GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı İle 2013 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Tasarısı
Yasama Yılı:5
Birleşim:36
Tarih:21.12.2014

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli arkadaşlar, belediyelere biz prensip olarak yardım etmiyoruz. Şöyle söyleyeyim ben size: Çok istisnai, ağır bir sel felaketi gibi, yangın gibi, terör olayı dışında bugüne kadar prensip olarak bir yardım yapılmadı. Mesela 2013 yılında toplam belediyelere verilen para sadece 11 milyon 608 bin 201 liradır. Bakın, bütçeyle karşılaştırdığınız zaman muhtemelen yüz binde 1 civarı falandır. 2014'te yine toplam bu çerçevede 11 milyon 378 bin. Şimdi, bu sene bütçe yaklaşık 450 milyar lira olacak, böldüğünüz zaman... Dolayısıyla burada biz çok istisnai hâller dışında hiçbir belediyeye yardım etmiyoruz, onun da şu anda listesi bende yok.

Şimdi, gelelim 2'nci soruya, Sayın Kuşoğlu, tamamlayıcı ödenek...

HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Zorunlu hâlleri de sormuştum Sayın Bakan.

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Söyledim, sel felaketi, yangın gibi, terör olayları vesaire gibi.

HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Tamam, onu açıklamakta bir sıkıntı yok o zaman. Açıklayın, bir sıkıntı yok o zaman.

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Tamamlayıcı ödenek... Zaten 11 milyondan bahsediyorsunuz, 11 milyon. Yani 450 milyar liralık bir bütçede 11 milyon liradan bahsediyorsunuz. Dolayısıyla çok açık ve net olarak, benim prensip olarak belediyelere yardım yapmadığımı görürsünüz.

Tamamlayıcı ödenek, 1924 Anayasası'nın uygulandığı cumhuriyetin ilk yıllarından beri vardır. Kesin hesap kanunlarının hemen hemen tamamında yer almıştır. Şimdi yani ben örnek vereceğim, arkadaşlar 1940'ların Resmî Gazetelerini bile çıkartmışlar ama detaylara girmeyeyim. Hemen hemen her dönemde, her hükûmet döneminde tamamlayıcı ödenek vardır. Ne demek? Şu demek: Mesela bu sene diyelim ki vergi gelirlerimiz öngördüğümüzden daha fazla çıktı ve biz bunu yatırıma aktardık fakat daha önce böyle bir yatırım öngörülmemişti. Dolayısıyla, ihtiyaca binaen gelirlerimiz de var. Mesela bu sene bütçe açığını 33,5 milyar lira öngörmüştük, 24-25 milyar lira civarında kapatacağız. Yani biz bütçede öngördüğümüz hedefi çok rahatlıkla tutturmuşuz, iki seçime rağmen, Orta Doğu'daki çalkantıya rağmen, Rusya'daki krize rağmen, Avrupa'daki krize rağmen biz bütçe açık hedefini tutturmuşuz. Fakat burada yatırım harcamalarını diyelim ki öngörülenden daha fazla yapma imkânı çıkmış ve bu çerçevede ilave harcama yapıldığı için burada ilave yani tamamlayıcı ödenek alınıyor ama dediğim gibi bütün hükûmetler döneminde, 1924'ten beri tamamlayıcı ödenek vardır, ilk defa uygulanan bir şey değildir.

Biz bütün çalışanlarımızın, sendikalarımızın demokratik haklarını kullanmalarına son derece saygılıyız. Ben dünkü olayların detaylarını bilmiyorum, varsa bir yanlış gereken mutlaka yapılmalıdır diye düşünüyorum.

Sayın Erdemir'in sorusu çok anlamlı bir soru, teşekkür ediyorum. Finansal okuryazarlık bu ülkenin bence çok üzerinde durması gereken bir husustur ve bence okullarda da eğitilmesi gerekiyor çünkü böyle olursa belki vatandaş zaman zaman çıkıp birçok konuda kamu kaynaklarının kullanılmasından tutun birçok diğer boyuta kadar hakikaten daha doğru bir duruş da sergileyebilir. Çünkü bakın, ben Plan ve Bütçe Komisyonunda bunu çok yaşıyorum, burada da bütçe olduğu için yaşamıyoruz ama yani kaynak konusu gündeme gelmeden ne kadar dağıtabiliriz yaklaşımını ben hissediyorum. Keşke, finansal okuryazarlık çok çok iyi olsa da bu kısımlar da sorgulansa "Kaynağı nerede?" Bakın, en önemli konu bu. Batı'da bence en önemli...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Bakan, iki dakika daha süre veriyorum açıklamalarınız için.

