ARİF BULUT (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; görüştüğümüz tasarının 14'üncü maddesi üzerinde vermiş olduğumuz önerge üzerinde söz aldım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bu tasarının adı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi ancak belirtmeliyim ki, neredeyse tüm Türkiye afet riski altındadır. Ülkemizin topraklarının yüzde 50'si birinci derece deprem kuşağındadır yani AKP bu tasarıyla Türkiye'deki bütün yapıları baştan aşağıya değiştirebilecektir.

Öncelikle şunu belirtmek istiyorum: Bu tasarının hazırlanmasının altında yatan neden, AKP İktidarının bir süredir yapmakta olduğu ancak zaman zaman hukuki süreçlerle karşı karşıya kaldığı kentsel dönüşüm uygulamalarını afet riskini bahane ederek yasal bir çerçeveye oturtma arzusudur. Bu yasanın özü kentsel dönüşüm değildir. Kentsel dönüşüm vasıtasıyla ortaya çıkacak rantın nasıl ve kimler tarafından paylaşılacağı meselesidir.

Görüştüğümüz tasarının neresinden tutarsanız tutun elinizde kalacaktır. Yasayla beraber mülkiyet hakkı tamamen ortadan kalkmaktadır. Buna göre, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı "Sizin eviniz riskli alana girmekte, o yüzden burayı yıkacağız." diyebilecektir. Siz "Benim evim depreme dayanıklı, işte raporları." diyebilirsiniz ama bir işe yaramayacaktır. Yıkıma karşı çıktığınız zaman bağımsız olmayan bir heyet karşınıza çıkacak ve büyük ihtimalle Bakanlık lehine karar alacaktır. Bu noktada isyan edip mahkemeye gitmeyi ve yürütmeyi durdurma kararı verdirmeyi isteseniz bile nafile çünkü tasarıda bunu engelleyen düzenleme de mevcuttur. Sonuç itibarıyla "Eviniz Bakanlığın kentsel dönüşüm kapsamına alındı ve yıkıldı." denilecektir. Yapacak bir şey yok, anlaşma yoluna gidelim derseniz önünüzde sadece otuz gün var. Bakanlık buranın imar durumunu ve şartlarını yine tasarıyla ilan etmeme hakkı olduğu için hiçbir bilgiye ulaşamayıp bu otuz günü geçirirseniz, burası acele şekilde kamulaştırılacak ve eviniz fiilen elinizden alınmış olacaktır.

İşte bu düzenleme bunları getirecektir arkadaşlar. Yani Bakanlık, bir sabah evinizin kapısını çalıp "Bu yapıyı yıkacağız. Burası kentsel dönüşüm kapsamına alındı." diyebilecektir ve bu noktadan sonra sizin hiçbir hakkınız yoktur.

Değerli milletvekilleri, işte böyle bir tasarıyla karşı karşıyayız. Görüştüğümüz tasarı, geçtiğimiz haftalarda burada görüşülüp, tüm muhalefetimize rağmen yasalaşan MİT Kanunu'nda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi'nin bir benzeridir. AKP İktidarı her şeyi Çevre ve Şehircilik Bakanlığının eline vermekte, vatandaşın elinde ise en ufak bir hak bile kalmamaktadır.

Biraz da tasarının Anayasa'ya aykırı uygulamalarına göz atmak gerekirse, az önce bahsettiğim mülkiyet hakkının ihlali, yürütmeyi durdurma kararının alınmasını engellemek, tescil dışı alanları, yani devletin dahi hak iddia edemeyeceği alanları da kentsel dönüşüme sokabilmek, yerel yönetimlerin imar yetkisini ortadan kaldırmak, imar projesinde ilan şartını kaldırmak ve kültür ve tabiat varlıklarını koruma yetkisini ortadan kaldırmak Anayasa'ya aykırı düzenlemeler olarak görülmektedir.

Şimdiye kadar olumsuzları saydık. Peki, ne yapılmalıdır? Bu tasarı olduğu gibi zararlı mıdır? Bu sorulara da bir göz atmak gerekirse, böyle bir düzenlemenin yapılması gerektiği ortadadır. Ancak belediyelerin imar hakkını almadan, o yöredeki halk tarafından seçilmiş ve bütün partilerin temsilcilerinin olduğu belediye meclislerinde onaylanarak, askıya çıkartılarak, yürütmeyi durdurma kararı alınmasını engellemeden yapılacak kentsel dönüşüm o yörede yaşayan insanlar için daha faydalı olacaktır.

Özetleyecek olursak; bu yasayla belediyeler ve farklı bakanlıklarda olan yetkiler merkezi Hükûmetin tek bir bakanlığında toplanacak, bu bakanlık aracılığıyla devlet içinde devlet hâline gelen TOKİ'ye aktarılacaktır.

Bir taraftan, devletin stratejik öneme sahip kurum ve kuruluşları, zarar ettiği gerekçesiyle, "özelleştirme" adı altında gerçek değer altında satılacak ve alanlara ciddi kazançlar sağlanacak, diğer taraftan devlet eliyle inşaat işine soyunulacak. Kanun hükmünde kararnamelerde Şehircilik Bakanlığının yetkilerini genişleteceksin, 2/B gelirlerini bu Bakanlığa aktaracaksın, 2/B'li hak sahipleri vatandaşlarımızın canına okuyacaksın, gerçek değerinin 10 katı rayiç bedeller belirleyeceksin.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Bulut.

ARİF BULUT (Devamla) - Tüm bunlar anlaşılır gibi değildir arkadaşlar. Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak bu yasaya karşıyız. Önergemize destek vereceğiniz inancıyla hepinizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)