| Konu: | MHP Grubunun, Mersin Milletvekili Mehmet Şandır tarafından, son yıllarda ardı ardına meydana gelen ölümlü maden ocağı kazalarının araştırılması ve alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla 31/10/2014 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına verilmiş olan Meclis araştırması önergesinin, Genel Kurulun 5 Kasım 2014 Çarşamba günkü birleşiminde sunuşlarda okunmasına ve ön görüşmelerinin aynı günkü birleşimde yapılmasına ilişkin |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 10 |
| Tarih: | 05.11.2014 |
MUZAFFER YURTTAŞ (Manisa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.
Öncelikle, bugüne kadar tüm maden kazalarında hayatını kaybedenlere Allah'tan rahmet diliyorum. Karaman'daki işçilerimizin de sağ salim kurtarılması için gerekli çalışmalar yapılıyor, inşallah onlar için de dua ediyoruz.
Soma Eynez'de meydana gelen kazanın üzerinden yaklaşık beş buçuk ay geçti. Soma maden kazalarıyla ilgili bir araştırma komisyonumuz çalışmalarına devam etmektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisinde torba yasada bazı değişiklikler yapıldı, devlet millet el ele vererek Soma'daki yaraları sarmak için var gücümüzle çalıştık. Hükûmetimiz madenlerle ilgili düzenlemeyi içeren bir paket üzerinde de çalışmalarını sürdürmektedir.
Bazı muhalefet temsilcilerinin Soma'da havanda su dövüldüğünü ifade etmesi gerçeklerin ve yapılanların görmezden gelinmesidir. Evet, su dövülmüyor, gerçekten ciddi olarak bu konunun üzerinde çalışıyoruz. Bugüne kadar devletimiz tüm imkânlarını seferber etti. Soma'da da aynı seferberlik yapıldı, şimdi Karaman'da da aynı çalışmalar yürütülmektedir.
Öncelikle, Sosyal Güvenlik Kurumu çalışmalar yaptı, 234 kişinin yakınlarına aylık bağlandı. 67 kişiyle ilgili, hak sahipleriyle ilgili torba yasada da düzenlemeler yapılarak 301 madencimizin her birinin yakınlarına aylık bağlanması gerçekleştirilmiş oldu. Aileler tek tek incelendi ve ailelerin ihtiyaçlarına yönelik de çalışmalar sürdürülmektedir.
AFAD hesabında 46,5 milyon lira toplandı ve 301 madencinin yakınlarına her aileye 156 bin lira gelecek şekilde eşit olarak ulaştırılmıştır.
Ayrıca, STK'lar tarafından ve TOKİ tarafından yapılacak olan her bir aileye ikişer ev yapımıyla ilgili çalışmalarda -biraz önce TOKİ'yle ilgili görüşmeleri sayın valimiz gerçekleştirdi- orada arsa tahsisi yapılmış ve 301 madencimizin her birine ikişer ev düşecek şekilde çalışmalar sürdürülmektedir.
Kapatılan ocaklardaki işçilerin ücretleri garanti altına alınmıştır. İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili olarak gerekli tedbirleri almayan kömür ocaklarında üretim durdurulmuştur. Mecliste yapılan düzenlemeyle üretimi durdurulan ocaklarda, bu Soma'da dört aydır 5.700 kişiye ücret ödenmesi, çalışmadıkları hâlde ücret ödenmesi devam etmektedir ve devam edilecektir.
Torba yasada bazı düzenlemeler yaptık. Oradaki işçilerimizin SGK'ya olan her türlü borçları silindi. Ölüm aylığı için gerekli olan beş yıl sigortalılık ve doksan gün prim ödeme şartı ortadan kaldırılarak madencilerimizin yakınlarına ölüm aylığı bağlanmıştır. Madencilerin anne babalarına aylık bağlanması için gerekli "muhtaçlık şartı" kaldırılarak anne babalarına aylık bağlanmıştır. Madencilerin yakınlarından birinin kamuda istihdamı torba yasayla gerçekleştirilmiştir. Maden sektöründe çalışan tüm işçiler için 55 olan emeklilik yaşı 50'ye düşürülmüştür. "Linyit ve taş kömürü çıkaran madencilere ödenecek ücret miktarı asgari ücretin 2 katından az olamayacak." diye düzenleme yapılmıştır. Maden sektöründe çalışan tüm işçiler için çalışılmayan günler de çalışılmış gibi yıpranmaya dâhil edilecektir.
Yer altında çalışan madencilere fazla çalışma yaptırılamayacağı da torba yasada düzenlenmiştir. Yer altı işlerinde çalışan işçilerin işten çıkarılması kıdem süresine bakılmaksızın ancak gerekçeyle yapılabilecek, gerekçesiz işten çıkarma yapılamayacak, böylece iş güvencesi güçlendirilmiş olacaktır. Yer altında çalışan işçiler için yıllık izin süresi dört gün artırılmıştır. Madenciler için yer altında çalışma süresi, haftalık otuz altı saat, günlük altı saat olarak düzenleme yapılmıştır. Ancak madenleri ziyaret ettiğimizde, gerek Soma'da gerekse Zonguldak'taki madencileri ziyaret ettiğimizde günlük çalışma süresinin yedi buçuk saat, haftalık çalışma süresinin beş gün olarak düzenlenmesiyle ilgili taleplerde bulunulmuştur, Komisyonumuz da bu konuda gerekli çalışmaları yapmaktadır. İnşallah, torbanın içerisinde, önümüzdeki dönemdeki paketin içerisinde bu düzenlemeler de olacaktır.
