkate alınmaktadır. Bilindiği üzere, doğal gaz ithal bir enerji kaynağı olup yapılan uluslararası anlaşmalar çerçevesinde temin edilmektedir. Doğal gaz satış fiyatını oluşturan unsurlardan biri olan güncel alım fiyatları uluslararası ham petrol ve petrol ürünleriyle beraber, altıyla dokuz aylık faz farklarıyla beraber, gerçekleştirilmektedir.

(1669) esas numaralı soru önergesiyle? 2003 yılı öncesinde, enerji fiyatları içerisindeki enerji maliyetinin bir unsuru olarak gerçekleşen kayıp kaçak maliyetleri dikkate alınmaktaydı. Tarifeler düzenlenmesi kapsamında, 2003 yılından beri, EPDK tarafından düzenlenen tarifelerde ise enerji bedeli hesaplamalarında gerçekleşenden daha düşük olan hedef kayıp kaçak oranları dikkate alınmaktadır. Kayıp kaçak, şebekede oluşan teknik kayıplar ile kullanımı ölçülemeyen kaçak kullanımdan oluşmaktadır. Teknik kaybın, yapılacak yatırım ve alınacak bir kısım önlemlerle azaltılması mümkün olsa da tamamen ortadan kaldırılması imkânsızdır. Söz konusu kaybın bedeli hemen hemen her şebekede maliyetin bir unsuru olarak değerlendirilmektedir. Aynı şey Avrupa Birliği üyesi ülkeler ve diğer ülkeler için de geçerlidir.

Tabii, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizdeki kaçak elektrik kullananlara işlemlerin yapılıp yapılmadığıyla alakalı tereddüde net olarak şunu söylemem lazım: Çok ciddi bir mücadele veriliyor. Bu bölgemizde savcılığa 7.618 adet suç duyurusunda bulunuldu -Akedaş- Dicle, Van Gölü, Fırat ve Aras içinde özellikle Dicle ve Van Gölü'yle alakalı. Buradaki kayıp kaçakların bütün toplam haritadan tenzil edilmesiyle beraber şu anki Türkiye'nin ortalama kayıp kaçak oranı Avrupa Birliği üyesi ülkelerin toplam kayıp kaçak oranlarından daha düşüktür.

(1673) esas numaralı soru önergesiyle? Petrol Piyasası Kanunu'ndaki kaçak petrolün tanımı, tespiti, idari ve adli cezalara ve tasfiyesine yönelik düzenlemeler yer almaktadır. 1/1/2007 tarihinde ülkemizde ulusal marker uygulaması, bildiğiniz gibi, başlatılmıştır. Bu uygulama, akaryakıt kaçakçılığı ve akaryakıta katılacak ucuz yabancı maddenin önlenmesi amacıyla gerçekleştirilen bir uygulamadır ve bununla alakalı Petrol Piyasası Kanunu tekrar düzenlenerek de, bu manada tekrar huzurlarınıza getirilecektir.

(1626) esas numaralı soru önergesinde yer alan söz konusu hususlarla ilgili Toros Elektrik Dağıtım AŞ'den bilgi talep edildi ve kendilerinin, özellikle saati mühürlenen, icra takibi başlatılan borçlu sayısının 56.432 olduğu, bu borçluların 32.265'inin mesken, 24.167'sinin sanayi abonesi olduğu bildirildi. Yine, bu tarihler arasında 12.267 tane kaçak kullanımla alakalı tespitler yapıldı ve 38 milyon 926 bin kilovatsaatlik de bir miktara karşılık geldiği görüldü.

(741) esas numaralı soru önergesiyle? Aydem Elektrik Dağıtım AŞ'de bulunan, Muğla ili sınırları içerisinde faaliyet gösteren alanda bakım yapılabileceği gerekçesiyle "sokak lambası ve armatür toplatılması" şeklinde bir uygulama yapılmasının söz konusu olmadığını, genel aydınlatma hizmetleri yönetmeliğiyle beraber, bu çerçevede bunların yürütüldüğü söylendi.

(1079) esas numaralı soru önergesiyle? Önergede yer alan söz konusu hususlarla, Akdeniz Elektrik Dağıtım AŞ'den talep edilen bilgiyle beraber, Antalya ilindeki elektrik kapasitesi bakımından yetersizlik söz konusu olmamakla birlikte, dağıtım ve iletim şebekelerinin iyileştirme çabası çalışmaları kapsamında programlı kesintiler tabii ki yapılmakta. Orada, bildiğiniz gibi, özellikle Uzan Grubu'nun bulunduğu hâl, çok daha eksiden alındı ve yapılan yatırımlar da bu çerçevede devam ettiriliyor.

