GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GEÇİCİ GÖREV GÜCÜ BÜNYESİNDE TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNİN 5 EYLÜL 2013 TARİHİNDEN İTİBAREN BİR YIL DAHA UNIFIL HAREKÂTINA İŞTİRAK ETMESİ HUSUSUNDA ANAYASANIN 92'NCİ MADDESİ UYARINCA HÜKÛMETE İZİN VERİLMESİNE DAİR BAŞBAKANLIK
Yasama Yılı:3
Birleşim:132
Tarih:06.07.2013

MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Sivas) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü UNIFIL bünyesinde bulunan Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının 5 Eylül 2013 tarihinden itibaren UNIFIL Deniz Görev Gücüne bir yıl daha katılımı hususunda, Anayasa'nın 92'nci maddesi uyarınca Hükûmete izin verilmesine dair Başbakanlık tezkeresinin gerekçelerini açıklamak üzere huzurlarınızda bulunuyor ve yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde son bir buçuk yıldır sancılı bir değişim ve dönüşüm süreci yaşanmaktadır. Ülkemiz, bölgede barış ve istikrarın tesis edilmesine önem atfetmekte ve bu amaca hizmet eden girişimlere de destek vermektedir. Bu tezkere de o girişimlerden birisidir. Türkiye olarak biz başından itibaren bölgemizdeki değişim sürecinde halkların yanında yer aldık ve tüm ülkelerde halkların meşru ve demokratik haklarına sahip olmaları gerektiğini vurguladık. Bu çerçevede, bölge ülkelerindeki yönetimlerin, halkların meşru talepleri doğrultusunda demokratik reformlar yapmasını destekledik. Ülkemiz bu politikasını sürdürmekte de kararlıdır.

Türk dış politikasının öncelikli ilgi alanı hâline gelen Orta Doğu bölgesinin önemli aktörlerinden birisi de hiç şüphesiz ki Lübnan'dır. Bilindiği üzere, Lübnan, sosyopolitik yapısının hassas dengeler üzerine kurulu olduğu bir ülkedir. Bölgede yaşanan gelişmeler ve ülkenin iç siyaseti gibi etkiler de göz önünde bulundurulduğunda, Lübnan, bölgenin istikrarı açısından kilit ülkelerden birisidir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bölgemizde son dönemde meydana gelen gelişmeler, Lübnan'ın barış ve istikrarının korunması konusundaki kaygıları artırmış bulunmaktadır. Bu kapsamda Lübnan'da barış, istikrar ve huzurun korunmasına ve Suriye'deki olayların Lübnan'a sıçramamasına büyük önem atfetmekteyiz. Tüm ülkelerin ve ilgili tarafların bu konuda hassas davranmalarını ve Lübnan'ın bağımsızlık, egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı göstermelerini beklemekteyiz.

Özellikle Suriye'deki sorunların Lübnan'a sıçraması ve bu ülkede barış ve huzurun bozulması ihtimali ciddi bir endişe kaynağımızdır. Ayrıca, Suriye rejiminin Lübnan'ın egemenliğine yönelik tutumu ile sınır ihlallerinden, Hizbullah'ın rejim safında Suriye'deki çarpışmalara doğrudan müdahil olması ve bilfiil araziye inmesi bu yöndeki kaygıları da artırmaktadır.

Lübnan Hükûmetinin, Lübnan'ı Suriye'deki sorunların dışında tutma politikasını da doğru buluyor ve destekliyoruz. Suriye Hükûmeti de dâhil olmak üzere, bölgedeki tüm aktörlerin, Lübnan Hükûmetinin bu politikasına saygı duyması ve buna göre hareket etmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Sayın Başkan, sayın Meclisimizin değerli üyeleri; tüm bu gelişmeler ışığında, içinde bulunduğumuz bu dönemde Lübnan'da barış ve istikrarın korunması bakımından UNIFIL'in oynadığı rol daha da bir önem kazanmaktadır. Türkiye, Lübnan halkının birlik ve beraberliği ile iç barışın muhafazasına atfettiği önem doğrultusunda, 2006 yılında yaşanan, geniş bir bölgeye yayılma ve ciddi boyutlar kazanma emareleri gösteren Lübnan-İsrail savaşına son verilmesi ve ateşkes sağlanması için de yoğun çaba sarf etmiş, bu konuya ilişkin atılan uluslararası adımlar kapsamında Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü UNIFIL, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 11 Ağustos 2006 tarihinde kabul ettiği 1701 sayılı Karar'la genişletilerek kurulmuştur.

