| Konu: | Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu ve 20 milletvekilinin; Soma maden sahasında redevans ve hizmet alım sözleşmeleriyle çalışan firmaları kolladığı, bu firmalara işlerin ihalesiz ve usulsüz verilmesini sağladığı iddiasıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız hakkında bir gensoru açılmasına ilişkin önergesi (11/43) |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 52 |
| Tarih: | 05.02.2015 |
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Kayseri) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; sözlerime başlamadan önce yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Sizlerin de çok iyi bildiği gibi, Bakanlık olarak, Meclis denetim mekanizmasının çalışmasına en üst seviyede dikkat ve özen gösteren kuruluşlardan bir tanesiyiz ve yaptığımız bütün işleri bütün şeffaflığıyla beraber, hamdolsun, savunabilecek durumdayız.
Şu ana kadar Bakanlığımızla alakalı, göreve başladığımızdan buyana yaklaşık 2.500 tane soruya cevap verildi. Soru önergelerinin cevaplandırılmasında sadece sizlerin bilgilendirilmesiyle alakalı değil, öneri ve katkılarla beraber bunlar değerlendirildi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İnternet sitesinde de bunlar yayınlandı. Yaklaşık 7 bin sayfa civarında da bu bilgiler hep beraber yayınlanmış oldu.
Tabii ki gensoru müessesesi, yüce Meclisimizin milletvekillerine sunmuş olduğu bir sorgulama ve denetleme mekanizmasıdır ve doğru kullanılmalıdır. Bundan öncekilerde de olduğu gibi, bugün burada her konuştuğum cümlenin grup başkan vekillerine evrakları dağıtılmak kaydıyla inşallah bu sözlerimi tamamlayacağım.
Değerli arkadaşlar, şu ana kadar yorumu, tavsiyesi, önerisi, eleştirisi, hakareti, ithamı, suçlaması olan bir kısım konuşmalar yapıldı. 17 tane hakaret, 57 tane suçlama, 36 tane eleştiri ve bir kısım cümleler edildi. Bunların hakaret olanlarını iade ediyorum, diğer bütün cümlelerle alakalı konuşmama inşallah devam ediyorum. Ama hiçbir zaman için görülmemiştir ki bir milletvekili bir bakanın televizyon konuşmasından alıntı yaparak bunun gizemli bir durummuş gibi aktarılması Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda ilk defa olmuştur arkadaşlar. Libya'dan niçin çekildiğimiz sorulmuştur. Güvenlik gerekçesiyle çekilmişizdir. Bunun herhangi bir gizemi, herhangi bir saklısı, gizlisi yoktur. Bizim Total'den aldığımız hissenin televizyonlarda lansmanıyla beraber yaptığımız programda acaba bunlar yapılmış mıdır diye ilk defa soruluyor arkadaşlar. O yüzden burada her konuya açıklığıyla beraber cevap vereceğim.
Şimdi, gensoru müessesi ciddi bir müessese ve gensoruya muhatap olan bakanlar da bunu bütün yönleriyle beraber değerlendirmek durumundadırlar. Ama CHP Grubunun bütün milletvekillerini kapsamadığını şuradan belirtmek isterim: Bu gensoru ilk defa 9 Ocak 2015'te verildi. 16 CHP'li milletvekili arkadaşımız imzasını geri çekti ve gensoru düştü. Ondan sonra o milletvekillerinin 3'ünün haricinde 13 tane milletvekili yeniden oraya imza koymadılar, ikinci gensoruya imza koymadılar. Sebebini biraz sonra anlatacağım.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Gensoruyu saklamaya kalktığın için oldu o.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) -
Şimdi, tabii ki bu CHP'nin iç sorunu arkadaşlar. Bununla alakalı herhangi bir... Bu iddiaları ciddi bulmadıkları için imzalarını çekmiş olabilirler, başka bir gerekçeyle çekmiş olabilirler, bu CHP'nin kendi içindeki konu. İtham şu, bakın, bu cümleyi lütfen dikkatli dinleyin arkadaşlar: "İki firmaya verilen iş hukuka uygundur ancak iş süreleri Yönetim Kurulu kararı olmaksızın uzatılmıştır. Dolayısıyla, mevzuata aykırı işlem yapılmıştır." Hayır, iş sürelerinin uzatımı mevzuata aykırı değildir. Şu anda 4 tane grup başkan vekilimize bunlarla alakalı evrakları sunuyorum. Evrakta şunu söylüyor, biraz önce defalardır soruldu ama bir kere cevap vermekte yeterlilik görüyorum. Yönetim Kurulu genel müdürüne diyor ki: "Benim şu yetkilerimi falan, falan, falan yetkileri kullanabilirsin." Onları tadat etmiş; sınırsız da bir yetki vermiyor ama. Diyor ki: "Bunların içerisinde iş programı değişikliği onayı, iş programı ve giderlerinin gider grubu iç ödeneklere aktarmaları, sözleşmenin süre uzatımı onayı..."
