AK PARTİ GRUBU ADINA ORHAN KARASAYAR (Hatay) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü Başkanlığının 2014 yılı mali bütçesi üzerinde grubumuz adına söz almış bulunmaktayım. Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) yaklaşık 3 milyar tonluk rezerv büyüklüğü ve üretim açısından dünyada 1'inci sırada yer aldığımız bor madeni -4865 sayılı kuruluş Kanunu çerçevesinde- araştırma ve teknoloji geliştirme, bilgi yönetimi ve iş birlikleri geliştirme alanlarında faaliyetlerini sürdürmektedir. Yeni bor ürünleri ve kullanım alanları geliştirilmesi, mevcut bor ürünlerine pazar geliştirecek yeni kullanım alanlarının bulunması ve ülkemizde bor sektörünün zincirinin geliştirilmesi noktasında uygulanabilir olan mevcut ürünlerin ülkemizde üretilmesi BOREN'in hedefleri arasında yer almaktadır. Bu kapsamda, BOREN'e, 2004 yılından bugüne kadar toplam 417 adet proje başvurusunda bulunulmuş, 191 adet proje desteklenmiştir. Geliştirilen ürünlerin 7 adetinin ticari üretimi yapılmış, 5 adet bor ürünün pilot üretim ve endüstriyel uygulama girişimi gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda 3 ayrı firma ile 4 adet lisans sözleşmesi yapılmıştır. Enstitü tarafından tarımsal kullanıma yönelik geliştirilen bir ürünün muadilinin üretimi ise 8 bin ton kapasiteyle Eti Maden İşletmelerince üretilmektedir. Söz konusu projeler kapsamında elde edilen 23 adet buluş için enstitü adına 9 adet patent belgesi alınmış olup kalan buluşlar için süreç devam etmektedir.

Çok farklı alanlarda kullanımı olan bor ürünlerinin ticarileşmesini, sektöre sunumunu ve ürünlerin süreklilik içinde kullanımını sağlamak amacıyla BOREN'in idari ve stratejik kontrolü altında farklı kurumlar bünyesinde yetkinlik merkezleri oluşturulmuştur.

Bu çerçevede ilk yetkinlik merkezi sektörle iş birliği içinde Atılım Üniversitesi bünyesinde "BOREN Bor Kaplama Yetkinlik Merkezi" adıyla kurulmuştur. Söz konusu yetkinlik merkezinde 1 adedi BOREN tarafından desteklenen 3 adet proje yürütülmektedir.

İkinci olarak, bor ve ürünlerinin ahşap ve ahşap kompozit malzeme sektöründe uygulanmasına yönelik olarak "BOREN Ahşap, Kompozit ve Uygulamalar Yetkinlik Merkezi" adıyla Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi bünyesinde kurulmuştur.

Üçüncü yetkinlik merkezi ise insan ve çevre sağlığı göz önüne alınarak bor ve ürünlerinin biyolojik ve biyoteknolojik uygulamalarda kullanımına yönelik olarak Yeditepe Üniversitesi alt yapısı üzerinde "BOREN Biyolojik ve Biyoteknolojik Uygulamalar Yetkinlik Merkezi" adıyla kurulmuştur. Bu merkezde 2 adet proje yürütülmektedir.

Dördüncü yetkinlik merkezi ise enerji uygulamalarına yönelik bor ve hidrojen esaslı ürün ve üretim teknolojisini geliştirmek için "BOREN-TÜBİTAK MAM Bor ve Hidrojen Teknolojileri Yetkinlik Merkezi" oluşturulmuştur. Bu merkezde ise borlu araç ve İHA'larda menzil artırmaya yönelik 2 adet proje yürütülmektedir.

Beşinci yetkinlik merkezi ise İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde "BOREN Borlu Malzeme Uygulamaları Yetkinlik Merkezi" adıyla oluşturulmuştur. Bu merkezde ise bor ve metal borür ve bor karbür üretimi teknolojilerinin geliştirilmesini hedefleyen 2 adet proje yürütülmektedir.

Ayrıca enstitü bünyesinde bir çekirdek AR-GE merkezi oluşturulmuş olup merkez bünyesinde izotop zenginleştirme ve uluslararası iş birliğiyle borlu ileri metal alaşımları geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir.

Dünyada borun kullanıldığı önemli alanlardan biri de tarım sektörüdür. Dünyada bor tüketiminin yaklaşık yüzde 5'i bu sektörde gerçekleşmektedir. Bu çerçevede Tarım Bakanlığı iş birliğinde Tarım Bor Araştırma ve Uygulama Programı başlatılmıştır. 2012 yılında Eti Madem İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ihtiyaçları dikkate alınarak çıkarılan bor cevherinin hızlı bir şekilde ve daha yüksek verimle robotik, otomatik makinelerde zenginleştirilmelerine yönelik özel sektör iş birliğinde ve "Eti Maden İşletmeleri Koordinasyonunda Zenginleştirilme Makinesi Geliştirilmesi" başlıklı proje başlatılmıştır. Projenin 2004 yılı başında tamamlanması beklenmektedir. Bu çalışmayla bor alanındaki dışa bağımlılık giderilecektir. BOREN, üniversiteler başta olmak üzere kamu araştırma kurumları ve özel sektörle iş birliği içinde katalizör görev üstlenerek proje ve programlar geliştirmeye ve yürütmeye devam etmektedir.

2014 yılı bütçesinin ülkemize, milletimize hayırlı olmasını diliyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)