EMRE KÖPRÜLÜ (Tekirdağ) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı'nın 17'nci maddesi üzerine vermiş olduğumuz önergeyle ilgili söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu bu vesileyle saygıyla selamlarım.

Değerli milletvekilleri, Adalet Bakanlığı tarafından önceki yıllarda hazırlanarak Meclis Başkanlığına Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı olarak sunulan tasarı yoğun tepkiler ve eleştiriler neticesinde kadük kalmış ve 2011 yılında yapılan bazı değişikliklerle şimdi tekrar Genel Kurul gündemine alınmıştır. Yargının yükünü azaltmak gerekçesiyle kamuoyu gündemine getirilen bu kanun tasarısı görüşüldüğü esas ve tali komisyonların hazırladığı raporlarda da belirtildiği ve tüm kademelerden hukukçularımızın da dile getirdiği gibi birçok kaygıyı ve sakıncayı barındırmaktadır.

Değerli milletvekilleri, tasarının şu anda görüştüğümüz 17'nci maddesi de ara buluculuk faaliyetlerinin sona ermesini düzenleyen bir maddedir. Verdiğimiz bu önergede de bu metinde yer almayan ancak uygulamada sıkıntılar yaratacak eksiklikler tespit edilerek giderilmesi amaçlanmıştır. Az önce bir önerge daha okudu Başkanlık Divanı. Bu önergeyle bazı değişikliklerin giderilmeye çalışıldığını duyduk ancak tam manasıyla sıkıntının giderildiğini söyleyemeyiz.

Değerli milletvekilleri, 17'nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde ara bulucunun konusu suç olan bir uyuşmazlıkla karşılaştığında ara buluculuğun sona ereceği düzenlenmiş ancak bu konuda ara bulucunun ne yapacağı madde metninde tam olarak açıklanmamıştır. Biz verdiğimiz önergeyle bu durumda hem ara buluculuğun sona ermesini hem de ara bulucunun konusu suç olan bir durumla karşılaştığında suçu yetkili makamlara ihbar etmesini de düzenleyerek ara bulucuyu bu konuda görevlendirmiş bulunuyoruz. Bu hâliyle de ara bulucuların daha ciddi ve kanunlarla görevlendirilmiş sorumluluk sahibi kişiler olmasını amaçlıyoruz.

Az önce değişiklik önergesinin, 2'nci maddeyle ilgili, verildiğini dinledik ancak değişiklik önergesi 2'nci maddenin tam olarak yarattığı sıkıntıyı giderecek noktada değil. Zira 2'nci maddede bahse konu olan sıkıntı özellikle çağrı usulünün belirtilmemesi ve süreye bağlanmamasından kaynaklanan bir sıkıntı. Ara bulucuların tarafları ya da vekillerini, varsa vekillerini imzaya çağıracağından bahsediyor ancak çağrı usulünün ne şekilde olacağı düzenlenmemiş. Hukukta ispat usulleri ortaya konulmadıysa, bunlar ciddi sıkıntılar yaratabilir.

Biz verdiğimiz önergemizde bunun tebligatla yapılmasını ve süreye bağlanmasını öngörüyoruz. Diyoruz ki, bu on beş günlük süreye bağlansın ve tebligatla belirtilsin. Yani taraflar veya vekilleri yazılı tebliğe rağmen on beş gün içinde tutanağa imzaya gelmez ise, tutanağa imzadan imtina ettiği belirtilsin şeklinde önergemizi veriyoruz. Böylece, hem çağrı usulünün hem de çağrının süresinin netleşmesini, bu sayede de ispatın ve kötü niyetli kişilerin hareketleriyle özellikle ara buluculuk faaliyetlerinin sürüncemede bırakılmasının engellenmesini düşünüyoruz.

Değerli milletvekilleri, söz konusu kanun tasarısıyla, Adalet Bakanlığına özellikle uyuşmazlıkların giderilmesi noktasında müdahaleci tutumunu daha da derinleştirecek belli imkânlar sağlanmaktadır. Bakanlığın yargı üzerindeki tutumu birçok kişi tarafından ağır eleştiriler almakta ve toplum Hükûmetten bu konuda girişimlerde bulunmasını beklemektedir ancak toplum bu beklenti içerisindeyken, Hükûmet, söz konusu tasarıyla, beklentilerin aksine, uyuşmazlıkların giderilmesine dönük belki yargısal faaliyetleri daha da kendi boyunduruğu altına almaya çalışmaktadır.

Şu an konuştuğumuz 17'nci maddenin 4'üncü fıkrasının son cümlesinde, ara buluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen tutanağın bir örneğinin Genel Müdürlüğe gönderileceği belirtilmiş. Ara buluculuk faaliyeti, bu yasada aksi düzenlenmeye çalışılsa da tartışılmayacak bir şekilde bağımsız yürütülmesi gereken bir faaliyettir. Bağımsız ve tarafsız faaliyeti icra eden makamın da Genel Müdürlüğün ya da Bakanlığın bir memuru durumuna düşürülecek olması, yasa metninde yer almaması gereken bir hadisedir. İşte, 4'üncü fıkranın son cümlesi, ara buluculuk faaliyetinin bağımsızlığına ve tarafsızlığına gölge düşüreceği için yasa metninden çıkarılmalıdır.

Önergemizin kabulünü Sayın Genel Kuruldan diliyor ve saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Köprülü.