TÜLAY KAYNARCA (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Cumhuriyet Halk Partisi grup önerisi aleyhine söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Cumhuriyet Halk Partisinin grup önerisi Edirne'deki sel felaketiyle ilgili. İstanbul Milletvekili olarak teşkilatta Edirne koordinatörlüğü görevimiz de var. Dolayısıyla, oradaki çalışmalar, oradaki yapılanlar, bir önceki dolu felaketinde yaşanılanlarda gerçekleştirdiğimiz girişimlerle ilgili de bilgi vermek isterim.

Edirne ili Uzunköprü ilçesinde 16 Temmuz Çarşamba gecesi saat 03.30 itibarıyla yaşanan felaket, şiddetli sağanak yağış gerçekten toplam on üç saat sürmüştür ve Uzunköprü ilçemiz başta olmak üzere, tam yirmi dört saat, ilk önce 136 kilo, arkasından 81 kilogram olmak üzere toplam 217 kilo yağış düşmüştür. Bunu niye belirtiyorum, niye altını çiziyorum? Çünkü Marmara'da, bu bölgede 1956 yılında Çanakkale'de yaşanan bir yağış felaketi var ki, o zamanki rakam 137,8 kilo yağış miktarını içeriyor. Yani, sel felaketinin boyutunu anlatabilme adına bu rakamları vermek isterim.

Sonra, hemen ertesi gün, Sayın Sağlık Bakanımız, aynı zamanda Edirne Milletvekilimiz, 18 Temmuz saat 14.00 itibarıyla, özellikle Uzunköprü'de çok hasar olduğu için merkez ilçe de olmak üzere hasar gören o bölgede olay yerine gitmişlerdir. Bir önceki çalışmada yani yaklaşık bir iki hafta önce dolu felaketinin olduğu Lalapaşa merkezli o alanda yine benim de katıldığım tespitler olmuştur, çiftçilerle özellikle görüşmüşüzdür. Az önce Sayın Kemal Vekilimin belirttiği oradaki çiftçilerle ilgili sigorta önemli bir gerçektir çünkü o görüşmelerde anladık ki birçok nedenle sigorta yapmayan, yapamayan çiftçilerimiz de var, devamında gelişen süreç var.

Sayın Bakanımızın ziyaretlerinde, oraya gittiğinde, başta merkez ilçe olmak üzere, Uzunköprü, Kiremitçisalih köyü, Çakmak köyü, Sığırcılı köyü ve Aslıhan köylerinde ziyaretlerde bulunmuşlardır. Taşkından etkilenen ilçe ve köylerimizde, İl Valisi ve kamu kurum ve kuruluşlarının yetkilileriyle zarar ve ziyan tespit çalışmaları yerinde incelenmiştir ve yapılabilecekler hususunda da ilgililere gerekli talimatlar verilmiştir. Yine, söz konusu yerleşim alanlarında ikamet eden vatandaşlarımıza da Edirne Valiliği hemen aynı gün, sıcağı sıcağına... Çünkü çok vahim bir tablo vardır o gün. Sıcak yemek ve içme suyu dağıtımı da o gün anında yapılmıştır, bu da çok önemlidir.

Yine, bugün Bakanlar Kurulu toplanacak, Sayın Bakanımız, Edirne Milletvekilimiz Sayın Mehmet Müezzinoğlu, kabine üyelerine, özellikle Sayın Bakanımız Veysel Eroğlu'na da konuyla ilgili bilgi sunacaklarını iletmişlerdir, bunu da belirtmek isterim.

Yine, sel baskınında kurtarma çalışmalarına özellikle değinmek istiyorum ben çünkü 20'ye yakın vatandaşımız o gün, o an çok hızlı bir şekilde organize olarak... Ki 1 kardeşimiz helikopterle kurtarılmıştır, bu çok önemli. Yine, aynı gün, sel baskınında arama kurtarma ekiplerince Aslıhan köyünde 2, Kırcasalih, Meşeli'de 2, Çukurköy'de 1 kardeşimiz, Uzunköprü Kilise mevkisinde 3 ve Uzunköprü merkezde de 12 olmak üzere 20 vatandaşımız, ayrıca 1 vatandaşımız da yine sel felaketinde, o anda kurtarılmıştır. Bu organizasyonda emeği geçenleri ben tebrik ediyorum çünkü anlık bir olaydır, can kaybının olmaması sevindiricidir, çok şükür.

Yine, Uzunköprü ilçesinde kurtarma çalışmalarında ciddi bir ekip görev almıştır, çevreden de gelen desteklerle birlikte; ona da özellikle işaret etmek istiyorum. İlimiz merkezinde, Edirne'de yine AFAD arama kurtarma ekibinde 3 araç, 3 bot, 12 personel, UMKE ve 112 Acil, 2 ambulans toplam 5 personel, EDAK'tan 8 personel görev yapmıştır. Kurtarma çalışmalarında Uzunköprü Kaymakamlığıyla birlikte de istişare edilmiştir, yine, Belediyeyle de çalışmalarda elbette birlikte istişare edilmiştir.

İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, İl Özel İdaresi, belediye başkanlıkları, İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü teknik elemanlarınca mahallelerde, adı geçen köylerde hasar tespit çalışmaları yapılmıştır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü teknik elemanlarınca yapılan ön çalışmalarda -ki Sayın vekilimiz az önce de ifade etti- çiftçilerimizin de ciddi zararları var. 71 bin 646 dekar -çok önemli bir oran bu- ekili alanın sular altında kaldığı tespit edilmiştir. 31 konut, yine, birçok ağıl ve müştemilat hasar gören yapılardır. Ben evrakları getirdim ama ayrıntıya girmek istemiyorum. Tüm resmî kurumlar gerek Tarım Bakanlığı gerek DSİ her biri bu hasar tespitlerini ve yapılabileceklerle ilgili çalışmalarını bu son bir hafta içerisinde yerine getirmiştir.

Yine, Edirne İl Özel İdaresince hasar gören içme suyu, kanalizasyon, köprü, yol, menfez, istinat duvarı -bunlar da yıkıldı çünkü- köy içi parke ve asfalt yollarla ilgili tespit çalışmaları yapıldı ve Başbakanlık AFAD'dan acil yardım talebinde bulunuldu. Yani, bu bölgelere adı geçen, zarar gören yapının yeniden inşa edilmesi, belli bir kaynak getirilmesi için de talepte bulunuldu resmî yazılarla; bunun da özellikle altını çizmek istiyorum.

Bugün itibarıyla, 21 Temmuz itibarıyla nehirlerimizde riskli bir durumun söz konusu olmadığının da, aldığım bilgiler itibarıyla, altını dikkatle çizmek istiyorum.

Ben bir başka hususa değinmek isterim kalan vakit içerisinde, o da şu: aslında şuna bakmak lazım, özellikle merkezde, Uzunköprü merkezde zarar gören yapılara baktığımda dere kenarında, dere yatağındaki inşaat yapısına gerçekten dikkat çekmek istiyorum ben çünkü bu konuda gerçekten bir şeyler yapmak lazım. 1989-1994 yılları arasında verilen bir imar izni var. Sayın vekil de dikkat ederse, oradaki belediyeyle de istişare ederek buradaki dere yatağı imarının -en azından bundan sonraki ve önceki dönemlerde hassasiyetle- olmaması gerekliliği yönünde dikkat çekmek istiyorum. Ne yazık ki "Orada yine yapılanmanın varlığı söz konusu." diye bugün bilgi aldım tekrar. Dere yatağı da o bölgedeki yapılar da bu dönem itibarıyla zarar gördü bu afetten.

Yine diğer bir konu başlığı da Kırkkavak Deresi: "Şehir içindeki bölümde 1994-1999 yılları arasında yapılan, derede bulunan 3 adet köprünün eğim açısı farklı." diye bilgiler geldi, oradan aldık resmî yazıda.

Uzunköprü'de hâlâ yağmur suyu toplama projesinin bulunmaması da ilginç.

Yani gerek belediye gerek DSİ gerek devletin tüm kuruluşları adı altında yapılabilecek çok çalışma var. Benzer afetlerde neler yapabiliriz, vatandaşımız daha az nasıl zarar görebilir; bütün bunu dikkate almak lazım. Ama şunu da belirtmek lazım çünkü söze başlamadan önce dikkat çektim, özellikle altını çizdim: Çanakkale'de 1956 yılında rekor bir yağış var ve şu anda onu geçmiş durumda bu Edirne Uzunköprü'deki yağış oranı. Yani gerçekten bir felaketle karşı karşıyayız.

Dolayısıyla, devletin tüm birimlerinin, o gün olduğu gibi, 20 vatandaşımızın kurtarılışı ve devamında alınan tespitler gibi bundan sonra da kendilerine düşeni en iyi şekilde yapacakları inancını taşımaktayım.

Dün torba kanun görüşmelerimiz var idi. Dolayısıyla, bugün o görüşmeler, devam edecek.

KEMAL DEĞİRMENDERELİ (Edirne) - Borçların ertelenmesine desteğinizi bekliyoruz.

TÜLAY KAYNARCA (Devamla) - Sayın vekilimizin altını çizdiği gerçeklerin de, tespitlerin de farkındayız ki Lalapaşa'daki doluyla ilgili, ben de gittim, oradaki 3 köyümüzü gezdik; birisi Demirköy'dü, Lalapaşa ilçesiydi, her biriydi.

Dolayısıyla, bunlar doğru tespitler. Yapılabilecekler var, vatandaşımızın kendi yapması gerekenler var, sigortalamak gibi mesela. Orada ciddi bir oran vardı.

Dolayısıyla, bu duygu ve düşüncelerle, bu tespitlerle, bugün torba kanunu görüşüyor olmamız nedeniyle grup önerisi aleyhine görüş belirttiğimi ifade ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)