KALKINMA BAKANI CEVDET YILMAZ (Bingöl) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, aslında bütün bölümlerde konuşmayacağım muhalefet ve iktidar partisinden milletvekillerimize daha fazla zaman kalsın diye ama bu konuşmamı tamamlamak açısından söz aldım. Bütünlük kopmasın diye bu bölümde müsaadenizle konuşmamı tamamlayacağım.

Az önce bahsettiğim yenilikçi üretim, sürdürülebilir yüksek ekonomik büyüme bölümünde girişimciliğe ve KOBİ'lere de yine ayrı bir önem veriyoruz. Son on yılda 83 adet organize sanayi bölgesi, 99 adet küçük sanayi sitesi, 45 adet teknoloji geliştirme bölgesi ve 3 adet endüstri bölgesi kurulmuş durumda. Önümüzdeki dönemde de esnaf, sanatkâr ve kooperatifçilik dâhil olmak üzere küçük ve orta boy işletmelere daha fazla destek vermeyi düşünüyoruz. Özellikle bunların araştırma, geliştirme, yenilik ve ihracat kapasitelerini geliştirmeyi öngörüyoruz.

Bilgi ve iletişim teknolojileri son derece önemli. Son on yılda İnternet abone sayımız 18 binden 20 milyonun üzerine çıktı, büyük bir sıçrama gerçekleşti. Bunu önümüzdeki dönemde de devam ettireceğiz. İletişim teknolojileri, bilgi tabanlı bir ekonomik dönüşümün temel unsurlarından birini oluşturuyor.

Tarım ve gıda konuları her planda olduğu gibi bu planda da elbette çok çok önemli bir yere sahip. Plan dönemi boyunca özellikle arazi toplulaştırmasına devam edeceğiz. Şu anda 4 milyon hektara ulaşmış durumda arazi toplulaştırma çalışmaları. Plan dönemi sonunda bunu 8 milyon hektara kadar çıkarmayı öngörüyoruz. Sulama alanını 2,9 milyon hektardan 3,8 milyon hektara çıkarmayı, ağaçlandırılan toplam arazi miktarını ise 3 milyon hektardan 3,7 milyon hektara yükseltmeyi öngörüyoruz.

Enerjiden bir miktar bahsetmiştim. Plan döneminde 58 bin megavattan 78 bin megavata çıkmayı öngörüyoruz. Özellikle yerli kaynaklara dayalı bir şekilde enerji potansiyelimizi geliştireceğiz. Nükleer enerji konusunda da önemli yatırımlar yine bu dönemde başlamış olacak ama hepsinden önemlisi -tekrar altını çiziyorum- enerjinin verimli kullanımı. Hem çevre açısından hem işletmelerimizin rekabet gücü açısından hem de enerjiye olan bağımlılığımızın azalması bakımından en önemli husus enerjiyi daha verimli kullanmak.

Madencilikte özellikle arama çalışmalarına yoğunlaşacağız. Bu çerçevede sondaj metrajını 1,3 milyon metreden 3 milyon metreye yükseltmeyi ve ülkemizin maden potansiyelini daha fazla açığa çıkarmayı öngörüyoruz.

Ülkemizin coğrafyasına baktığınız zaman, lojistik anlamda büyük üstünlüklere sahip olduğumuz açık bir şekilde görülüyor. İşte, bunu hem iç pazarımızın gelişmesi hem uluslararası bağlantılarımız açısından geliştirmeye çalışacağız.

Geçtiğimiz on yılda bölünmüş ağ uzunluğumuz 22.253 kilometreye ulaştı. Ankara-Eskişehir, Ankara-Konya ve Eskişehir-Konya yüksek hızlı tren hatları işletmeye alındı.

Çandarlı Limanı başta olmak üzere Mersin ve Filyos limanları da dâhil çeşitli liman çalışmalarına başlamış durumdayız; bir kısmının inşası başladı, bir kısmında etüt projeler yürüyor; bunlar önemli.

Yolcu trafiği hava yollarında 131 milyona ulaştı. Geçen yıl sonu itibarıyla aktif hava meydanı sayımız 49'a yükseldi, bunu da önümüzdeki dönemde geliştirmek istiyoruz. Plan döneminde özellikle bu yeni havaalanımızla birlikte İstanbul'un uluslararası bir aktarma ve bakım onarım merkezi olmasını öngörüyoruz.

Bölünmüş yol ağı uzunluğumuzu 30 bin kilometreye, BSK'lı yol ağını ise 40 bin kilometreye çıkarmayı hedefliyoruz.

Turizm önemli bir alan yine. Yabancı turist sayımız geçtiğimiz on yılda ortalama yüzde 9 civarında artarak 31,8 milyon kişiye ulaşmış durumda. Turizm gelirlerimiz ise 29,4 milyara ulaştı geçen yıl itibarıyla. Plan dönemi sonunda yabancı ziyaretçi sayısını 42 milyona, turizm geliriniyse 45 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz.