Ayrıca, mağdur olan Soma esnafımıza KOSGEB tarafından 50 bin TL kişi başı olmak üzere sıfır faizli, on iki ay ödemesiz, otuz altı ay vadeli kredi çalışmaları başlatılmış, 2 binin üzerinde vatandaşımız bu düzenlemelerden yararlanmıştır.
Soma'da ayrıca 300 yataklı bir devlet hastanemizin yapımı devam ediyor, yüzde 75'te şu anda hastanemizin yapım oranı. Bunun içerisinde tüm ünitelerin bulunduğu gibi yanık ünitesi de bulunacak.
Ayrıca Soma'da bir organize sanayi bölgesinin kurulması Sanayi Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir.
Gençlik ve Spor Bakanlığımız da yine, bu bölgede gençler üzerinde, Millî Eğitim Bakanlığı kendi alanında çalışmalarını sürdürmektedir.
Evet, kazalar yeni olmuyor, kazalar sadece son on iki yıl içerisinde olmuyor. Amacımız, önceden beri devam eden bu kazaları en aza indirmek, kazaları mümkünse sıfıra indirmektir.
2010 yılında maden kazalarıyla ilgili bir komisyon kurulmuş. Bundan sonra 2012 yılında iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili de bir yasa düzenlemesi yapılmıştır. Sadece yasal düzenlemeleri yapmak yeterli değil, denetlemelerin de düzgün olarak yapılması gerekiyor.
Soma Maden Kazalarını Araştırma Komisyonumuz kuruldu. Meclisimizde değişik siyasi partilere ait 17 kişilik araştırma komisyonumuz çalışmalarına devam ediyor. Önce Soma, sonra Zonguldak ve yine Soma'da, Eynez'de kazanın meydana geldiği ocağı ziyaret ederek buralarda incelemelerimizi sürdürdük.
Ben inanıyorum ki Komisyonumuz tüm karanlıkta kaldığını düşündüğümüz noktalara ışık tutacak, kamu vicdanını tatmin edecek sonuçlar ortaya çıkana kadar çalışmalarına devam edecektir. Ucu kime ve nereye varırsa varsın sonuna kadar ciddi, kararlı ve titiz bir çalışma ortaya konacaktır.
ALİ ÖZ (Mersin) - Ama hiç ucu bir yere varmıyor.
MUZAFFER YURTTAŞ (Devamla) - Bu kazalar neden oldu? Kimlerin ihmali ve kusuru var? Bir daha benzer acılar yaşamamak için ne gibi önlemler ve tedbirler almalıyız? Bununla ilgili tüm sektör temsilcileri, işçi temsilcileri, sivil toplum kuruluşları, uzmanlar, üniversiteden öğretim görevlileri, mağdurlar ve görevlilerle görüşerek Komisyonumuz çalışmalarını sürdürmektedir.
Kamuoyunda Komisyonumuzdan büyük bir beklenti bulunmaktadır. Basının, mağdurların ve yakınlarının, halkımızın gözü Komisyonumuzun üzerindedir ve Komisyonumuzun da bu manada kılı kırk yararak çalışmalarını sürdürdüğünden hiç kimsenin şüphesi olmasın.
Evet, savsaklama, ihmal, göz yumma, hatalara tolerans gösterme gibi çağdaş olmayan alışkanlıkları artık ülke bünyesinden atmanın zamanıdır. "Bize bir şey olmaz." yanılgısını üzerimizden atarak, her türlü tedbiri alarak yürümenin zamanıdır. Hepimize, iktidarıyla muhalefetiyle tüm Komisyon üyelerimize, bakanlıklarımıza büyük görevler düşüyor. Felaketler karşısında birleşen bugün tümünün gönlü kırık insanımızın bu hasleti normal zamanda her daim sürdürmesi de elzemdir. İktidarıyla muhalefetiyle, benzer ya da farklı görüşleriyle hepimizi Türkiye adlı zengin madende ve aynı vardiyada yan yana kazma sallamaktayız. Maden hepimiz için geçerli. Yerin altındaki bu değerlerimizi yeryüzüne çıkartmak, dünyadaki en güvenilir yöntemlerle yeryüzüne çıkartmak ve o madenlerden faydalanmak amacımızdır.
Tabii ki tedbirleri alacağız, tabii ki denetlemeleri yapacağız. Komisyonumuz çalışmalarını sürdürüyor, bu arada yeni bir komisyon kurulmasının çok da bir anlamı olmadığını düşünüyorum. Eğer önerileri varsa Komisyonumuz çalışmalarına değerli milletvekillerimiz sık sık gelerek, gerek Komisyon üyeleri gerekse Komisyonda olmayan arkadaşlarımız katkılar vermektedir. Katkı veren herkese teşekkür ediyorum. Biz inanıyoruz ki Komisyonumuz sağlıklı bir rapor ortaya koyacak ve bunu da Meclise sunacaktır.
Yeni bir komisyonun çalışmasına gerek olmadığını düşünüyor, bütün Meclisi saygıyla sevgiyle selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)