ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli arkadaşlar; bana kalan altı dakika içerisinde daha önce 31 milletvekilimizin, şu anda da yaklaşık 11 milletvekilimizin sorularını cevaplamaya gayret edeceğim. Bütün bunlarla alakalı, süremin uzatılması hâlinde şimdi, yoksa kanunun sonundaki konuşmada bunlara değinmeye gayret edeceğim.

Antalya'daki 3.500 taş ocağıyla alakalı söylendi. Şu anda II-A grubu taş ocağı olarak 117 adet ruhsat verilmiş olup bunun 66 adedine işletme izni düzenlenmiştir. Bu ruhsatların 39 adedi için de işletme projesi verilmiş olup değerlendirme aşamasındadır. Tarihî yapılar içerisinde ruhsat verilmemektedir. Daha önceden ruhsat verilen alanların sit alanı hâline gelmesi durumunda da faaliyetler sonlandırılmaktadır. Şimdi, burada, belki yetkiyi daha da vurgulamak açısından, kimlerde yetki var? Özellikle Kocaeli, Muğla ve Antalya'yla başlayan, daha sonra diğer bütün illerimize de uyguladığımız bir yetki devri var arkadaşlar. Sayın valiler eğer silüeti bozduğu gerekçesiyle veya herhangi bir farklı gerekçeyle orada o taş ocağının kurulmasına müsaade etmiyorlarsa bu onların yetkisindedir. Biz Antalya'da bütün bu taş ocaklarının ihtiyaca istinaden talep edildiğine inanarak bunları veriyoruz ama nihayetinde, şu anda yasaklanan ve sınırlandırılan çok fazla il var, talep edilmesi hâlinde açtığımız il var. Bunlar imal edip de stoklanacak işlemler değil, imal edildiğinde kullanılacak olan işlemler.

Çevre, şehirleşme, turizm, sit alanları dikkate alınarak da taş ocakları faaliyetlerinin yapılamayacağını biz de belirttik ve valiliklerin talebi üzerine de yasak alanlar oluşturuyoruz.

Rehabilitasyonu yapılmış pek çok ruhsat alanı bulunmakta. İki tanesinin örneğini de aslında dijital ortamda adreslerinize gönderebiliriz, bunların eski hâlleri ve yeni hâlleriyle alakalı.

Soru kısımlarını çok okumayacağım; yalnızca bilgilendirmeleri okumak açısından, süremi daha iyi kullanmak açısından söylüyorum: Ocak ayı sonu itibarıyla 7.202 adet arama ruhsatı, 13.424 adet işletme ruhsatı, 20.626 adet toplam ruhsat sayısı; işletme izni olanlar 9.080 adet, 8.418 adet de 2013'te faaliyette olanlar açısından baktığımızda ham madde üretim izinleri de 5.827 adettir. Ve dolayısıyla 2.406 adet arama ve 866 adet de işletme ruhsatı 2014 yılında iptal olmuştur.

Başbakanlık Genelgesi'yle alakalı, giden ruhsat sayısının 6.118 adet; olumlu görüşle girenler 2.212 adet, olumsuz görüşle girenler 2.682 adet ve bekleyenlerin de 1.224 adet olduğunu, ocak sonu itibarıyla, söyleyebilirim.

Özellikle yer altı kömür işletmelerinde redevans sözleşmeleri sona erdiriliyor. Bunların özel sektör-kamu ayrımı yapılmaksızın sonlandırılması istendi muhalefet tarafından. Biz bununla alakalı yalnızca kamunun redevans işletmelerinin kalması lazım geldiğini, özelden özele bir redevans işletmesinin de doğru olmayacağı gerekçesiyle de iptalinin bu kanun taslağında yer almasını istedik. Bunun gerekçesi, aslında, can ve mal emniyeti açısından önlemlerin artırılmasına ve ruhsat sahibinin de sorumluluğunun artırılmasına dönük bir işlem olarak da bu görülebilir.

Kamunun üretim sektöründen çekilecek olmasını, kademeli olarak çekilecek olmasını ilk defa burada söylemiyorum, değişik vesilelerle söylüyorum. Ama önemli olan iş güvenliği ve iş sağlıyla alakalı tedbirlerin de artırılarak bunun yapılıyor olması.

Aynı zamanda, Çalışma Bakanlığımız tarafından da yürürlükte olan kanunun yönetmelikleri ve örgütlenmesi bu manada mevcut. Aynı kapsamda aslında Bakanlığımızca da yapılacak benzer bir düzenleme görev ve yetki anlamında da çakışmaya neden olacağından bu tür bir düzenlemeye de ihtiyaç hissedildi, iş sağlığı ve güvenliğiyle alakalı konular.

Ayrıca, her sahaya en az bir maden mühendisi, daimî nezaretçi zorunluluğu... Hani "Maden mühendislerinin görevlerine son mu veriliyor?" dendi. Tam tersi, bu kanun özellikle Komisyonda görüşülürken acaba maden mühendisleri bunlar için yetecek mi, yeterli mühendisimiz var mı diye bir tartışma açılmıştı? Tabii ki daimî nezaretçi zorunluluğu getirilerek aslında iş sağlığı ve güvenliğiyle alakalı daha fazla bir mal emniyeti ve can emniyeti de hedefliyoruz.

