VELİ AĞBABA (Malatya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; kayısı ve kayısı üreticilerinin sorunlarıyla ilgili söz almış bulunuyorum. Sizi ve izleyenleri saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, pek çoğunuz için kayısı sıradan bir meyvedir ancak bir Malatyalı için kayısının bir meyve olmaktan öte anlamları vardır. Çoğu Malatyalının kayısıdan başka geçim kaynağı yoktur. Bu insanlar için kayısı her gün tüketilen ekmektir, her gün gidilen yoldur, okul parasıdır, hastane masrafıdır; gelecek yılın umudunu bir kez daha yeşertecek mazottur, gübredir, ilaçtır. Bu insanlar için kayısı hayattır. Onların yürekleri kayısıyla atar, umutları kayısıyla çiçek açar. Üreticiler ağaçlarına bir yıl boyunca kendi çocuğuna bakar gibi bakarlar. Alın terlerini toprağa dökerler ve şansları yaver giderse bir yılın sonunda Malatya köylüsünün çoğu, ancak bizlerin bir aylık maaşı kadar gelir elde ederler.

Değerli arkadaşlar, kayısı, Türkiye'nin ve dünyanın her köşesinde talep edilen ve severek tüketilen mucizevi bir üründür ama üreticisi mağdurdur. Ne yazık ki tarlada yaş kayısının fiyatı 20 kuruşa kadar düşüyor ama marketlerde 5-6 liradan satılıyor. Kuru kayısı üreticiden 1 liraya alınıyor, marketlerde 15-20 liradan satılıyor. Yani kayısı, Malatya'dan yok pahasına alınıyor, Türkiye'ye ateş pahasına satılıyor. İhraç ediliyor, devlet milyonlarca dolar kazanç sağlıyor ama çiftçi, bu rant çıkarını kırıp kendi hakkını alamıyor. İşte bu, kayısının felaketi, çiftçinin sefaleti oluyor. Kayısı üreticisi günden güne yoksullaşıyor; onlarca cefa çekiyor, birileri sefa sürüyor.

Değerli milletvekilleri, kayısıyı felaketten, çiftçiyi sefaletten kurtarmak için çok basit önlemler yeterli olacaktır aslında. Devlet kayısıya destek vermelidir. Bir yıldan beri "Kayısıya destek" diye diye dilimizde tüy bitti ama Hükûmetin kılı bile kıpırdamadı. Sadece, Başbakan desteğini açıkladı, o da Malatya halkıyla alay edercesine kayısıyı yiyerek destekleyeceğini söyledi.

Kayısı üreticisine faizsiz kredi verilmelidir. Üretici sizden sadaka, bağış veya bahşiş beklemiyor. Vergisini verdiği, askerliğini yaptığı, millî ekonomisine katkıda bulunduğu devletten borç istiyor. Peki, siz ne yapıyorsunuz? Çiftçinin zor durumundan yararlanıp yüksek faizli kredi veriyorsunuz. Aslında, bir nevi tefecilik yapıyorsunuz.

Taban fiyat uygulaması başlatılmalıdır. Daldaki altının pazarda pula dönmemesi için taban fiyatı belirlenmelidir. Üreticinin zararı karşılanmalıdır. Sulama sorunu çözülmelidir. Verimin ve kalitenin artması için sulama şarttır. Bunun için Hükûmet gerekli çalışmayı yapmalı ve bazı bölgelerdeki kanalizasyon suyuna olan mahkûmiyete bir an evvel son vermelidir. Kaysının endüstriyel üretim süreci desteklenmeli, bu amaçla tesis kurulmalıdır.

Değerli arkadaşlar, üreticiye vergisiz mazot verilmelidir. Dünyanın en pahalı mazotunu tüketmenin bedelini iliklerinde hisseden üreticinin sırtındaki devlet yükü, vergi kamburu kaldırılmalıdır. Kayısının üretim ve pazarlama sürecini takip eden, düzenleyen özerk bir kurum oluşturulmalıdır. Böylelikle kayısı piyasanın, tefecinin insafından kurtulmuş olacaktır.

Bu basit önlemler ve desteklerle Malatya'da kayısı sorunu diye bir şey kalmayacaktır. Üretici alnının terinin karşılığını alacaktır. Ama bu basit önlemler, sizin için çok basit olduğu için bunları yapmayacaksınız. Sizin daha büyük projeleriniz var. IMF'ye 5 milyar dolar borç verirsiniz ama Malatya üreticisine 5 bin lira veremezsiniz. Suriye'deki savaşı ölümüne desteklersiniz ama kayısıyı desteklemezsiniz. Pırlantadan vergiyi kaldırırsınız ama mazota vergi üstüne vergi vurursunuz. Almadığınız doğal gazın parasını ödersiniz ama kayısı alımı yapmazsınız. Ankara'dan Lazkiye'ye silah yolu yaparsınız ama Karakaya Barajı'ndan Battalgazi'ye su yolu yapmazsınız. Kürecik'te emperyalizme hizmet tesisi kurarsınız ama Malatya'ya kayısı işletme tesisi kuramazsınız. Seçim gelince canım cicim kayısı dersiniz ama seçimden sonra kayısıyı sadece ve sadece yiyerek desteklersiniz.

Sizin büyük projeleriniz, büyük hedefleriniz var. O projeler, o hedefler o kadar büyük ki içinde Malatya, Türkiye bile kayboluyor. Kayısı üreticisi mikroskopla bile gözükmüyor.

Bu dileklerimle kayısıya destek verilmesini diliyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Ağbaba.