ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; sözlerime başlamadan önce heyetinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum ve vefat eden bütün maden mühendislerimizin ve maden işçilerimizin kendilerine Allah'tan rahmet, ailelerine sabırlar temenni ediyorum.

Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Genel Kurulda yaptığımız konuşmalarda bir şeyin altını kalın çizgilerle çizdik. Dedik ki: "Eğer bir doğal afet yoksa, bir tabii afet yoksa -deprem ve sel gibi bunun gerekçelerinden dolayı, nedenlerinden dolayı- orada kusur vardır."

Bu kusurun tarafları kimlerdir? Tekrar söyledim, "Bunun idari, insani, siyasi, hukuki, adli ve sosyal yanları vardır." diye söyledim.

Bu işin siyasetinin başında, değerli arkadaşlar, Türkiye Cumhuriyeti hükûmetini temsilen Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı vardır.

HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Hadi yakışanı yap!

MÜSLİM SARI (İstanbul) - O zaman gereğini yap!

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) -

Burada, "Biz, bütün işlemleri -milletimizin huzurunda tekraren söylüyorum- bütün işlemleri yalnızca kanunların bağladığı çerçeveyle değil, aynı zamanda dünya ve ahiret ölçülerimizle beraber tetkik ederek devam edeceğiz." dedim.

KAMER GENÇ (Tunceli) - Sen anlamıyorsun, hâlâ konuşuyorsun çıkıp orada! Senin sorumluluğun yok mu?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bunun özellikle altının çizilmesini, bunun yeterince dünya ve ahireti anlayanlar tarafından son derece hassasiyetle takip edildiğini de bilerek söylüyorum.

KAMER GENÇ (Tunceli) - Öyle çıkıp konuşamazsınız, sizin istifa etmeniz lazım!

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bakın, bugün teknik nezaretçiler var bunun başında. Neler var bu sorumluluğun içerisinde? İç içe 4-5 tane daire çizelim. Dairenin merkezinden dairenin dışına doğru gittikçe sorumluluğun azaldığı veya tersi bir ifadeyle...

KAMER GENÇ (Tunceli) - İçinde kim var onu söyle.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - ...dairenin içine doğru gittikçe sorumluluğun arttığı bir mekanizma var. O mekanizma şunu söylüyor: Eğer hizmet alımı yoluyla veya redevansla ki buradaki hizmet alımı yoluyla yapılan bir işlemdir, işverenlerin, arkasından teknik nezaretçilerin -teknik nezaretçi dediğimiz konu, değerli arkadaşlar, kamu adına özel sektörün yaptığı iştir, aynen yeminli mali müşavirliklerde olduğu gibi- yer altı madenciliğinde belli bir tecrübesi olanların -onun "SPEC"leri var- o tarzda kişilerin görev alabileceği yerdir. Yeminli mali müşavirlikler özel sektör tarafından temin edilir ama kamu adına yapılan hizmetlerdir. Ondan sonraki halka bakanlıklardır, ondan sonraki halka Hükûmettir. Bütün bununla alakalı saydığım idari ve bütün hukuki yollar, ne varsa bunların sonunu tek tek takip edeceğiz.

Peki, başka ne var teknik olarak, değerli arkadaşlar, denetimler var, biraz önce saydık; bununla alakalı kanun, mevzuat, yönetmelikler var ama bunların tek başına yeterli olmadığını söylemeliyiz. Peki, başka ne var, işletmede refakat var. Dünyanın her bir yanında, bakın, başından sonuna kadar saydığım bütün bu halkaların birleşmesiyle beraber bu zincir oluşuyor. Biz Enerji Bakanlığının en kolay şekilde şöyle idare edildiğini bilenlerdeniz: Telefonunuzu açarsınız, ithal kömür siparişini verirsiniz, 80 dolara istediğiniz limana indirirsiniz ama ne yerli istihdamı ne yerli kömürü ne de 14,5 milyar ton civarında tespit ettiğiniz kömürle alakalı herhangi bir işlem yapmazsınız. Limana indiği 80 dolarda risk sıfırdır değerli arkadaşlar.

HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Onlar nasıl üretiyor Sayın Bakan? Dünya üretim sıralamasında yokuz, bir yerlerde yokuz. Nasıl üretiyoruz bu kömürü? Bırak Allah aşkına ya!

