| Konu: | DEVLET İSTİHBARAT HİZMETLERİ VE MİLLİ İSTİHBARAT TEŞKİLATI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR (2/2011) (S. SAYISI: 563) |
| Yasama Yılı: | 4 |
| Birleşim: | 78 |
| Tarih: | 17.04.2014 |
BDP GRUBU ADINA HASİP KAPLAN (Şırnak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle bugün Çarşema Sor Bayramı'nı kutlayan Ezidi kardeşlerimizin, kirvelerimizin bayramı kutlu olsun diyoruz. Keşke olanak olsaydı, gidebilseydik. (...)(x) bileklikleri takılır ve bu gelenek nazardan korur denilir. İşte, ülkemizin çok renkli inancı, mozayiği, güzelliği budur.
Değerli milletvekilleri, şu an MİT Kanunu'yla ilgili Meclise önemli bir teklif sunuldu ve önerinin, teklifin altında Sayın Beşir Atalay'ın Başbakan Yardımcısı olarak sunulması daha da anlamlı. Hükûmetin bu öneriyi sunması, Parlamento dışından yani yasama dışından yürütmenin bunu sunması iyi. Yani bakılırken bu, öyle anlaşılıyor. Ama öyle mi? Yani yasamanın görevini, yasama organının yapacağı, üstleneceği bir öneriyi, bir denetim görevini yürütme öneriyor. Demek ki yasamaya öneren arkadaşlarımız bu konuda çalışmamışlar, sadece yürütme çalışmış.
Ama, inanın arkadaşlar, komisyon çalışmalarından buraya kadar benim özellikle önemsediğim konu, sadece en hassas görev olduğu için değil, Millî İstihbaratın istihbarat verilerinin, MİT'in Parlamento tarafından denetimi, hukuk devletlerinde... Eğer istihbarat gibi, operasyon gibi, dinleme gibi, verilere ulaşma gibi, devlet sırrı gibi, gizlilik gibi en önemli görevleri verdiğiniz bütün kurumların doksan dört yıllık cumhuriyet tarihi geleneği içinde mazisi bizi ürküttüğü için, korkuttuğu için, insan hakları ihlalleri ve hukuksuzlukla dolu olduğu için, biz, Parlamentonun, milletin iradesiyle seçilmiş milletvekillerinin bir denetim görevi yapmasını son derece önemsiyoruz. Barış ve Demokrasi Partisi olarak, hem komisyonda hem de bu teklifin tümü üzerinde yaptığımız görüşmelerde bunu açıkça ifade ettim.
Şimdi soruyorum arkadaşlar: Böylesi bir kurum var mıdır başka ülkelerde, yok mudur; varsa nasıldır; Hükûmetin önergesinde sunulan model nedir? İnanın, burada ilgili arkadaşlar varsa, şaşkınlığımı gizleyemiyorum arkadaşlar. Biz, MİT'in denetlenmesi için bir komisyon Mecliste beklerken bu teklifle MİT'e Meclisin öneriler sunması şeklinde bir komisyon kurulması olarak önümüze gelmiş, öneriler komisyonu. Yani nasıl anlatayım? İnanın arkadaşlar, şaşkınım.
Mardin Lisesinde okurken bir gün bizim öğretmenimiz, bir arkadaşımızı tahtaya kaldırdı, sözlüye ve tahtanın önünde şöyle bir durdu, karşısında, bir baktı, bir baktı, dedi ki: "Sivri burun, yumurta topuk, İspanyol paça, düşük kemer, kalın postal, sekiz düğme, uzun favori, top ense. Ben senin nerene soru sorayım? Sen bana soru sor, sen sen. Otur yerine." demişti. Şimdi, bu tekliften sonra bu komisyon gelirse devletin sırrı, gizlilik deyip MİT'i buraya getirdiğiniz zaman bu Meclis ne diyecek: "Ben senin nerene soru sorayım? Sen bana soru sor, sen." Yasama organı bu düzeye düşürülmemeli arkadaşlar. Bakın, dikkatinizi çekiyorum.