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Ya, on beş yıl veremez Sayın Bakan.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Sözleşmenin süre uzatım onayını veriyor, Yönetim Kurulu genel müdüre bu yetkiyi veriyor arkadaşlar.
ERKAN AKÇAY (Manisa) - Allahtan kork, on beş sene, on sene süre uzatımı mı olur?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Şimdi, evrakını da arkadaşlar veriyorlar. (Gürültüler)
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Vermiyor, vermiyor! Doğru söylemiyorsunuz.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Burada, değerli arkadaşlar, gensorunun cevabı bu noktada bitmiştir, bu gensorunun cevabı burada tamamlanmıştır. Bundan sonraki anlatacaklarımı da, lütfen, dikkatlerinize sunuyorum.
Yetki devriyle alakalı ayrıntıları irdeleyecek olursak, Türk kamu hukukunda yetki devri hususu 3046 sayılı Kanun'un 38'inci maddesinde hükme bağlanmış ve "Bakan, müsteşar ve her kademedeki bakanlık ve kuruluş yöneticileri, gerektiğinde sınırlarını yazılı olarak açıkça belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilir. Ancak yetki devri yetki devreden amirin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz." demiş. Yetkiler devredilebilir, sorumluluklar devredilmez.
Bu düzenlemeye paralel bir hüküm de 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 9'uncu maddesinde, "Yönetim kurulları sınırlarını açıkça belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını genel müdüre devredebilirler. Ancak; yetki devri yönetim kurulunun sorumluluğunu kaldırmaz." der.
Şimdi, TKİ Yönetim Kurulu yetki devrini 31/7/2007 tarihinde ilgili sayı, rakamlarıyla beraber devrediyor ve bunu da aynı şekilde açıklıyor, sözleşme sürelerinin uzatılmasında genel müdüre yetki devredilebileceğini kayıtlıyor. Ve bunun da bütün maddeleri burada, Yönetim Kurulu kararıyla beraber yine grup başkan vekillerine arzım olacak. Dolayısıyla, Yönetim Kurulunun yetkilerinden bir kısmını genel müdüre devretmesinde, genel müdürün de bu yetkiyi kullanmasında bu karara göre herhangi bir mahzur yok.
Gensoruda imzası bulunan Sayın Kuşoğlu'nun bu konuya ilişkin tarafıma verdiği (7/46984) ve (7/46986) numaralı yazılı soru önergelerini geçtiğimiz yılın yedinci ayında cevapladım. Ufak bir mevzuat araştırmasıyla dahi anlaşılabilecek, anlaşılması son derece kolay olabilecek bir konunun niçin gensoru gündemine geldiğini bir kez daha sizlerle paylaşmak isterim. Bu, bir yazısında kendisinin bunaldığını ama bu bunalmada aynı cephede olduğu insanlar tarafından vurulduğunu, düşman kurşunuyla değil, kendi kurşunuyla beraber vurulduğunu söylemesi bu gerekçelerden bir tanesi olabilir, belki de olmayabilir. Benim bu konunun içerisine girecek hâlim yok. Belki CHP'liliğini göstermek istiyor olabilir.
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Yazının tamamını oku.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Ben bununla alakalı yorum yapamam ama teknik açıdan baktığımızda siyasi yorumlamaları kendine ait olmak kaydıyla bunun, bu konunun teknik detaylarına girmek isterim.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sen ihalesiz nasıl kömür aldın, onu anlat.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Çünkü, değerli arkadaşlar, bu gensorunun yalnızca CHP'nin içerisinde değil, CHP milletvekillerinin içerisinde de ayrı görüşlere sahip olunduğunu biraz sonra size evraklarıyla beraber sunacağım.