Lübnan makamlarının doğrudan talepleri ve bölgedeki güvenlik koşulları da dikkate alınarak, Hükûmetimizin önerisi üzerine Türkiye Büyük Millet Meclisinin 5 Eylül 2006 tarihinde aldığı 880 sayılı Karar'la, Türkiye'nin hudut, şümul ve miktarı Hükûmetçe belirlenecek Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının, UNIFIL'e iştirak etmesine izin verilmiştir. Söz konusu izin süresi son olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinin 29/6/2012 tarih ve 1023 sayılı Kararı ile 5 Eylül 2012 tarihinden itibaren bir yıl uzatılmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; UNIFIL'de Türkiye'nin de içinde bulunduğu toplam 37 ülkeden yaklaşık 11 bin personel görev yapmaktadır. UNIFIL'de hangi ülkeler bulunmaktadır? Yunanistan bulunmaktadır, İtalya bulunmaktadır, İspanya bulunmaktadır, Belçika bulunmaktadır, Almanya bulunmaktadır, Brezilya bulunmaktadır, Çin bulunmaktadır, Hindistan bulunmaktadır ve toplam 11 bine yakın personel bulunmaktadır.

UNIFIL'in görevi, genel olarak çatışmaların sona erdirilmesi ve ateşkesin izlenmesi, insani yardımların sivillere ulaştırılması, Lübnan'ın isteği üzerine sınırların güvenliği ve Hükûmetin rızası olmadan Lübnan'a silahların girişinin engellenmesi hususunda yardım olarak tespit edilmiştir. Birleşmiş Milletler üyesi ülkelerden bahse konu kararda belirtilen görevlerin yerine getirilmesi maksadıyla UNIFIL unsurlarını desteklemek üzere birlik tahsis etmesi talep edilmiştir. Ayrıca vurgulamak isterim ki, Birleşmiş Milletler, UNIFIL'in yukarıda ifade ettiğim görevler dışında, bölgedeki unsurların silahtan arındırılması da dâhil, başka hiçbir faaliyette kullanılamayacağını da karar altına alınmıştır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ülkemiz tarafından UNIFIL kuvvetine Ekim 2006'dan itibaren katkı sağlanmakta ve Türk Silahlı Kuvvetleri unsurları bölgede görevlerini sürdürmektedir. Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Silahlı Kuvvetleri, geçmişte olduğu gibi bundan sonra da barışı destekleme harekâtlarına katkıda bulunarak, bölgesinde ve dünyada istikrar ve barışını tesisinde rol almaya devam edecektir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Lübnan, Orta Doğu coğrafyasının en zor bölümünde yer almaktadır. Suriye'deki yaşanan gelişmeler ve Mısır'da meydana gelen son olaylar, Lübnan'ın mevcut durumunu etkileme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, ülkede huzur, sükûnet ve barışın istikrarı, bölgede yeni bir sorunun baş göstermemesi bölge barışı açısından önem arz etmektedir. Ayrıca, istikrarlı bir Lübnan'ın bölgede barışın tesis edilmesine katkı sağlayacağı da aşikârdır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1071 sayılı Kararı'nın uygulamaya konularak genişletilmiş UNIFIL'in göreve başlamasının ardından, Lübnan-İsrail sınırında tesis edilen güvenlik ve istikrar ortamı hâlihazırda devam etmektedir.

Bu çerçevede, UNIFIL'in bugüne kadar başarıyla ifa ettiği görevinin devamına ihtiyaç duyulmaktadır. Lübnan'da barış ve istikrara katkıda bulunması nedeniyle, Lübnan Hükûmeti ve Lübnan'daki tüm taraflar da UNIFIL'in faaliyetlerine ve UNIFIL'in görev süresinin uzatılmasına büyük önem vermektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1701 sayılı kararıyla UNIFIL'in görev süresi bir yıl olarak belirlenmiş, bu sürenin, gerekli görülmesi hâlinde her yıl uzatılması kararda öngörülmüştür. Birleşmiş Milletler tarafından, UNIFIL'in görev süresi 31 ağustos tarihinden sonraki dönem için yenilenmektedir. Birleşmiş Milletlerin bu konudaki kararını ağustos ayı içinde vermesi nedeniyle, tezkere, Türkiye Büyük Millet Meclisinin çalışma takvimi de dikkate alınarak huzurlarınıza getirilmiştir. 2007 yılından itibaren, Birleşmiş Milletler, UNIFIL kararını hep ağustos ayı içinde uzatmıştır ancak bizim Meclisimiz de tatile girmektedir, dolayısıyla, 2012'deki tezkerede de önce görev uzatımı yaptık, eğer Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi uzatacaksa geçerli olacağını da açıkça belirttik.

2012'deki Başbakanlık tezkeresinde de "UNIFIL'in görev süresi 31 Ağustos 2012 tarihinde sona erecek olup görev süresinin 31 Ağustos 2012'den sonraki dönem için yenilenmesi yönünde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından ağustos ayı içinde bir kararın kabul edilmesi beklenmektedir." denilmiştir. Dolayısıyla, bu dönemde de diğer dönemlerden bir farklılık -süresi- bulunmamaktadır. Bu yıl da görev süresinin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından 31 Ağustos tarihinden itibaren bir yıl süreyle uzatılması beklenmektedir. Önümüzdeki dönemde de UNIFIL Harekâtına Deniz Görev Kuvveti'nde görevli unsurlarımız, UNIFIL karargâhında görev yapan subaylarımızla katkı sağlamaya devam etmemizin, ülkemizin görünürlüğü açısından uygun olacağı değerlendirilmektedir.