Tesis yatırım çalışmalarında, 169 trafo bölgesinde 1.293 saat programlı kesinti yapıldı ve 4 adet yeni trafo ilavesinin yanı sıra, 20 adet de trafoda güç yükseltilmesi yapılarak bunlar gerçekleştirildi.

158 milyon TL'lik yine yatırım programı, 23 adet iletim projesiyle beraber gerçekleştirildi ve toplam 240 milyon TL'lik projeli iş ihale edilmiş oldu.   

(1217) esas numaralı soru önergesiyle?Yine, Dicle Elektrik AŞ'de "Gazi Caddesi Ekmekçi Sokağa giden hatta meydana gelen arızanın evden mi kaynaklandığı, sokaktan mı kaynaklandığı, 15 metrelik kablonun nasıl düzeltildiği, bu arada başkalarının müdahalede bulunmamaları lazım geldiği" üzerinde bir kısım mükâlemeler oldu ve onlar da aynı şekilde düzeltilmiş oldu.

(1354) esas numaralı soru önergesiyle beraber? Aras Elektrik Dağıtım AŞ'de, Iğdır şehir merkezli, yine 15 kilovoltluk bir iletim hattının, 31,5 kilovolta dönüştürülmesiyle alakalı çalışmalar yapıldı ve bu gerilim seviyesine çıkartıldıktan sonra, gerilim dönüşümü çalışmalarıyla beraber dağıtım şebekesi alternatif besleme imkânlı oldu ve ring besleme sağlanmış oldu.

Iğdır şehir şebekesinde toplam 139 adet trafo sayısı var ve 15,5 kilovoltluk gerilimle beraber, trafoların da aynı şekilde 31,5 kilovoltla beraber, o gerilim seviyesiyle beraber değiştirilmesi söz konusu oldu.

Üçüncü şahısların trafoları da var aynı şekilde ve bununla alakalı çalışmalar da devam ettiriliyor.

(6/1373) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine AYDEM de  "Elektrik verilmesi talep edilen Muğla ili Köyceğiz ilçesi Otmanlar köyü Karaçay Mahallesi'ndeki yazlık evlerin bulunduğu yaylaya elektrik verilmesiyle ilgili elektrik tesisi yapım işlerinin şirketimizin 2013 yılı yatırım programına alınması için gerekli çalışmalar yapılmaktadır." diye şirket bize cevap verdi.

(1474) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine Toroslardaki özellikle bakım, onarım çalışmaları, 6,3 ve 15 kilovoltluk gerilim seviyeleriyle alakalı hatlar 31,5 kilovoltluk gerilim seviyelerine döndürülüyor. Bu konuyla alakalı, valiliğimiz ve basın yayın organları aracılığıyla, programlı kesintiler halkımıza duyuruluyor.

6.023 trafo sayısı 2011 yılı sonunda 8.835'e yükseltildi ve trafo sayısında yaklaşık yüzde 46,5'luk bir artış sağlandı.

(6/1499) esas numaralı soru önergesiyle beraber de, yine AKEDAŞ'ın Denizli Köyü için bakım ve onarım çalışmaları kapsamında Sakarkaya köyü Konuk Evleri'nde şebeke yenilenmesi ve Kısık Obası'nda elektrik şebekesi bakım, onarım çalışmaları yapılmıştır.

(6/1502) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine AKEDAŞ'da Andırın ilçesine bağlı Köklü köyündeki elektrik şebekesindeki bu uç noktalarda ki, özellikle yaz mevsimlerindeki gerilim düşümü sebebiyle trafo ilavesi güç artırımı yapıldı, mevcut şebekedeki direkler yenilendi ve sorun da ortadan kaldırıldı.

(6/1504) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine AKEDAŞ'ın Geben-Boğaziçi Mahallesi'ndeki elektrik şebekesi yaşlı çınar ağaçlarının arasından geçmekte, söz konusu ağaçların elektrik hattına yaklaşan dalları her yıl düzenlenmekte, emniyet mesafesi ihlaliyle ilgili herhangi bir sorun bulunmamakta, Çokak-Geben arası yıkılan direklerin yenilenmesine yönelik de 2011 yılı içerisindeki yapılan ihaleyle beraber, temmuz ayı içerisinde iş bitirilerek hat devreye alınmıştır.

