KAZIM KURT (Eskişehir) - Sayın Başkanım, sayın milletvekilleri; 78'inci maddeyle ilgili vermiş olduğumuz önerge üzerine söz aldım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Özellikle son hükümlere doğru cezai yaptırımları tespit eden ve sendikal yaşamımızda, toplu iş sözleşmesi, grev yaşamımızda ciddi anlamda ağırlığı olacak olan maddelerden birisi, ancak geçmişteki cezai uygulamalardan biraz daha farklı ve fazla cezaların parasal tarafını öne çıkarmaya çalışmışız. Türkiye'de ya da Türkiye gibi ülkelerde lokavtın hâlâ yasalarda mevcut olması hiçbir zaman kabul edemeyeceğimiz ve uluslararası sözleşmelerle de kabul etmememiz gereken bir unsur iken maalesef yasamıza girdi ama bu işlemi tamamlamayı, sona erdirmeyi gerçekleştirme şansını yakalamak üzereyken Parlamentomuz bunu ıskaladı.

Şimdi, Türkiye'deki uygulamalara verilen cezaların ciddi miktarda artması ama işçi örgütleriyle işveren örgütleri arasında aynı paralellikte ceza uygulaması gerçekleştirilmesi söz konusu. Biz, vermiş olduğumuz önergeyle, özellikle işçiler açısından, çalışanlar açısından, emekçiler açısından bu cezaların biraz daha mantıklı ve rasyonel hâle getirilmesini öneriyoruz. Örneğin, eski yasada asgari ücretin belli bir oranını baz alan cezaların böyle somut bir biçimde 700 lira 500 lira gibi rakamlarla anılmasının çok -pratik anlamda- yararlı olmayacağını, eski uygulamanın belki biraz daha doğru bir biçimde devam ettirilmesinin olabilirliğini düşünüyoruz ama işçi örgütleriyle işveren örgütlerini, işçiyle işvereni aynı statüde tutan bir mantığın uygulanabilir ve adaletli olmasını düşünmek asla söz konusu olmaz.

Bir kere, Türkiye'de yasal bazı suçları yeniden yaratarak yeni suçlar oluşturmayı ve zaten Türk Ceza Yasası açısından cezası olan bazı suçlara İş Yasası ya da Sendikalar Yasası'yla yeni bir ceza daha eklemeyi çok doğru bulmadığımızı vurgulamak isterim. Özellikle işçi sendikalarının üye yapısıyla ilgili, üyelik kayıtlarıyla ilgili düzenlemeleri zaten ciddi anlamda sendikalar demokratik bir mekanizmayla takip edip izleyecekler. Türkiye, eğer sendikalarına, işveren sendikalarına, işverenlerine karşılıklı uzlaşmayı kültür olarak benimsetememiş ise bu cezaların gerçekten bazılarının yeniden düzenlenmesinde büyük yararlar vardır.

İşçi ve işveren ilişkilerinde 5 bin Türk liralık bir cezanın belki işçi için ciddi bir yaptırım gücü olmasına rağmen, büyük işverenler için böyle bir cezanın biraz daha farklı bir biçimde -bizim önerdiğimiz hâliyle- bazı noktalarda 10 bin liraya çıkarılması, bazı noktalarda işçi lehine olarak 500 liraya indirilmesinde yarar olacaktır.

Bu cezaların uygulanması sürecinde, Bakanlığın ve özellikle il müdürlüklerinin tamamen yapay, tamamen siparişe göre hareket ettiğini de düşündüğümüz takdirde, ileride sıkıntılar yaratacak bir uygulamayı düzeltmeden, aynı eski uygulama gibi yeni bir suç yaratarak devam ettirdiğimiz sabittir. O hâlde, Türkiye? Parlamentoda hem muhalefet partileri hem iktidar partisi şu önergeye destek vermek suretiyle, biraz daha işçi lehine olabilecek, işçi sendikası lehine olabilecek düzenlemeye yardımcı olmalıdır diye düşünüyorum ve bu duygularla, önergemize destek vermenizi bekliyoruz.

Teşekkür ediyorum, saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)