UNIFIL'in, ülkemizin askerî kuvvet katkısında bulunduğu tek Birleşmiş Milletler Barış Gücü Harekâtı olması ve Türkiye'nin 2015-2016 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine adaylığımız da söz konusu olması nedeniyle, UNIFIL'e katkımızın sürdürülmesinin önem arz ettiğini vurgulamak isterim. Ayrıca, UNIFIL Harekâtına katkımızın, Türkiye'nin görünürlüğüne ve etkinliğine de ayrıca bir katkıda bulunduğunu da belirtmek isterim.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bizim dış politikamız Atatürk'ün belirttiği "Yurtta sulh, cihanda sulh" esasına dayanmaktadır. Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana da bu ilkeden zerre kadar sapmadan biz devam ediyoruz.

Suriye halkı ile halkımız kardeştir. Bunun aksini söyleyen var mı? Akrabadır. Bunun aksini söyleyen var mı? İki halkın kardeş ve akraba olduğunu görmek için bayramlarda sınırlardaki bayramlaşmayı görmek lazımdır. Dolayısıyla da Suriye'yle ortak Bakanlar Kurulunu yapan da bizim Hükûmetimiz, Suriye'yle stratejik anlaşmayı yapan da bizim Hükûmetimiz, Suriye'yi uluslararası toplantılarda destekleyen de bizim Hükûmetimiz. Biz, bunları yaparken Suriye'deki rejimin inancını, mezhebini, düşüncesini, partisini bilmiyor muyduk? Dolayısıyla, o zaman da biliyorduk. Ne Beşar Esad değişti ne biz değiştik. Dolayısıyla, bizim politikamız, Türkiye'nin, Suriye'yi desteklerken de halkının yanında olan bir idarenin yanında olmasıdır. Biz, Suriye yönetimi, halkının taleplerine şiddetle karşılık verdiğinde yönetime olan desteğimizi çektik ve Suriye halkının yanında olduğumuzu da açıkça belirledik, Suriye halkını bundan sonra da destekleyeceğimizi de belirtiyoruz. Demokrasiye âşık bir milletin bireyleri olarak bundan doğalı da, bundan bir başkası da bizden beklenemez.

Biz, her zaman ve her yerde demokratik teamüllerin geçerli olmasını istiyoruz. Bu talebimiz, Tunus için de, Libya için de, Yemen için de, Suriye için de, Mısır için de geçerlidir. Bu ülkelerin demokratik bir yönetim ve hukukun üstünlüğünü esas alan bir çerçevede, halkın talepleri doğrultusunda yönetilmesi ortak talebimizdir. Hiçbir ülke, halkının taleplerine kayıtsız kalamaz ve kalmamalıdır.

Bir yıl önce halkının yüzde 52'sinin desteğini alan, ülkesinin meşru cumhurbaşkanının yönetimden uzaklaştırılması, asla meşru görülemez. Demokratik ülkelerde hükûmetlerin değişim şekli bellidir, o da hepinizin bildiği gibi, halkın iradesinin yansıdığı sandıktır. Bütün demokrasilerde seçimle iş başına gelen yöneticilerin, yine seçimle görevden ayrıldığı evrensel bir gerçektir: Mısır halkı ve yönetimi, mevcut krizi aşmak için yine demokratik kurallar çerçevesinde bir yol haritası belirleyebilecek kudrettedir. Anayasal meşruiyet içerisinde kalınarak Mısır halkının iradesine saygı duyulması, Mısır'daki demokratik sistemi de güçlendirecektir.

Geçmişinde hiçbir demokratik mücadele içinde yer almayanların, halkın demokratik taleplerini anlamaları da mümkün değildir. Değişim ve dönüşümün kaçınılmaz hâle geldiği Kuzey Afrika ve Orta Doğu'da sürdürülebilir bir istikrar, ancak halkın huzur, güvenlik ve refahının güvence altına alınmasıyla sağlanabilir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu çerçevede, Lübnan makamlarının doğrudan talepleri ve bölgedeki güvenlik koşulları da dikkate alınarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin UNIFIL'in görev süresinin uzatılması yönünde karar alması durumunda; hudut, şümul ve miktarı Hükûmetçe belirlenecek Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararı ile 5 Eylül 2006 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinin almış olduğu 880 sayılı Karar'da tespit edilen ilkeler çerçevesinde, 5 Eylül 2013 tarihinden itibaren, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin UNIFIL'in görev süresini uzatması hâlinde bir yıl daha UNIFIL Deniz Görev Gücü'ne iştirak etmesi ve bununla ilgili gerekli düzenlemelerin Hükûmet tarafından yapılması için Anayasa'nın 92'nci maddesi uyarınca izin verilmesini yüce Meclisinize arz ediyorum.

Yüce heyetinizi bu vesileyle saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)