(6/1507) esas numaralı soru önergesiyle beraber, önergede yer alan söz konusu yine AKEDAŞ bölgesinde, Andıran ilçesinde, Alanlı köyündeki çürüdüğü tespit edilen ağaç direkler yenileriyle değiştirildi. Akgümüş köyü, Göksun-Geben arasındaki, Geben Monoblok Dağıtım Merkezinden elektrik almakta ve yine Akgümüş köyü ile Geben dağıtım Merkezi arasındaki elektrik nakil hattı onarımı da yapılarak hat yenilenmiştir.

Aynı şekilde Göksun-Geben ve Andırın-Geben arasındaki enerji nakil hattında yıkılan direkler onarılmış ve bunlar da yenilenmiştir.

(6/1508) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine AKEDAŞ'ın, Andırın 75'inci Yıl Yatılı İlköğretim Bölge Okulu, Andırın Dağıtım Merkezi köylerde Fider 3'ten elektrik almakta ve söz konusu okula, Andırın Dağıtım Merkezi Fider 4'ten enerji verilmiş ve sorun giderilmiştir.

(6/1515) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine AKEDAŞ'ın Kahramanmaraş Nurhak ilçesindeki merkez mahallelerinde ve köylerinde meydana gelen elektrik kesintileri benzer şekilde giderilmiştir. Tatlar kasabasında bu sorun yaşanmış, daha sonra yine olumsuz hava şartlarından kaynaklanan sebeplerle kesintiler olmuş, ilçeye bağlı Tatlar kabasında elektrik şebekesinin düzenlenmesi 2012 yatırım programında mevcut olmuştur ve gerekli düzenlemeler yapılmaya devam edilmektedir.

(6/1517) sayılı esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine Kahramanmaraş Pazarcık ilçesine bağlı Taşdemir köyü elektrik şebekelerinin 2013 yılı yatırım kapsamında ele alınması söz konusudur. Elektriksiz hanelere elektrik verilmesi, yine köyün herhangi bir kısmında söz konusu olsa da bunların yatırım içerisinde değerlendirileceği aşikârdır.

(6/1557) esas numaralı soru önergesiyle beraber, Aras elektrikte Sulakyurt köyü yaylasında 2005 yılı Agustos ayında elektrik verilmiş, köyün yaylasında 47 adet abone bulunmakta, Çataldere köyü yaylasında çalışmalar devam etmekte, 2012 yılı sonuna kadar tesis çalışmaları da inşallah tamamlanacaktır. Değirmenli köyü yaylasına elektrik verilmesiyle alakalı herhangi bir müracaat yapılmamıştır.

(6/1683 ve 6/1814) sayılı soru önergeleriyle beraber, önergede yer alan söz konusu hususlarla ilgili olarak Toros'ların yine ilgili kararlarla beraber, resmî daire, KİT, belediye, tarımsal sulama ve köy içme suları abonelerine ait enerji borçları -icralık borçlar da dâhil- otuz altı aya kadar, bunların dışındaki abonelere ait de on iki aya kadar gecikme zammı ve KDV'si alınmak suretiyle taksitlendirilmektedir.

(6/1792) esas numaralı soru önergesiyle, yine Aras Elektrik Dağıtım AŞ'den aldığımız bilgiyle beraber, aydınlatma çalışmalarında köy aydınlatmalarına ağırlık verildi. İl merkezine bağlı köyler ve ilçelerin tamamı yine bakım ve onarımdan geçiriliyor, kırık armatürler düzenleniyor. 12.200 adet ampul, 2.300 adet armatür, bin adet balast ve bin adet de ignitör kullanıldı.

(6/1116) esas numaralı soru önergesiyle beraber, yine, Tokat ili için elektrik üretimi, iletim ve dağıtım hizmetlerini kapsayan elektrik sektörüne 4 milyon TL'den daha fazla yatırım yapıldı. 9.455 TL olmak üzere de, madencilik sektörü ve diğer sektörlere de olmak üzere toplam 9 milyon TL civarında yatırım yapıldı.