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bakın, yerli üretim açısından risk sıfırdır ama biz bütün her yönüyle beraber değerlendiriyoruz. Türkiye'nin 106 milyon ton 2013 yılında tükettiği kömür vardır, 80 milyon tonunu yerli kömürden elde ettik. Bizim amacımız işçi sağlığı ve iş güvenliğiyle alakalı...

MUSA ÇAM (İzmir) - Nerede o, nerede?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - ...hiçbir noktaya sıkıntı vermeksizin bunları yapmaktı. Bu kaza çok elim bir kazadır, çok büyük bir kazadır ve bununla alakalı...

MÜSLİM SARI (İstanbul) - Siyasi sorumlusu kim?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Her türlü yönünden bahsedeceğim arkadaşlar, hiç endişe etmeyin.

Bakın, 7 kez ayrı platformlarda...

DİLEK AKAGÜN YILMAZ (Uşak) - İstifa etmeyi düşünüyor musun Sayın Bakan, merak ediyoruz.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - ...farklı ifadelerle beraber yanlış söylemler olmasına rağmen şu ana kadar hiç müdahale etmedim. Muhalefet partisinden herhangi bir arkadaşımıza, yanlış söylemiş olmasına rağmen, şu ana kadar müdahale etmedim. Ama müsaade ederseniz birkaç cümleyi tekrar etmek isterim.

Bunun her türlü sorumluluğuyla alakalı açık yürekli olmadığımızı ve bunu eleştirenlerden bu acıyı daha az, daha derinden hissetmediğimizi hiç kimse ifade edemez.

Bakın, birçok yönüyle beraber bahsediyorum, birçok yönüyle beraber bahsediyorum. Nedir onlar? Eğer bu zincirin halkalarından bir tanesi koparsa... Ne için Amerika Birleşik Devletleri'nde, Almanya'da, ne için Çin'de, Rusya'da sensörler bizim gibi konmuş? Bu işletmenin değişkenlikleri olabileceği için. Siz bir teftiş, denetim yaparsınız -Sayın Bakanımız da arz ettiler- o konuyla alakalı eksiklik varsa, onun sonuna kadar da gideceğimizi söyledik. Genel müdürlerin burada kendilerinin yüzüne karşı söyledim, "Eğer bir taksiratınız varsa bu vebale ne siz girersiniz ne de ben. Her şeyi ortaya koymak durumundayız." dedim.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Ne zaman ya, ne zaman!

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bakın, bir denetimde tespit yaparsınız. Biraz önce, İstanbul teknik Üniversitesinden mezun olan, hem hukukçu hem de maden mühendisi arkadaşımız bahsettiler, bunun "SPEC"lerinden bahsettiler. Ben o denetimin birçok kanalından bahsetmeyeceğim ancak bilgi kirliliğini gidermemiz lazım. bunlardan herhangi birinin değeri değiştiği anda, ister karbonmonoksit ister karbondioksit isterse metan gazlarıyla alakalı herhangi bir seviye değiştiği anda, bunların işletmeciler tarafından bilinmesi ve tespit edilmesi, behemehâl onun gereklerinin yapılması lazım.

Biraz önce, bir milletvekili arkadaşımız, maden mühendisi olmayan arkadaşımız, haklı olarak, bilmek zorunda olmadığı bir bilgiyi sordu. "Şu ana kadar kapattığınız maden var mı?" dedi.

Değerli arkadaşlar, hem Çalışma Bakanlığı hem de Enerji Bakanlığının farklı gerekçelerle yaptığı denetimlerde Enerji Bakanlığı 114 adet kömür ocağını kapatmıştır.

KAMER GENÇ (Tunceli) - Yahu, maden bitmiş, kapatmış.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bu, yalnızca Enerji Bakanlığı açısından denetimde. Biraz önce Çalışma Bakanımız diğer rakamı da sundular. Bakın, ama bunun haber niteliği, zannediyorum, yok. Bunlar denetlendi ve kapatıldı. Peki, burada ne oldu? Bakın, ruhsat sayısını son dört yıl içerisinde 45 binden 21 bine düşürdük, çantacıların kesinlikle bu sektörde bulunmamasına özen gösterdik. Cumhurbaşkanlığımızın Devlet Denetlemeyle alakalı yaptığı denetimlerin her birisini tek tek dikkate alıyoruz.