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Sen kendininkine bak, 50 milletvekili oy vermedi, sen onu söyle.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Eylül 2014'te Bakanlığımıza bir dilekçe veriliyor. Kasım 2014'te de cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunuluyor.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Sayın Başkan, konuşmacıya söyler misiniz gensoruyla ilgili konuşsun, çok önemli bir konu var, CHP dedikodusu yapıyor. Biraz ciddi olun ya!
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bu iddialar Kasım 2014 tarihinde bütçe görüşmeleri sırasında Plan ve Bütçe Komisyonunda gündeme geliyor. Orada üç şeyden bahsediliyor değerli arkadaşlar, aynı şahıs tarafından yalnız: TKİ Genel Müdürlüğünce 2 firmaya ihalesiz ve mevzuata aykırı şekilde iş verilmiştir. Bu işlerin süreleri Yönetim Kurulu kararı olmadan uzatılmıştır ve bu işlemler sonucunda kamu zarar etmiştir, üç tane itham var. Biz bunların hepsini Komisyonda anlattık ve gücümüzü şeffaflığımızdan aldığımızı, Allah'a şükür veremeyeceğimiz bir hesabın olmadığını belirttik.
ERKAN AKÇAY (Manisa) - Hangi hesabı verdin bugüne kadar?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bu iddiaların doğru olmadığını ispat eden belgeleri şu anda grup başkan vekillerimize gönderiyorum. Bu belgeler 1 adet Bakanlık Teftiş Kurulu kararı; 1 adet Başbakanlık Teftiş Kurulu kararı; bu yetmez, 2 adet Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı kararı; bu da yetmez, 1 adet mahkeme kararı, 1 adet Kamu İhale Kurumu görüşü, 1 adet de akademik nitelikli hukuk görüşünü içeren rapor. Değerli arkadaşlar, grup başkan vekillerimize bu 8 adet, başlıklı dosyayı taraflarına şu anda arz ediyorum.
Ancak, Plan ve Bütçe Komisyonunda yapılan bu 3 ithamın 2'sinden vazgeçilmiştir aynı şahıs tarafından. Niçin? Konunun bir kısmı, önemli bir kısmı anlaşıldığı için.
HASAN ÖREN (Manisa) - Sayın Bakan, insanları zan altında bırakmayın, "Aynı şahıs" dediğiniz kim?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Demek ki konu yeterince anlaşılmış ve 2 firmaya ihalesiz ve mevzuata aykırı şekilde iş verildiği ve bu işlemler sonucunda kamunun zarar ettiği iddialarından vazgeçilmiştir.
Gensoru, defalarca vurgulanmış olmasına rağmen... Gerçi CHP'nin tamamının böyle düşünmediğini, bir kısım arkadaşların da böyle düşündüğünü biraz önce söylemiştim. Niçin?
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - CHP'nin tamamı senin yolsuzluklara batık bir bakan olduğunu düşünüyor.