(6/1303) esas numaralı soru önergesiyle beraber, hizmet alımı yoluyla çalışan personellerde özellikle kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve başka hakların ödenmesi konusunda şartname ve sözleşmelerde firmaları bağlayıcı hükümler olmakla beraber bunların her türlü takibi titizlikle yapılmaktadır.

(6/1304) esas numaralı soru önergesiyle beraber, özellikle bağlı, ilgili ve ilişkili bütün kurumlarımızda boş bulunan kadrolara personel atama işlemleri ihtiyaçlar doğrultusunda göz önüne alınarak, mevzuatlar uygun olmak kaydıyla, bunların atanmasına devam edilmektedir.

(6/1383) esas numaralı soru önergesiyle beraber, Bakanlığımızda yönetim kadrolarının belirlenmesinde cinsiyet ayrımı yapılması söz konusu olmayıp yönetim kadrosunda kadın yönetici mutlaka olsun ya da mutlaka olmasın şeklinde bir ön yargıyla hareket edilmemektedir.

(6/1526) esas numaralı soru önergesiyle beraber de yine, merkez teşkilatının ilgili sayı ve tarih numaralarıyla beraber toplam personel sayısı 1.288'e yükselmiş olup bununla alakalı özürlü personel kontenjanımız artmış bulunmaktadır. Bu itibarla 2012 tarihinde Bakanlığımızın yeniden yapılandırma çalışmalarıyla beraber 2013'teki açık bulunan bütün özürlü kontenjanlara atama yapılacaktır; bağlı, ilgili ve ilişkili bütün kurumlarımızdaki boş bulunan özürlü kadrolara atama yapılması için gerekli özen gösterilecektir.

Tabii ki Türkiye büyümektedir ve bu büyümesini enerjideki kullanımla beraber bütün açıklığıyla görüyoruz. Enerji sektöründe gayrisafi yurt içi hasılası 3 katına çıkan ülkenin enerji kullanımı hemen hemen 2 katına çıkmıştır ve 2023 yılı hedefleri doğrultusunda da bir 2 katına kadar daha çıkmayı hedeflemekteyiz. 32 bin megavatlar civarında aldığımız kurulu gücün on yıl içerisinde şu anda 56 bin megavatlara geldiğini ve 229 milyar kilovatsaat civarındaki kullanımın, özellikle Türkiye'nin ortalama dünya büyüme hızından daha hızlı büyüyen enerji sektörüyle beraber yüzde 9,4'ler civarında büyüme sağladığı aylar olmuştur. O açıdan enerji sektöründeki yatırımlar global krizin ve özellikle Avrupa'daki yaşanan krizlerin daha ötesinde büyüme kaydetmektedir ve şebekesi Avrupa'nın 2'nci büyük şebekesidir. 1 milyon kilometre civarında iletim ve dağıtım hattına sahiptir, 17 milyon adet civarında direği vardır. Tabii ki bunların bir kısmının atmosfere açık işletmelerde olduğu gibi bazı arızalara maruz kalması da çok tabii karşılanmaktadır. Bu Avrupa'da da böyledir, diğer ülkelerde de böyledir. Bakın, özellikle enerji sektörüyle alakalı gerek yer altı kaynaklarının, madenciliğin, bütün çevreye rağmen değil, çevreyle beraber yürüttüğü çalışmalar, elektrik sektöründeki büyümeleri desteklemektedir.

Aydınlatmalarla alakalı, enerji verimliliği tasarrufuyla ilgili üniversitelerimizle beraber yürüttüğümüz, akademik çevrelerle beraber yürüttüğümüz çalışmaların ledli, yani ledlerle beraber değiştirilmesi, dolayısıyla Türkiye'nin tamamında 650 milyon TL civarında ve hepimizin ödediği aydınlatmaların şu anki teknolojiyle beraber 150 ila 200 milyon TL civarına düşürülmesi söz konusudur. Bu açıdan da bizim çalışmalarımız bu manada devam etmektedir.

Ben, Sayın Başkanım, müsaade ederseniz, bu elektrik fiyatlarıyla alakalı konuda arkadaşlarımızın, belki de yapıcı manada?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun Sayın Bakan.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Elektrik ve doğal gaz fiyatlarıyla alakalı bazı açıklamalarda bulunmak isterim. Bu işi yakinen takip eden arkadaşlarımız da dâhil olmak üzere, belki de hiçbirimizin hafızasında Kasım-Aralık 2008 yılı yani bundan tam dört yıl önceki doğal gaz fiyatlarından şu anki düzenlemelerle beraber geldiğimiz doğal gaz fiyatlarının daha düşük olduğunu gözden kaçırmış olabiliriz.