Buyurunuz.

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan, çok naziksiniz.

Yani, özetle, ben sizinle hemfikirim. Mutlaka müfredatın bir parçası olmalıdır. 30 bin değil, 300 bin maliyeti de varsa o sınavı bizim yapmamız lazım. Fakat, şöyle de bir intibam var: Bizim vatandaşımız yani bir taksi şoförüyle bile seyahat ettiğiniz zaman borsadan, döviz kurundan vesaire... Yani, bu konular 1990'lı yılların sonrasında epey hassasiyetle birikmiş. Birçok insan enflasyonun, reel faizin hatta faiz dışı fazlanın... Bazı ülkelerde, samimi olarak söylüyorum, birçok ekonomist bile faiz dışı fazlayı belki bilmiyorsa bizim vatandaşımız bunu bu süreçlerde öğrendi.

Sayın Genç'in sorusuna gelince. Değerli arkadaşlar, rakamları vereyim ben size: 2014 yılının ikinci çeyreği itibarıyla devletin yani kamunun -merkezî yönetim, KİT'ler vesaire dâhil- toplam dış borcu 119,5 milyar dolar, Merkez Bankasının da 4,3 milyar dolar; topladığınız zaman gördüğünüz gibi 123,8 milyar dolar. 2002 yılında kamunun 64,5 milyar dolar, Merkez Bankasının 22 milyar dolar, dolayısıyla 88,5 milyar dolar.

Özel sektörün borcuna gelince: Özel sektörün borcu 278 milyar dolar. Dolayısıyla, kamu ve özel sektörün toplam dış borcu 401,7 milyar dolar. Bunu millî gelire bölerseniz...

KAMER GENÇ (Tunceli) - Hayır, özel bankaların kefaleti ne kadar? Özel teşebbüsün borcuna banka kefaletini istiyorum.

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Anlamadım ki yani böyle bir şey yok.

KAMER GENÇ (Tunceli) - Efendim, özel teşebbüs krediyi alırken bankalara kefaleti gösteriyor mu göstermiyor mu?

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Şimdi, bazı kredileri kefaletsiz alırsınız, sadece bilançonuza bakılır, nakit akışınıza bakılır, yatırım projenize bakılır; bazı bankalar teminat ister Sayın Genç.

KAMER GENÇ (Tunceli) - Netice itibarıyla, özel teşebbüsün parasına hazine garantisi var mı, yok mu?

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Ha, öyle söylesene. Yani, evet, bugüne kadar, onu da söyleyeyim ben size, dün gelebilir diye bu garanti...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Lütfen, bir iki dakika daha alabilir miyim?

BAŞKAN - Genel Kurul bilgilenmek istediği için bir dakika daha size süre vereceğim.

Buyurunuz.

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli arkadaşlar, hazine 5,3 milyar dolar bir garanti vermiş, borç garantisi. Bunlar 3 projeyle ilişkilidir: Birincisi Avrasya Tüneli, ikincisi üçüncü köprü, üçüncüsü de İzmit Körfez Geçiş Köprüsü. Bunlar da zaten ekonomik olarak makul, mantıklı, rasyonel projeler oldukları için hiçbir şekilde...

KAMER GENÇ (Tunceli) - 278 milyarın ne kadarına hazine garantisi var, onu istiyorum?

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - Şimdi, böyle bir usul yok ki, sorudan soruya geçiyorsunuz!

KAMER GENÇ (Tunceli) - Benim sorduğum o yani.

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - O zaman şöyle: Tam olarak ne sorduğunuzu bilsem cevap vereceğim. Şimdi, bakın...

KAMER GENÇ (Tunceli) - Özel teşebbüs borcunun ne kadarına hazine kefaleti var?

MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK (Batman) - İşte, onu anlattım size.

Bakın, proje bazında bugüne kadar 5,3 milyar dolar, 1999'dan beri de bu türden borç üstlenimlerine garanti verilmemiştir. Ama ondan önceki dönemlerin tamamına ait bütün yükümlülük yanlış hatırlamıyorsam -arkadaşlar çıkarsınlar hazine bülteninden- 33 milyar. Hazine her ay bu bülteni yayınlıyor, bu bültenin bir kopyasını size gönderelim.