ŞİRİN ÜNAL (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Milliyetçi Hareket Partisinin vermiş olduğu Meclis araştırması yapılması konusundaki önergenin aleyhinde söz almış bulunuyorum. Bu vesileyle, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Sözlerime başlarken, 560'ıncı yıl dönümünü büyük coşkuyla kutladığımız İstanbul'un fethinin hayırlara vesile olmasını diliyor, büyük komutan Fatih Sultan Mehmet Han'ı şükranla yâd ediyor ve bu onuru bizlere hissettiren, tarihimizle gurur duymamıza vesile olan atalarımıza sonsuz rahmet ve minnetlerimi ifade ediyorum.

Bugün temeli atılan ve 29 Mayıs 2015 tarihinde bitirilecek olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün de İstanbul'umuza, Türkiye'mize ve tüm dünyaya hayırlı olmasını diliyorum.

Değerli milletvekilleri, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu'yla 1986 yılından itibaren Türk Silahlı Kuvvetlerinde uzman erbaş uygulaması başlatılmıştır. Türk Silahlı Kuvvetlerinin erbaş kadrolarında devamlılık arz eden teknik ve kritik görevlerde yetişmiş personel ihtiyacını karşılamak maksadıyla istihdam edilecek uzman onbaşı ve uzman çavuşların temini, hizmet şartları, görev ve hakları, yükümlülükleri, astsubay sınıfına geçirilmeleriyle ilgili esas ve usuller de düzenlenmiştir.

Bu kanun kapsamında, uzman çavuşlar en az lise veya dengi okul mezunu çavuşlar veya en az ilköğretim okulu mezunu olup muvazzaflık hizmetini çavuş rütbesiyle tamamlayanlardan, uzman onbaşılar ise ilköğretim okulu veya dengi okul mezunu olanlardan, uzman erbaş 3269 sayılı Kanun hükümlerine göre istihdam edilen uzman çavuş ve uzman onbaşılardan da oluşmaktadır.

Değerli milletvekilleri, uzman erbaşlarımızın sorunlarıyla ilgili mühim olan mesele ordumuzun profesyonelleşmesidir. Bu, Meclis araştırması açılmasından daha da mühim bir hadisedir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin profesyonelleşmesi konusunda 1980'lerin sonunda başlatılan uzman erbaş uygulamasıyla zaten önemli bir adım atılmıştır. Model niteliği taşıyan bu uygulama profesyonelleşmenin sadece bir ayağını oluşturmaktadır. Uygulamanın ikinci ayağını ise zorunlu askerlik sisteminin yeniden yapılandırılması temelinde başlatılabilecek profesyonel er uygulaması oluşturacaktır.

Değerli milletvekilleri, bildiğiniz üzere, pek çok Avrupa ülkesi soğuk savaş dönemi sonrası tehdit veya risk algısındaki değişimin de etkisiyle profesyonel orduya geçmeye çalışmaktadır. İngiltere'de profesyonel orduya geçiş tarihi 1960, Amerika Birleşik Devletleri'nde ise 1973 yılı olmuştur. Profesyonel ordulara sahip bazı ülkelerde gönüllü asker temini konusunda problemler yaşanmaktadır. Bu problemlerin kriz ve savaş dönemlerinde arttığı görülmektedir. Amerika Birleşik Devletleri'nin özellikle son dönemde bu problemi yoğun olarak yaşadığı bilinmektedir. Almanya, Meksika ve diğer bazı gelişmiş ülkelerde zorunlu askerlerden ve daha yüksek maaşlı sözleşmeli erlerden oluşan "karma ordu modeli" olarak adlandırılabilecek yapılar da mevcuttur. Zorunlu askerlik modelini uygulayan tehdit risk değerlendirmesi düşük Batılı ülkelerde alternatif kamu hizmeti uygulamaları yasallaştırılmıştır ve sistem, kişilerin tercihlerini dikkate almaktadır. İsrail gibi tehdit değerlendirmesi yüksek bazı ülkelerdeki zorunlu askerlik uygulamasında ise kamu hizmeti seçeneği olmakla birlikte, uygun olan fertleri, bayanlar dâhil, devlet öncelikle askerlik görevi için seçmektedir.

Profesyonel askerliğe talebin artırılması için askerlik modelinin bir cazibesi olması gerekmektedir. Bunun için inceleme ve değerlendirmeler devam etmektedir. Her ne kadar son günlerde yapılan müracaatların azlığı nedeniyle sözleşmeli er modelinin askıya alınma ihtimali konuşulsa da aslında tam profesyonel orduya geçmek için en az yirmi yıllık sürece ihtiyacımızın olduğunu değerlendiriyorum. Sözleşmeli modelde olması gerekenler: Yaş sınırının 18 ile 23 aralığında olması; adayların en az lise mezunu olmaları, asgari altı ay askerî eğitim verilmesi; mesaiye geliş-gidişler için şahsi araçların teşvik edilmesi, bu maksatla da yakıt desteğinde bulunulması; yılda bir kez sağlık kontrolünden geçirilmeleri ve fiziki teste tabi tutulmaları; alkol, sigara gibi kötü alışkanlıklarının olmaması gerekmektedir. Uzman erbaşlarımızın sorunlarıyla ilgili çalışmalar gerek Genelkurmay Başkanlığımız gerekse Millî Savunma Bakanlığımız tarafından takip edilmekte ve çözümü noktasındaki çalışmalar devam etmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinin profesyonel yapıya geçmesinin öncelikli şartı, siyasi kararın verilmesidir. Bunun da gayrisafi yurt içi hasılanın bu yükü taşıyabilecek bir seviyeyi üstlenmesine bağlı olacağı değerlendirilmektedir. Siyasi karar verildikten sonra oluşturulan geçiş planına göre personel tedarik ve eğitim faaliyetlerinin başlayabileceğini ifade ediyor, gündemimizdeki yasa tekliflerinin öncelikli olarak görüşülmesinin daha uygun olacağını belirterek hepinize saygılarımı sunuyorum.

Teşekkür ederim. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)