Arkadaşlar, tekrar ediyorum, dört yıl önceki özellikle Avrupa'daki o global krizin tesiri çok şiddetle hissedildiği 2008'in sonundaki doğal gaz fiyatları şu anki geldiğimiz noktadan daha yüksekti ve asgari ücretle alım gücünü ben sizlerle beraber bir tekrar etmek isterim. Yani doğal gaz ve elektrik karşısında asgari ücretin alım gücünün en az 1,5 katına çıktığını söylemek isterim. Bugün 2 Ekim 2012 tarihi itibarıyla söylüyorum çünkü 2009'un başında doğal gazda yüzde 26'lık ve yüzde 17'lik 2 kez indirim yapılmıştı. Tabii ki, hafızalarımız bunları unutuyor, çabuk unutabiliyor ve en son geldiğimiz noktadaki fiyatları ben sizinle tekrar paylaşmak isterim.

ABDULLAH LEVENT TÜZEL (İstanbul) - Sayın Bakan, son bir yılda yüzde 48 artış oldu.

NECATİ ÖZENSOY (Bursa) - 2008'de yüzde kaç zam yaptınız Sayın Bakan?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Arkadaşlar, bakın, tekrar bütün rakamları eğer not edebilirseniz veya konuşmamdan sonra not almak isterseniz, ben burada olacağım bu notları size takdim edebilirim.

Asgari ücret karşısında 2002 yılında yani asgari ücret 184 TL iken 1.146 kilovatsaat elektrik alırken, 2 Ekim 2012 tarihi itibarıyla 739 TL'lik asgari ücretle 2.070 kilovatsaat elektrik alabiliyoruz. Yani 1.146 kilovatsaatten 2.070 kilovatsaate çıkmış durumdayız.

Doğal gazda; 492 metreküp doğal gaz alırken 184 TL'lik asgari ücretle, şu anda 695 metreküp doğal gaz alabiliyoruz. Peki, dört yıl önceki fiyat ne idi, doğal gazdaki fiyat? Normal meskenlerde bin metreküp doğal gazı 1.073 TL'den alıyorken şu anda yeni düzenlenmiş fiyatla 1.063 TL'den alıyoruz ama bu arada ham petrole, döviz fiyatlarına, birçok kaleme zam geldi.

Nisan 2012 tarihi itibarıyla karşılaştırmıyorum çok fazla rakamdan bahsetmemek açısından. ÖTV'si, dağıtım şirketlerine ödenen taşıma bedeli, yüzde 18'lik KDV bedeli de dâhil olmak üzere 1.073 TL'ye bin metreküp doğal gaz alırken abonelerde, şimdi 1.063 TL'den alabiliyoruz. Sanayide ise bin metreküp doğal gazı dört yıl önce 956 TL'den alıyorduk indirim yapılmadan önce, şimdi 890 TL'den yeni düzenlenmiş fiyatla alıyoruz.

Arkadaşlar, BOTAŞ aldığı fiyattan daha düşük fiyatla vatandaşlarımıza bu tercihlerini kullandı. Neye dayanarak kullandı? Diğer enerji kaynaklarımız var. Malum yerli kömürümüz var, ithal kömür var, su kaynaklarımız var. Su? 2011 yılına göre 2012 yılında yağış rejimleri açısından baktığımızda yüzde 13 daha az yağış aldı Türkiye. Bu, bizim elimizde olan bir şey değil. Hani her zaman deriz, bereketli olsun iyi olsun diye. Biz, tabii ki isteriz daha fazla yağmur yağsın ve yaklaşık 50 milyar metreküp civarındaki yalnızca Atatürk Barajı'ndaki rezervuar alanından daha fazla yararlanmamız tabii ki bizim için iyi olacak.

Ben, size, istemeniz hâlinde, böyle bir tablo vereceğim ve bu tabloda, 2000 yılından itibaren, yani AK PARTİ Hükûmetlerimizden de önce, asgari ücret neydi, onun karşısındaki elektrik fiyatları neydi, tüketimin asgari ücrete olan oranı var arkadaşlar. Yüzde 11,7'ler civarındaydı bundan on iki yıl önce, şu anda yüzde 8,8'ler civarında. Yani tüketimin, elektrik fiyatları itibarıyla baktığımızda, asgari ücrete oranı gittikçe düşüyor. Yani vatandaşımızın asgari ücretle alım gücünün daha da yükseldiğini görüyoruz. Bu, Hükûmetimiz adına da vatandaşlarımız adına da sevindirici bir durumdur diye düşünüyorum.

