ŞİRİN ÜNAL (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Pilotlar Günü konusunda gündem dışı söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Bundan tam yüz yıl önce, 26 Nisan 1912 tarihinde ilk Türk pilotu ve ülkemizin bir numaralı uçuculuk brövesine sahip olan merhum Mehmet Fesa Evrensev bugünkü Atatürk Havalimanından havalanarak ülkemiz semalarında ilk Türk pilotu olarak uçuşunu gerçekleştirmiştir. Bu uçuştan seksen sekiz yıl sonra, 2000 yılında Türkiye Havayolu Pilotları Derneği ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı arasında yapılan çalışmalar neticesinde 26 Nisan Türkiye Pilotlar Günü olarak kutlanmaya başlanmıştır.

Değerli milletvekilleri, dünyada kendi pilotlarını ve hatta dost ve müttefik ülke pilotlarını yetiştirebilen sayılı ülke hava kuvvetlerinden biri olan Türk Hava Kuvvetleri, söz konusu ihtiyacı, NATO ve Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri standartlarında uyguladığı pilot eğitim sistemiyle karşılamaktadır. Türk Hava Kuvvetleri, pilot eğitimlerini, 2'nci Ana jet Üs Komutanlığında, Çiğli İzmir'de, SF-260, T-37 ve T-38 uçaklarıyla sürdürmektedir. Kara Kuvvetleri Komutanlığı ise pilot eğitimlerini Güvercinlik Ankara'da icra etmekte, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ise Hava ve Kara Kuvvetleri uçuş okullarından yararlanarak pilot eğitimlerini karşılamaktadır. Öte yandan, sivil havacılığın gelişmesi ve kalkınması bağlamında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı bünyesindeki Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü de havacılık emniyeti ve güvenliğinden taviz vermeden, diğer ulaşım modelleriyle entegre, insana ve çevreye duyarlı sivil havacılık faaliyetlerinin sürdürülebilir gelişimini sağlayacak altyapıyı oluşturmak üzere, uluslararası iş birliği içerisinde, güvenilir, etkin, şeffaf ve tarafsız bir şekilde düzenleme ve denetleme yapmaktadır.

Pilotluk eğitimi bazılarının isimlerini sıralayacağım özel ve yarı özel kuruluşlarla da verilmektedir.  Bunlar, Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı Uçuş Eğitim Okulu, Türk Hava Kurumuna ait Ankara, Efes ve İstanbul'da bulunan uçuş eğitim merkezleri, Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksek Okulu, AYJET, Setair, Bon Air ve bunla gibi özel ticari havacılık şirketleridir.

Ülkemizde tüm hava yollarında 3.928, hava taksilerde 328 ve balonlarda 136 olmak üzere toplam 4.392 lisanslı Türk pilot çalışmaktadır. Sivil sahadaki uçak sayımızın 750 olmasını hedeflediğimiz 2023 yılı için olması gereken pilot sayısı yaklaşık 9.500'dür. Bu hedef doğrultusunda her yıl yaklaşık 450 pilotun sisteme dâhil olması gerekmektedir. Silahlı Kuvvetlerden ayrılarak sivil havacılık sektörüne katılanlar haricinde uçuş okullarından yıllık ortalama 320 pilotun yetiştirilmesi gerekmektedir. Şu anda faaliyette 22 uçuş eğitim organizasyonu olup, yılda 290 pilot yetiştirilebilmektedir. Öğrenci alımına yeni başlayan Türk Hava Kurumu Üniversitesi ve Özyeğin Üniversitesinin de faaliyetine başlamasıyla bu sayının artacağını ummaktayım.

Değerli milletvekilleri, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün arama kurtarmaya yönelik yetkilerinin daha iyi hâle getirilmesi, yeterli kadro ve teçhizata sahip olabilmesi adına birtakım çalışmalara ihtiyaç duyulduğunun da altını çizmekte fayda görmekteyim.

Değerli milletvekilleri, havacılık, bir yetenektir, yaşam tarzıdır, risk yönetimini doğasında devamlı yaşatan, başkalarının yaşam sorumluluğunu da yetkilendiren bir olgudur. Bu nedenle her girdisi hakim bir unsur olarak ciddiyetle ele alınmalıdır. Resmî ve sivil otorite kanla yazılmış kurallar üzerine taviz vermemelidir. Takımdaşlık ve koordinasyon sürekli tutulmalıdır.

Eğitimi zor ve uzun, tecrübesi çok değerli olan pilotluk mesleğinin ekonominin diğer ürün çeşitleri gibi temini düşünülür ise bunun getireceği yüksek maliyet ve yaşam acılarının telafisi asla mümkün olmayacaktır. Ticari ve askerî pilot eğitimlerinde dünyada söz sahibi olan ülkemizin cumhuriyetin 100'üncü yılı kutlamaları kapsamında Türk astronot, diğer bir ifadeyle uzay adamı eğitimlerinin de hedeflenmesinin uygun olacağını değerlendiriyor, Türkiye'de ve dış ülke semalarında canı pahasına görevlerini icra eden tüm pilot kardeşlerimizin bu özel gününü kutluyor, hepinize saygılar sunuyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum Sayın Ünal.