Üçüncü başlığımız olan "yaşanabilir mekânlar, sürdürülebilir çevre" ekseni altında bölgesel gelişmeyi ve bölgesel rekabet edebilirliği önemsiyoruz. Bu çerçevede geçtiğimiz dönemde çok önemli adımlar attık; kalkınma ajanslarını kurduk, bölge kalkınma idarelerini kurduk. Sadece GAP bölgesinde vardı biliyorsunuz, şimdi KOP bölgemiz için, Konya Ovası için; Doğu Anadolu için, DAP bölgesi için ve Doğu Karadeniz için, DOKAP için bölge kalkınma idareleri kurduk. Sadece kalkınma ajanslarımız kanalıyla 1,6 milyar liralık mali destek sağladık. 8 binin üzerinde projeye destek olduk, önümüzdeki dönemde bu devam edecek. 81 vilayetimizde yatırım destek ofisleri kurduk, bu ofisleri daha aktif hâle getirmeye çalışacağız. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Eylem Planı'nı geçtiğimiz beş yılda uyguladık, buraya 14,7 milyar liralık bir kaynak harcadık GAP Eylem Planı'mıza. Önümüzdeki dönem dört bölge için yeni eylem planları hazırlıyoruz. GAP Bölgesi Eylem Planı'mızı yenilerken KOP için, DOKAP için ve DAP için de beş yıllık yeni eylem planları hazırlıyoruz, onu da önümüzdeki dönemde inşallah uygulamaya geçirmeyi hedefliyoruz, bu plan döneminde.

Şunun da altını çizmek isterim: Bazen "Bu projeler niye bitmiyor?" diye bir eleştiri alıyoruz. Haklı bir eleştiri tabii ama bir taraftan da şunu düşünmemiz lazım: Kalkınma süreci hiçbir zaman bitmeyen bir süreç aslında. Hangi hedefe ulaşırsanız ulaşın, yeni hedefler çıkıyor karşınıza. Amerika'da, Avrupa'da, en gelişmiş ülkelerde bile kalkınma süreci hiçbir zaman bitmiyor, hep yeni hedeflerle devam ediyor. Bu, bölgesel kalkınma için de geçerli. Bir yerlere getiriyorsunuz işi, ondan sonra yeni hedeflerle daha yukarılara taşımanız gerekiyor.

KÖYDES geçtiğimiz dönemde yine büyük önem verdiğimiz bir proje. 2005-2013 döneminde 8,5 milyar lira para harcadık kırsal alana. 181.500 kilometre köy yolu yaptık, 32 bin kilometre yol onarımı gerçekleştirdik, 47.461 üniteye içme suyu desteği sunduk. KÖYDES'e önümüzdeki dönemde de devam edeceğiz.

KÖYDES'le birlikte, şehirleşme tabii, şehirleşme de son derece önemli. Burada da yine geçtiğimiz plan dönemine baktığınızda, toplam nüfusumuz yüzde 7,1 artarken şehir nüfusumuz aşağı yukarı bunun 2 katı kadar oranda artmış durumda. Şehirleşmemiz bundan sonra da devam edecek. 2018'de şehirleşme oranının yüzde 76,4'e kadar çıkmasını öngörüyoruz. Bu çerçevede şehirlerimize ayrı bir önem vereceğiz. Afet riski olan alanlarda dönüşümle ilgili zaten bir çalışma başlatmış durumdayız. Bu plan döneminde bu çalışmalar yoğun bir şekilde devam edecek. Dar gelirli insanımızın konut ihtiyacını karşılamaya dönük programlarımız yine devam edecek.

 Kentsel altyapı alanında baktığınızda, içme ve kullanma suyu şebekesi yeterli belediyelerin oranı yüzde 99'a ulaşmış durumda. İçme ve kullanma suyunu arıtan belediyelerin, toplam belediye nüfusuna oranı yüzde 52 düzeyinde. Kanalizasyon şebekesi ve atık su arıtmayla ilgili hizmetlerde, sırasıyla yüzde 88 ve yüzde 62'ye ulaşmış durumdayız.

Katı atık alanında düzenli depolamayı yapan belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı yüzde 60'lar düzeyine ulaşmış durumda. Bütün bu konularda çalışmalarımız artarak devam edecek.

Raylı sistemler, giderek büyük ölçekli şehirlerimizde gelişiyor. 477 kilometreye ulaşmış durumda.

Özellikle burada küçük ölçekli, mali gücü yetersiz belediyeler için "SUKAP" dediğimiz, Su ve Kanalizasyon Altyapı Programı'nı oluşturduk. Geçtiğimiz üç yılda 1,5 milyar lira civarında bir destek verdik bütçeden, önümüzdeki dönemde bu programı devam ettireceğiz.

Yeni Belediyeler Kanunu'muzla büyükşehirlerde, özellikle mahallî idarelerde hizmette etkinliği sağlamak, koordinasyonu ve kaliteyi artırma çalışmalarımız devam edecek. Bir taraftan da bütçeden mahallî idarelere aktaracağımız kaynaklar bu dönemde artmış olacak.

Çevre ve afet yönetimi konusunda yine sürdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda çevreye duyarlı politika ve stratejiler uygulamaya, mevzuatımızı ve kurumsal kapasitemizi geliştirmeye devam edeceğiz.

Kalkınma için uluslararası iş birliği konusunda zaten bir değerlendirme yapmıştım, o konuya daha detaylı girmek istemiyorum.

Diğer taraftan, öncelikli dönüşüm programlarımız var. Planımızın özellikle uygulama ayağını daha fazla güçlendirmek için bu plana 25 adet öncelikli dönüşüm programı koymuş durumdayız, detaylarını daha sonra, plandan sonra belirleyeceğiz. Bu konularla ilgili daha sonraki konuşmalarda detay verileceği için ben detayına girmek istemiyorum.

Tekrar dikkatinizden dolayı, dinlediğiniz için çok çok teşekkür ediyorum. Planımız hayırlı olsun, görüşmelerimiz hayırlı olsun diyorum, hepinize saygılar sunuyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)