Benzer şeyi doğal gaz fiyatlarıyla beraber yine verebilirim. Yine tabloları var. Yüzde 17,1'lik bir rakam da? Hemen hemen bütün kaynakları ithal olmak kaydıyla yüzde 16,4'lük bir rakamla devam ediyoruz.

Kömür fiyatları itibarıyla baktığımızda yine benzer rakamlar. İsteyen bütün arkadaşlarımıza, iktidar, muhalefet milletvekili ayrımı yapmaksızın bütün arkadaşlarımıza ben bu rakamları takdim edebilirim.

Bir konuya daha tabii ki değinmek isterim, sorulan sorular arasındaydı Sayın Başkanım, orada söz hakkımı kullanmamıştım. Elâzığ'da -ki doğal gazla alakalı arkadaşlarımız soru sordular ve çiftçilerimizin dönemsellikle alakalı konusunda bir soru sordular- biz bölge toplantısı yaptık. Bu yazın birçok ilimizde, Edirne'den Kars'a, Sinop'tan Hatay'a varıncaya kadar, mevcut milletvekillerimizden müsait olanlar katıldılar, belediye başkanlarımız, valilerimiz, muhtarlarımız, sivil toplum örgütlerimiz ve geniş bir katılımla beraber Elâzığ'da bir toplantı yaptık, yaklaşık, salonda, 200'den fazla arkadaşımız vardı. Ve bizim, ilgili, bağlı ve ilişkili bütün kuruluşlarımızdan arkadaşlarımızla beraber yaptığımız toplantıda şunu gördük: Elâzığ'ın, şu ana kadar götürdüğümüz hizmetlerde, 82 bin adet abone sayısının 51.200'ün üzerinde olduğunu, 34.500 tanesinin abone olduğunu, buna rağmen 82 bin tane aboneye de? Şuradan tekrar bakacağım? 27 Mart 2008 tarihinden itibaren özellikle 310 bin metre polietilen, 65 bin metre de çelik hat olmak üzere toplam 375 bin yani 375 kilometre doğal gaz hattı yapıldı orta ve alçak basınçlı dağıtım olmak üzere.

Elâzığ şehir merkezi ve 3 beldede toplam 30 mahalleye gaz arzı sağlandı. 74.500 konut, 8.900 iş yeri potansiyeline ulaşıldı. Doğal gaz yatırımları şehrin yüzde 74'üne ulaştırıldı, 2012 yılındaki yapılacak toplam 82 kilometrelik yatırımla beraber şehrin yüzde 84'üne bu yatırım getirilmiş olacak ve 10 bin konut daha doğal gazla buluşturulmuş olacak. Ancak "Bu arz varken talep ne kadar oldu?" diye sorarsak, bugün itibarıyla 53.097 adet olan doğal gaz abonelerinin ancak 36.418 adedi aktif olarak doğal gaz kullanmakta.

Şimdi, arkadaşlar, böyle bir işte kamuya düşen işler var, özel sektöre düşen işler var, vatandaşımıza düşen işler var. Bugün bir ocağın üzerine, doğal gazla çalışan bir ocağın üzerine aynı miktarda bir yiyecek koysak, diyelim ki patates koysak, onun kaynaması için enerjiye verdiğimiz doğal gazdaki fiyat 10 liraysa, diğerinde, tüp gazda 62 liradır. Yani doğal gazın daha çok kullanılması lazım meskenlerde. Bakın, elektrik üretimi için söylemiyorum. O yüzden, ben, Elâzığlı hemşehrilerime de orada basın yoluyla da kendilerine bildirdim. 36.418 adet civarındaki abonenin kendilerine sağlanmış olan yaklaşık 2 kat abone arzının mutlaka değerlendirilmesinin uygun olacağı kanaatindeyim. Elazığ OSB ve şehir merkezinde 30 adedi sanayi tesisi müşterileri bulunmakta. 2012 yılında 7 milyon TL'lik yatırımla beraber orada yaklaşık 35 milyon TL'lik bir yatırım söz konusu olmakta ve bugüne kadar da 70 milyon TL'lik yatırım yapılmakta.