Yer altı kömür işletmelerinde özellikle yetkinliği olmayan gerçek ve tüzel kişilerin işletmecilik yapmasının önüne geçilmesini istemek hepimizin en doğal, en tabii hakkıdır değerli arkadaşlar. Özellikle bu konuda şikâyetleri dikkate aldığımız için de bununla alakalı işlemler yapıyoruz. Maden sahalarında can ve mal emniyetinin arttırılabilmesi açısından da havza madenciliği çokça talep edilmişti. Bununla alakalı da işlemler yapıyoruz. Yetkilendirilmiş tüzel kişilikler oluşturuluyor, bunların mahiyeti yine kanun tasarısında hep beraber işlendi.

"Çevre işlendi mi?" dendi. Aslında Maden Kanunu'na ilave edilen yeni hükümlerle beraber ruhsat bedelinin yüzde 30'una tekabül eden kısmı çevreyle uyum çalışmalarında kullanılmak üzere teminat hesabında tutulacak. Bu da önemli bir gelişmedir. Ocaklarını çevreyle uyumlu hâle getirmeyen ruhsat sahiplerinin yükümlülüklerini de devam ettirecek bir maddeden burada bahsettik ve 7'nci maddede yine aynı şekilde bu, çevreye olan etkilerden ve bunlarla alakalı alınacak tedbirlerden bahsetmiştik.

Tabii, burada ilave edilen yeni hükümlerle beraber kısmi çevre uyumla alakalı birçok konu da tartışılmıştı. Talep edilen bilgilerin, özellikle madencilerin listesinin 16 Ocak 2015 tarihinde ilgili milletvekilimizin e-posta adresine gönderildiğini bir kez daha söylemem lazım. Bununla alakalı eğer başka milletvekili arkadaşlarımızın talepleri varsa, lütfen kanunun buradaki görüşmelerinin sonuna kadar bizlere mail adreslerini verirlerse, bütün arkadaşlarımıza da bunları gönderebiliriz.

Bu arada, bakanlarımızdan damatlarının ve oğullarının alıp almadığını soranlar oldu. Damatların ve oğullarının listesi şu anda bende yok. Yalnızca kendi damat ve oğlumla alakalı almadıklarını söyleyebilirim. Eğer o listeyi verirseniz, yine, onların arasından da araştırma yapabiliriz.

Kalsit, dolomit, kalker, granitle alakalı, bunlar nedir, hangi fıkraya konulduğu soruldu. Bunlarla alakalı, kayaçlar ve radyoaktif madenlerle aynı grupta yer almamaktadır. Bunu özellikle söylemiş olduk. Kalsit, dolomit, kalker, granit, andezit, bazalt gibi kayaçlar 2 (a) ve 2 (c) grubunda vasıflandırıldı, uranyum ve toryum gibi radyoaktif madenler ise 4 (c) grubunda bulunmaktadır.

Tabii, bu bakanlık mı, bakan mı, o yetkilinin aslında bir önergeyle beraber düzeltilmesini istedi muhalefet partisinden arkadaşlarımız. Bizim için çok fazla fark etmediği için de biz bunu kabul ettik. Ve aslında bakanlıktaki yetkinin, o bakanlığı yöneten bakanın yetkisinden ayrıştırılamayacağını bu vesileyle bir kez daha söylemiş olayım.

Madenlerle alakalı teknolojik gelişmeler tabii ki yapılıyor. Kısa kısa geçiyorum.

Kamuda yapılan ihalelerle beraber yeni durumda oluşan farklar karşılanacak. Torba yasa yükümlüklerinde oluşan kömür üretimlerinde işçinin hakkını düzenleyen, daha sonra da işverenin hakkını düzenleyen maddeyle alakalı konuşulmuştu. Tabii ki, bunun, yalnızca kamuyla alakalı, ilintili olanlar için geçerli olacağını söylemem lazım. Özel sektör ancak serbest piyasa koşullarında değerlendirilebilecektir.

"Burada mühendis odalarının görüşleri kabul edildi mi, edilmedi mi?" diye soruldu. Hep beraber Komisyonda çalıştığımızı, ondan daha önce de beraber toplantı yaptığımızı bütün herkes bilir ve aynı şekilde yönetmeliklerin çalışmasında da yine sivil toplum örgütleri ve maden mühendisleri odası ve diğer ilgili mühendis odalarıyla beraber toplanılacağını da ben Komisyonda zabıtlara geçmesi açısından da bahsetmiştim.

Arama ruhsat bedellerinde, bu bedeller üzerinde tartışıldı. Taban ruhsat bedeli bin TL, işletme ruhsatlarında 10 bin TL olarak belirlendi. Harç ve teminat kaldırıldığından bu bedelden yüksek olmadığını, bu işe girecek arkadaşların bu bedelleri göz önüne alması lazım geldiğini bir kez daha burada belirtmek istiyorum.

BAŞKAN - Sayın Bakan, lütfen toparlar mısınız...

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Kayseri) - İşletmeciliği belli bir sermayesi olanların istenen güvenli faaliyetlerini de yapabilmesi açısından ruhsat bedelleri ruhsat alanlarına bağlı olarak da kademeli olarak aktarıldı.

Değerli arkadaşlar, geriye kalan yaklaşık 21 arkadaşımızın cevaplarını da bana süre verildiği her an cevaplayabilirim.

Teşekkür ediyorum.