Dünya örneklerini tek tek okuyacağız. Bütün dünya örneklerinde var, çıkardık. Şöyle bir baktım, nasıl oluyor bu? Elimdeki dünya örneklerine bir baktım, bu var, isim olarak var, güvenlik ve istihbarat komisyonu, hepsinde var. Hollanda'da -bu örnekleri de Hükûmetten aldık, ayrıca bir çalışma yaptık, ikisini de karşılaştırmalı olarak vereceğim- Parlamento İstihbarat ve Güvenlik Hizmetleri Komisyonu var arkadaşlar. 2 muhalefet partisi en çok oya sahip olan iktidarla eşit oluşturuyor, bilginiz olsun. 9 üyesi bulunuyor ve bunların alt komisyonları var. Birleşik Krallık'ta, İngiltere'de 9 üyelidir, bunların bir de alt komisyonları var. Parlamentoda en büyük 2 parti genellikle var, onlardan oluşuyor. Şimdi dönüyoruz, İspanya'ya bakıyoruz, İspanya çok farklı bir model, en demokratik denetim modeli, 2002'de getirmişler; Gizli Fonlar Komisyonu var, istihbarat faaliyetlerinin üzerinde en etkili denetimi yapan birim. Dönüyoruz, İspanya kanunlarına göre, hizmete özel ise gizlilik dereceli bilgiler parti ve grup liderlerine verilir. Kişiye özel gizlilik derecesi bilgilere ise parti ve grup liderlerine ilaveten Gizli Fonlar Komisyonu, Başbakan ve Parlamento sözcülerinin erişim hakları var. Şimdi, geçiyoruz Fransa'da 8 üyeden oluşuyor, 4'ü muhalefetten. Amerika Birleşik Devletleri'nde komite, kongre, temsilciler meclisi ve senato bir arada oluyor, 8 ve orada da eşit bir şekilde, çoğunluk partisi 8, 7'de muhalefet partilerinden oluşuyor. Nasıl denetleme yaptıkları yazılı. Şimdi ben buradan bunu çıkardıktan sonra bu teklifte 17 üyeli bir komisyon öneriliyor arkadaşlar. Biz buraya araştırma komisyonu kurmuyoruz. Kimse kimseyle dalga geçmesin. Biz buraya denetleme komisyonu kuracaksak denetleme komisyonu gibi olacak işlevi, görevi, denetimi ve üye sayısı. Eğer siz muhalefeti yok sayıp 17'li araştırma komisyonu gibi üyeleri dağıtırsanız...
Siz, bugün çoğunluksunuz. 2015'te de seçim var. Her zaman çoğunluk olmaz, her zaman da pilav yenmez arkadaşlar, değişebilir her şey, bir de değişme ihtimalini de düşünün, düşünün. Böyle bir komisyon muhalefet partilerinin eşit üyesinden olur, uzmanlarıyla çalışır, kuralları olur, İç Tüzük'e de yeni bir hüküm koyarsanız, doğrusu budur. Biz, İç Tüzük çalışmalarında bunu gördük. Şimdi burada bakıyorum "Görevleri" bölümüne geliyoruz arkadaşlar. Burada denetim yok. Okuyun bana, bir tane denetim var mı? "Millî güvenliğe ilişkin öneri sunmak." MGK mı burası arkadaşlar? Bakın "Güvenlik, istihbarat konularında görüşleri izlemek, hazırlamak, sunmak, geliştirmek." Bu Parlamento birilerinin hizmet yeri mi arkadaşlar? Ödevlerini, derslerini mi burada yapacak? Burası denetim yeridir arkadaşlar. Yanlış var.
Bunun kurulması önemli. Bunun kurulmasını istemek bile Hükûmet adına... Bu adımı takdir ediyorum ama böyle bir adımın yanlış bina edilmesinin üstüne biz Barış ve Demokrasi Partisi olarak onay vermeyiz. Böyle bir yanlış olur mu arkadaşlar? Bir şey yapacaksanız tam yapın. Bir komisyon kurmak istiyorsanız gereğini yapın. Şimdi siz gereğini yapamıyorsunuz, İngiltere'nin M16'sı, 15'ine uymuyorsunuz, İsrail'in MOSSAD'ına uymuyorsunuz, Almanya'nın BND'sine uymuyorsunuz, ABD'nin CIA'sına uymuyorsunuz, e kardeşim, Rusya'nın da KGB'si değişti biliyorsunuz yeni isimler aldı federal ile ulusal farklı... Şimdi, AGİT'in, Avrupa Birliğinin, Birleşmiş Milletlerin Cenevre merkezinde kurulu DCAF -büyük harflerle- merkezi var, bari orada kontrol sistemine, silahlı güçlerin denetimiyle ilgili kurallara uyun. Yok. Avrupa Birliğinin 1402 sayılı denetleme kararlarına uyun Parlamentonun. O da yok. Peki, siz neye uyarsınız? Hukuka uymazsınız, sözleşmelere uymazsınız.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
HASİP KAPLAN (Devamla) - Getirdiğiniz model ters bir model, yanlış bir model. Biz buna karşıyız arkadaşlar.
Saygılarımla. (BDP sıralarından alkışlar)