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - 2009 tarihinde cumhuriyet savcılığına bulundukları suç duyurusunda bu iki sözleşmenin mevzuata aykırı, ihalesiz bir şekilde imzalandığı ve kamuyu zarara uğrattığı iddia edilmiş. Bu konu cumhuriyet savcılığınca işleme konulmamış ve kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir. Savcılığın bu kararına karşı bazı CHP milletvekilleri mahkemeye itiraz etmişler ve mahkeme de bu itirazları reddetmiştir.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Kanunu değiştirdin mi? Kanunu değiştirdin mi burada? Af kanunu çıkardın mı?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Dolayısıyla, gensoru verilmesinin tek gerekçesi olan ve bundan önceki CHP'nin verdiği gensorulardan bir tanesinin tekrar iade edilmesine sebep olan ve burada tekrar suç bastırmaya yönelik cümlelerin itibar görmediği bir ortamda bulunuyoruz arkadaşlar.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - İtibarsız olan sensin! 301 madencinin katilisin! Kimi işaret ediyorsun?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Belki bir ay daha geçseydi bu sunduğumuz bilgiler yeterince okunmuş olurdu ve bu ikinci önergenin de altına imza atacak milletvekili bulamayabilirlerdi.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; başında da söylemiştim, şimdi bazı detaylara giriyoruz. Sayın Kuşoğlu tarafından verilen gensoru önergesine konu maden sahasının TKİ'ye devri karşılığında redevans sözleşmesi imzalanması ve kömür alımının ihalesiz yapılmasının kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu ve kamuyu zarara uğrattığı hususları Yüksek Denetleme Kurulunun TKİ denetim raporlarında dile getirilmiştir. Yüksek Denetleme Kurulu bunun incelenmesini istiyor. YDK bu konunun öncelikle Bakanlığımız Teftiş Kurulu Başkanlığınca soruşturulmasını talep ediyor. Bu talep üzerine konu Bakanlığımız ve Teftiş Kurulunca soruşturulmuş ve özetle, bu iddiaların gerçeği yansıtmadığı, bu sahanın konumunun sağladığı avantajlar nedeniyle, söz konusu işin adı geçen firmaya verilmesinin teknik ve işletmecilik yönünde bir gereklilik olduğu ve bunun da kurum menfaatine olduğu belirtiliyor. Ek 3'te bunu da grup başkan vekillerine sunuyorum.
Başkanlığımız Teftiş Kurulunun kararından sonra konunun Başbakanlıkça soruşturulması isteniyor. Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığınca yapılan inceleme sonunda, bu iddiaların gerçeği yansıtmadığı ve yapılan işlemlerin ceza tazmin edilmesini ve disiplin cezası verilmesini gerektirmediği kararı veriliyor ancak konunun bir kez de Ankara Cumhuriyet Savcılığınca değerlendirilmesi talep ediliyor. Ek 4'te de bunun evraklarını kendilerine sunuyorum, o da şu arkadaşlar. Konu Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca inceleniyor ve inceleme sonucunda 22/5/2006 tarih ve 2006/37977 soruşturma no.lu kararla beraber de TKİ Yönetim Kurulu üyelerinin olayda herhangi bir suçunun oluşmaması nedeniyle haklarında kamu davasının açılmasına gerek olmadığı ve işleme konulmamasına karar verildiği sunuluyor.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Öyle demiyor işte! "Kamu yararı vardır." diyor, kamu yararının arkasına saklıyor savcı kapatıyor! Öyle demiyor işte, o tarafını da söyle!
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Değerli arkadaşlar, bunu da, Ek 5'i de aynı şekilde grup başkan vekillerine, 4 partinin grup başkan vekillerine birazdan tevdi ediyoruz.
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - Oradaki o yazının tarihini de ver, Kamu İhale Kurumunun yazısını!
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Aynı konu, bir grup CHP milletvekilinin, 2009 yılında TKİ'nin fakir ailelere dağıtılan kömürün mevzuata aykırı bir şekilde satın alındığı, usulsüzlük yapıldığı ve kamunun zarara uğratıldığı iddialarıyla beraber Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunuluyor ve yeniden dile getiriliyor. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı 6 Aralık 2012'de karara bağlıyor. Bir an için karma akdin kapsamına girdiğini düşünsek bile, bakın, değerli arkadaşlar, Kamu İhale Kurumunun kapsamına girdiğini düşünsek bile -çünkü konu öyle değil- kendisinden rüçhan alım yapılan müteahhit, bu sefer de yukarıdaki belirtilen tek satış ölçütlerine göre doğrudan teminci durumunda bulunmaktadır ve sırf bu nedenle de kendisinin doğrudan temin yöntemiyle alım yapılmasında ihale mevzuatına aykırılık bulunmamaktadır.