DİLEK AKAGÜN YILMAZ (Uşak) - Nasıl dikkate aldınız? Aynı eksikler devam ediyor.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bakın, ben burada şunu söyleyeyim: Metan gazıyla alakalı gensorunun metninde bir ibare kullandı. Bir başka yerden copy-paste yapılmış zannediyorum ama bunun üzerinde durmadık. Metan gazından kaynaklanan herhangi bir sıkıntı burada yoktu. Olabilirdi de Zonguldak kömürü metandan dolayı ama Soma kömürleri de kızışmadan dolayı daha fazla bize sıkıntı açıyor. Mekanik ayaklar, klasik ayaklar, bunların hangisi nerede uygulanır?

Arkadaşlar, uygulanacak yer var ama hiç uygulanmayacak yer var. Türkiye'nin kömürdeki jeolojik yapısı Almanya'dakinden, Güney Afrika'dakinden, Çin'den farklı.

DİLEK AKAGÜN YILMAZ (Uşak) - O nedenle mi bizde çok işçi ölüyor?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bakın, Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Almanya'daki yerli kömürlerinden üretilen elektrik oranı yüzde 43'ler civarında. Sizde böyle bir intiba var mı? Hepsini rüzgârdan, güneşten üretiliyor diye biliyoruz. Başkası kömürden üretirken, başkası yerli kömürden üretirken bizim başka bir kömürden üretme imkânımız yok arkadaşlar ama bu işi doğru yapmak durumundayız.

Ben, şimdi, bakın, şimdiye kadar müdahale etmediğim, yalnızca dünkü tutanaklarda 4 yerde ama son dört gün 16 yerde geçen bir yanlıştan bahsedeceğim, ufak bir yanlıştan bahsedeceğim: "Bu kömür kazasının olduğu, bu maden kazasının olduğu iş yeri ihalesiz olarak verildi." dediniz. Kavas arkadaşlarımdan rica ediyorum, bütün gruplara ve grubu olmayan partilere ikişer tane nüsha dağıttırıyorum. Bundan bir nüsha da Sayın Kılıçdaroğlu'na, düzenlenmiş bir tertiple beraber aktaracağım.

20 Nisan 2006 -arkadaşlar, evraktan konuşuyoruz- ihale ilanı. Bu ihale ilanı yapıldıktan sonra 8 Haziran 2006 tarihinde bu ihalenin yapılacağını söylüyor. Altındaki detayları okumuyorum. Daha sonra bu ihale yapılıyor. İhale komisyonu kararlarını alıyor. Tarihi 2006/42159 ve o ihaleye katılan şirketlerin isimlerini zikrederek bir tanesi "411 milyon 750 bin TL'ye ben bunu yaparım.", diğeri de "521 milyon 250 bin TL'ye yaparım." diyor ve bizim için en uygun olan teklif değerlendiriliyor, en uygun olan teklife de veriliyor.

Şimdi, siz kalkıyorsunuz, basında, yazılı, görsel basında ve yalnızca milletimizin izlediği -şu anda beni milletim izlemiyor, saat 19.00'dan sonrasına düşmüş bulunuyorum, helâli hoş olsun ama- her tarafta bunu söylüyorsunuz.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Bu sizin ayıbınız.

DİLEK AKAGÜN YILMAZ (Uşak) - İzlesin, izlesin Sayın Bakan!

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Şimdi, değerli arkadaşlar, ben bunları sizin genel başkanınıza ve grup başkan vekillerinize söylediğimde, bunları ilettiğimde ne tür bir cevap vereceksiniz? Bu doğru bir şey olur mu?

DİLEK AKAGÜN YILMAZ (Uşak) - Niye şimdiye kadar bilgi vermediniz Sayın Bakan, niye bilgi vermediniz?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bakın, dün bir milletvekili arkadaşımız bir konudan bahsetti, bu konudan o kadar iştahlıca bahsetti ki "Niye daha fazla insan ölmedi?" diye bahsetti. İsmini söylemeyeceğim yeni bir sataşma olmasın diye. Ben, yine, dün söz almadım ve bu arkadaş yerine otururken belki bir dakikaya yakın alkışladınız. Konu şu: "301 tane isimden bahsettiniz, ancak Sayın Bakan az önce arkadaşlarımızla kontrol ettik, Balıkesir Savaştepe Karacalar'da ölen Muhammed Akbulut'un o listede ismi yok. Siz neyi saklıyorsunuz? Yine, Kütahya Hisarcık Kutluhallar'daki Özgür Şen ölmüş, vefat etmiş. Niye bunu bizden saklıyorsunuz?" dediniz mi? Ölüler üzerinden, vefat eden kardeşlerimiz üzerinden çok büyük bir alkış aldınız.