Çiftçilerimizin dönemselliğiyle alakalı da çok kısaca bahsetmek isterim. Arkadaşlar, bilfiil on beş yıldan beri takip ederim. Pancarda, patateste, pamukta ve değişik ürünlerde, buğday da dâhil olmak üzere, çiftçi kardeşlerimize yılda 1 kez alınan, yılda 4 defa alınan yani her üç ayda bir alınan ve her ay alınan şekilde 1994 yılından bu tarafa değişiklikler yapılıyor. Çiftçi kardeşlerimizin bir kısmı diyor ki: "Yahu, siz bunu bir yılda bir alıyorsunuz ama biz o kadar parayı nasıl biriktirelim? Biz o kadar düzenli bir tahsilatta bulunamıyoruz. O yüzden bunun periyodunu kısaltın." Kısalttık. Şimdi, bazı çiftçi arkadaşlarımız dedi ki, sulama birlikleriyle de toplantı yapıyoruz: "Biz her ay bu parayı düzenli ödeyemeyiz, bunu dönemselleştirin." Üç ayda bir yaptık. Bu konuda ben bütün kooperatiflerle ve 42 tane sulama birliğiyle beraber yaptığımız toplantıda, en son yine Hükûmetimizin yaptığı ve Başbakanımızın bütün diğer borçlanmalardan ayrı tutarak? Bakın, Türkiye cumhuriyet tarihinde faizleri silinen tek borçlanma yapılandırması çiftçilerimizin tarımsal sulamalarıyla alakalı yapılan borçlandırma yapılandırmasıdır. "Siz yeter ki aslını verin; beş yıl önceki de olsa, sekiz yıl önceki alacağımız da olsa biz faizlerini siliyoruz." dedik, "Ama lütfen, lütfen bu borç yapılandırmasına iştirak edin." dedik. Otuz altı ay taksit yaptık ve 2,5 milyar TL'lik alımla alakalı, bir kısım çiftçi kardeşlerimiz buna rağbet ettiler, bir kısmı şu veya bu gerekçeyle yapamadılar.

Değerli arkadaşlar, biz özel şirketlere özelleştirmeyle alakalı şu yetkiyi veriyoruz: "Siz vatandaşlarımıza elektriği satın. Biz size 100 liralık elektrik verdik. 100 liranın isterseniz 80 lirasını alın, isterseniz 60 lirasını tahsil edin, biz 100 lirasını da her ay sonu sizden alırız." dedik ve şu anda bunu tahsil ediyoruz. O yüzden, buna mutlaka 2015 yılına kadar? Bakın, huzurunuzda açık bir dille, altını kalın çizgilerle çizerek söylüyorum: Avrupa Birliği ortalamasının altına inecektir Türkiye'deki kayıp kaçaklar. Bakın, çok açık ve net söylüyorum. Şu anda Dicle ve Van Gölü bölgesini çıkardığımızda 2012 sonu tarihi itibarıyla Türkiye'deki fiilî kayıp-kaçak oranları yüzde 9,4 civarına inmiştir. Yani özelleştirme kapsamında bu çalışmalar devam etmektedir.

Peki, özelleştirme nerede? 21 tane dağıtım şirketinin 13 tanesi özel sektörün elindedir, şu anda diğerleri kamunun elindedir ve 5 tane daha dağıtım şirketini tekrar özelleştirmeye çıkıyoruz. Peki, neyi hedefliyoruz? Özel şirketler, arkasında durabilecekleri teklifleri verip bunları mutlaka gerçekleştirecekleri bir yapı hâline getirsinler. Çünkü kayıp-kaçaktan bizim elde edeceğimiz; ülkenin, vatandaşın elde edeceği kâr oradaki toplam özelleştirme bedelinin de daha üzerinde olacaktır. O yüzden, son derece şeffaf, bütün televizyonların, ulusal yayın organlarının -canlı yayında- önünde yaptığımız bu ihaleleri inşallah tekrarlamış olacağız ve Türkiye'nin gelişmesi adına, ilerlemesi adına hep beraber katkı koymuş olacağız.

Ben, soru önergeleriyle enerji sektörüne katkı koyan iktidar ve muhalefet partili bütün milletvekili arkadaşlarıma huzurlarınızda teşekkür ediyorum. Hepinizi saygıyla, hürmetle selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın Taner Yıldız'a teşekkür ediyorum.