Şimdi, değerli arkadaşlar, bütün bunların çerçevesinde son cümleyi de şöyle tamamlıyor: "Sonuç olarak, burada TKİ'nin normal şartlarda piyasa koşullarında kendi denetimindeki üretim şartlarında üretim yaptırdığı üreticilerden kendisi için oluşturduğu avantajlı fiyatın hazineyi de yararlandırması söz konusu olmaktadır." ifadelerine yer veriliyor. Bununla alakalı kamu davası açılmasına gerek olmadığına ve işleme konulmamasına karar verildiğine; bu başlık altında incelenen işlemlerin daha önceki tarihlerde de soruşturmalara konu edildiğine; idari ve adli süreçler sonunda işlemlerin, uygulamaların, mevzuata uygun olduğunun belirlendiğine... Sonuçta "Takipsizlik kararı verildiği, kararın kesinleştiği tespit olunmuştur." diyor. Bunu da, mahkeme kararları ve savcılıkla alakalı kararları Ek 6'yla beraber grup başkan vekillerine dağıtıyoruz arkadaşlar.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının yukarıda da verilen, adı geçen 6 Aralık 2012 tarih ve ilgili sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair karara, şikâyetçi milletvekili tarafından tekrar mahkemeye itiraz ediliyor ve...
AYKUT ERDOĞDU (İstanbul) - O milletvekili benim. Kanunu değiştirdin mi, değiştirmedin mi?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - ...ağır ceza mahkemesi itirazın reddine karar veriyor. Bunu da itirazın reddine karar vermesini de diğer bir ekle beraber grup başkan vekillerine veriyoruz. Böylece bu iddialara ilişkin adli ve idari bütün soruşturma süreçleri tamamlanıyor.
Şimdi, değerli arkadaşlar, konu şu: CHP'nin kurumsal olarak verdiği bu yapı gensoruda ne yazık ki zemin bulamıyor. Buna baştan bir karar vermeleri lazım. CHP oturacak, kendi içinde bununla alakalı bir karar alacak ve bunu kamuoyuyla paylaşacak.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepimizin bildiği üzere, TKİ Genel Müdürlüğü 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında kurulmuş ve bu KHK çerçevesinde faaliyet gösteren, her türlü faaliyet ve işlemlerinde -değerli arkadaşlar, burası önemli- Genel Müdürlük Teftiş Kurulu Başkanlığına, Bakanlık Denetim Hizmetleri Başkanlığına, Hazine Kontrolörleri Kurulu Başkanlığına, Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığına, Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Başkanlığına, Kamu İhale Kurumu Başkanlığına, Sayıştay Başkanlığına, adli yargı yerlerine ve idari yargı yerlerine olmak üzere toplam 9 adet adli ve idari organın denetimine tabidir.
TKİ Genel Müdürlüğünün 2013 yılına ait denetim raporunda, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulunun 13/10/2014 tarih ve 2014/54 sayılı oturumunda -burası da çok önemli arkadaşlar- üstelik Sayın Kuşoğlu'nun Sayıştay Başkanlığına verdiği 19/9/2014 tarihli şikâyet dilekçesinden sonra... Bir milletvekili şikâyet ediyor, Sayıştay Rapor Değerlendirme Kurulu bunu rapora bağlıyor o şikâyet dilekçesinden sonra. Bu raporda, TKİ Genel Müdürlüğünün 2013 yılındaki bütün karar ve işlemlerini inceleyen ve toplumda 2013 yılı işlemlerine ilişkin 5, genele ilişkin olarak da 10 adet olmak üzere 15 tane öneri ve tavsiyede bulunuyor. Sayıştayın TKİ 2013 yılı denetim raporunda, gensoru önergesine konu edilen sözleşmelerin süre uzatımlarına ilişkin bir inceleme veya soruşturma istenmemiş -Sayıştay raporunda da- ve herhangi bir öneri veya tavsiyede de yer verilmemiştir.
HAYDAR AKAR (Kocaeli) - Sayın Bakan, siz kurumlara yazı yazdınız mı "Sayıştayın teftiş taleplerini yerine getirmeyin." diye?
ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANI TANER YILDIZ (Devamla) - Bunun anlamı, TKİ'nin bu işlemlerini Sayıştayın hukuki ve usule uygun gördüğü ve konuya Sayın Kuşoğlu gibi bakmadığıdır. Değerli arkadaşlar, bununla alakalı ek raporu da "Ek 10" olarak grup başkan vekillerine iletiyorum.
Değerli arkadaşlar, gensoru her iki tarafı keskin bir bıçaktır, karşıdakine dokunmazsa gelip size dokunur. O yüzden, bu işin dünyası var, ahireti var; iftiralardan sizi sakınmaya davet ediyorum, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)