Cevabını söylüyorum...

DİLEK AKAGÜN YILMAZ (Uşak) - Sayın Bakan, Özgür Şen'in ismi yok 301 kişinin içinde.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Lütfen beni AK PARTİ'li arkadaşlarım alkışlamasınlar. Özgür Şen, AFAD'ın listesinde hayatını kaybedenlerin 219'uncu sırasında mevcuttur. Diğeri "Muhammed" değil "Mahmut Akbulut"tur. AFAD'ın listesinde 156'ncı sırada yer almaktadır. Bahsedilen, Balıkesir Savaştepe'nin Karacalar köyüne defnedilmiştir. "Muhammed Akbulut" diye ne işverenin kaydında ne de ölenlerin kaydında böyle bir isim bulunmamaktadır. Bu isim "Mahmut Akbulut" olarak da geçmiştir ve sayın valilerimizin ve sayın milletvekillerimizin ziyaretiyle beraber bu gerçekleşmiştir.

Değerli arkadaşlar, bunu şunun için söylüyorum: 303 sayısı fazla da 301 sayısı az mıdır? Hayır, 301 sayısı da fazladır, 31 sayısı da fazladır, 3 işçi kardeşimizin sayısı da fazladır.

KAMER GENÇ (Tunceli) - 1 kişi bile fazla.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Şimdi, buradaki yapılan bir kısım özensizlikler bizim konumuzu kapatamaz, bu özensizlikler... Konu o kadar büyük ki ve bunun hem vicdani hem insani hem de görevlerimizi ilgilendiren sorumlulukları var.

MÜSLİM SARI (İstanbul) - Siyasi sorumlu kim Sayın Bakan, onu söyleyin!

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Araştırma komisyonunda AK PARTİ'den ve diğer bütün muhalefet partilerinden arkadaşlar olacaklar. Aynı vebal ve sorumluluğu kendileri de hissedecekler. Sonuna kadar da onu kullanacaklar.

Biz şimdi demişiz ki: "Eğer bir maden ocağında oksijen oranı yüzde 19'un altına düşerse; ey denetim, ey Bakanlık, ey hizmet alım sözleşmesini imzalayan, ey bunu imzalatan; yüzde 19'un altına -teknik nezaretçiyi de başa koyarak- inerse oksijenle alakalı bir sıkıntı var demektir. Binde 5'in altına karbondioksit oranı inerse, maksimum bu oranda olursa burada da bir sıkıntı var demektir." Biraz önce maden mühendisi arkadaşımız, milletvekilimiz söylediler, bir kısım literatürde 30 ppm, bir kısım literatürde de 50 ppm'lik karbonmonoksit maksimum seviyenin daha üzerine çıkarsa burada sıkıntı var demektir.

Şimdi, işletmeye denilmiş ki: "Bak bu değerlere dikkat et. Bunun için 48 tane sensör koymuşsun." 48 tane sensörü denetim mekanizmaları denetledi, geçen hafta bir şey bulamadı. Kömür kızıştı, beş saat sonra bile olabilir; kömür kızıştı, beş gün sonra dahi olabilir. "Buna dikkat et." diye işletmecilik yapılıyor, onun için 120'ye yakın mühendis çalıştırılıyor, onun için teknik nezaretçiler çalıştırılıyor, onun için sorumluluk alanları daraltılıyor.

Değerli arkadaşlar, bütün bunlarla alakalı, bakın, tekraren söylüyorum, bunun AK PARTİ'si, muhalefet partisi olmaz, buna yürekten inanan, aynen sizler gibi inanan birisi olarak söylüyorum. Bir insanın görevinin bakanlık olması vicdanının ve insanlığının daha önüne geçmez.

MÜSLİM SARI (İstanbul) - İstifa et! Siyasi sorumlusu kim?

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bütün bu duygu ve düşüncelerle heyetinizi saygıyla selamlıyorum. Tekrar, vefat edenlere Allah'tan rahmet diliyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar, CHP sıralarından gürültüler)