| Konu: | Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarı ve Teklifi |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 41 |
| Tarih: | 13.01.2015 |
MEHMET ALİ SUSAM (İzmir) - Ben konuşmamayım, söylediği gibi geçsin. Söyledi.
BAŞKAN - Ama geri aldı. Şimdi beni zora sokmayın.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Düzeltme her zaman mümkündür.
MEHMET ALİ SUSAM (Devamla) - Sayın Bakanım, niye katılmadınız?
Ne diyoruz bakın, katılmadığı şeyi okuyorum Sayın Bakanımın, 1'inci madde, Sayın Bakanın hazırladığı madde: "Bu Kanunun amacı; perakende işletmelerin açılış ve faaliyetine geçiş işlemlerinin kolaylaştırılması, perakende ticaretin serbest piyasa ortamında etkin ve sürdürülebilir rekabet şartlarına göre yapılması, perakende işletmelerin dengeli bir şekilde büyüme ve gelişmesinin sağlanması ve perakende işletmelerin faaliyetleri ile bunların birbirleri, üretici ve tedarikçilerle ilişkilerinin düzenlenmesi." Biz ne katıyoruz buna? "Küçük işletmelerle esnaf ve sanatkâr işletmelerinin pozitif anlayışla değerlendirilmesi..." Amacına bunu koymanı istiyoruz.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Söyleyeyim mi Sayın Susam, eğer şey yaparsanız?
MEHMET ALİ SUSAM (Devamla) - Tabii.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANI NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Katılıyoruz, yalnız Sayın Işık'ın önergesini kabul ettiğimiz zaman bunu mecbur reddetmemiz gerekiyor. İki aynı önerge olmaz bir maddede, ondan kaynaklanıyor Sayın Susam; yoksa katılıyoruz.
ALİM IŞIK (Kütahya) - İkisine da katılırsınız...
MEHMET ALİ SUSAM (Devamla) - Sayın Bakanım, konuşmalarda, birinci bölümün maddelerine geçilene kadar yapılan konuşmalarda, genelde, esnaf ve sanatkârı düşündüğünüzü söyleyen sözler söylediniz. Muhakkak ki bunu düşünüyorsunuzdur ama kanunun metnine baktığımda durum öyle değil. Siz dediniz ki: "Esnaf sayısı azalmıyor." Ben rakamlarla konuşayım size. Esnaf ve Sanatkârlar Genel Müdürlüğü var. Bana 2002'de iktidara geldiğinizdeki bakkal sayısını söylesin, bir de bugünkü bakkal sayısını söylesin; o günkü Türkiye'deki nüfus sayısını söylesin, bugünkü Türkiye'deki nüfus sayısını söylesin. Bakkal sayısı azalmış mı azalmamış mı, bana rakamlarını söyleyin. Ama ben size bir rakam söyleyeyim. Bakınız, 2013'ün Şubatı ile 2014'ün Şubatı arasında ucuzluk mağazası dediğimiz 5 tane mağaza, BİM, A101, UCZ, ŞOK, Ekomini tam 3.600 tane yeni şube açmış, 3.600 tane.
Değerli arkadaşlar, bunlar girdiği sokakta bakkal bırakıyor mu? Kalan bakkallar sigara, varsa İddaa, varsa Spor Toto, onlar dışında hiçbir şey yapar noktada değiller. Bir de, satabiliyorsa ekmek, onu da sattırmıyorlar şimdi. Ciroları düştü, yaşama şansları düştü, o düşen cirolar karşısında o dükkânda durmalarının anlamı kalmadı, dükkânı terk ettiler. Ben sizlere soruyorum, hepiniz milletvekili arkadaşım olarak sokakları geziyorsunuz, o sokaklarda boşalan esnaf dükkânlarını görmüyor musunuz? Eskiden hava parasıyla alınan dükkânlarda şimdi "Kiralıktır" diye onlarca levhayı görmüyor musunuz? Sokaklarda hâkim olan tek şey var, parayla kurulmuş, arkasında finans olan, pazarı ele geçirmeye çalışan mağazalar.
Bakın, az önce anlattım, 2'nci maddede de anlatacağım. Sanayici artık market alıyor. Bu saydığım marketlerin yapısına baktığınızda, üretim yapan sanayiciler...
Bakın, ikinci bir şey söyleyeyim: Yeni bir büyük mağazacılık zincirini Türkiye'nin en büyük holdinglerinden biri satın aldı, borsadaki değerinin 3 katına aldı hem de, borsadaki değerlendirmesinin 3 katına aldı, borsada diyelim 10 liraysa 30 liraya aldı. Niye aldı biliyor musunuz? Malını markete sokabilmek, pazara sokabilmek için o mağaza zincirlerine ihtiyacı vardı da onun için aldı, asıl temel amacı o. Kendisi zincir mağazalar kurdu ufak ufak, onlar yetmedi, çünkü giderek mağazalara girebilme koşulu artık çok zorlaşıyor. Ürün üretiyorsan pazara kim hâkimse ona gidip boyun eğeceksin. Bunlarla birlikte esnaf da her geçen gün eriyor. Sayıları bana söyleyin, ben bu işin içindeyim, biliyorum; bakkal sayısı sizin döneminizde hızla taban yaptı, taban, bunu bilmenizi istiyorum. Onun için, bu kanunun ruhu esnaf ve sanatkârı koruyan anlayışta olmalıdır, amaç maddesine bunu koymalısınız.
Teşekkür ediyorum.