| Konu: | Askeri Hakimler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair |
| Yasama Yılı: | 5 |
| Birleşim: | 54 |
| Tarih: | 11.02.2015 |
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Sivas) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Bakanlığımızca hazırlanan Askeri Hakimler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı hakkında söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Yüce Meclisin önüne gelen bu tasarı Anayasa'da 2004'te ve 2010'da yapılan değişikliklerin zorunlu bir gereğidir çünkü 2004'te yapılan Anayasa değişikliğiyle, Anayasa'nın 15, 38 ve 87'nci maddelerinde yapılan değişikliklerle ölüm cezası ve ölüm cezasının infazına ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılmıştır. Bu değişiklikler neticesinde Askerî Ceza Kanunu'nda yer alan ölüm cezasına ilişkin hükümler Anayasa'ya aykırı hâle gelmiştir.
Yine, 2010 yılında yapılan halk oylaması neticesinde kabul edilen Anayasa değişikliğiyle de Anayasa'nın askerî yargıya ilişkin 145'inci maddesinde önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu kapsamda askerî yargı organlarının kuruluşu, işleyişi, askerî hâkimlerin özlük işleri ve askerî savcılık görevlerini yapan askerî hâkimlerin mahkemesinde görevli bulundukları komutanlıkla ilişkilerinin düzenlemesi ölçütlerinden biri olan "askerlik hizmetinin gerekleri" kavramı madde metninden çıkartılmıştır.
Yine, askerî hâkimlerin yargı hizmeti dışındaki askerî hizmetler yönünden askerî hizmetlerin gereklerine göre teşkilatında görevli bulundukları komutanlık ile olan ilişkilerinin kanunla düzenleneceğine dair cümle de madde metninden çıkarılmıştır.
Yine, "Savaş hâli haricinde asker olmayan kişilerin askerî mahkemelerde yargılanmayacağı" ilkesi benimsenmiş, asker kişiler tarafından askerî mahallerde işlenen bazı suçlar ile devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlara ait davaların adli yargıda görüleceği hususları düzenlenmiştir.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öte yandan Türk Ceza Kanunu'ndaki yeni düzenlemeyle birçok müessese ceza hukukuna girmiş ve ceza hukukunun temel felsefesi değişmiştir. Türk Ceza Kanunu sistematiğinde, genel hükümlerinde ve ceza türlerinde önemli değişiklik yapılmış, bu değişikliklerde Askerî Ceza Kanunu'yla uyumsuzluklar ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaçları da karşılamak üzere, birkaç örnek vermem gerekirse: Askerî Ceza Kanunu'nun 49/a fıkrasının "...fiilleri hakkında dava müruru zamanı, bütün askerî mükellefiyetlerin ... bitmesinden itibaren işlemeğe başlar." Hükmünü, bakaya suçu ve firar suçu bakımından Anayasa Mahkemesi iptal etmiştir.
Yine, bazı askerî suçlar yönünden erteleme hükümlerinin uygulanmayacağı, kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilemeyeceğine ilişkin hükümler ile hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükümlerinin askerî suçlar yönünden uygulanmayacağına ilişkin maddeler de iptal edilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin bir diğer iptali ise: Millî Savunma Bakanı tarafından askerî hâkimlere verilen disiplin cezasını da iptal etmiştir ve bu iptal gerekçesinde altı aylık da süre vermiştir, bu süre içerisinde bu boşluğu doldurun diye. İşte, askerî hâkimlere Millî Savunma Bakanının disiplin cezası verme yetkisinin Anayasa Mahkemesince Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmesiyle çıkan boşluğu bu yasayla dolduruyoruz.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu yasayla Millî Savunma Bakanlığının almış olduğu hiçbir yetki yoktur. Askeri Hakimler Kanunu'nun 2'nci maddesi "Bu kaynaklardan faydalanmaya ilişkin şekil ve esaslar Millî Savunma Bakanlığınca tespit olunur..."
3'üncü maddesi "Muvazzaf subayların hangi şartlara tabi olacakları Millî Savunma Bakanlığınca çıkartılacak yönetmelikle belirlenir..."
8'inci maddesi "Millî Savunma Bakanlığınca yapılan sınavla alınır. Sınav, hukuk fakültesini bitirenlerin adaylık öncesi intibak eğitimi, adaylığa kabul ve ayrılanların eksik kalan askerlik hizmetini tamamlamaları ile ilgili usul ve esaslar Millî Savunma Bakanlığı tarafından konulan yönetmelikle düzenlenir..."
Yine, "Adayların göreve bağlılık dereceleri ile ne suretle denetleneceği, sicil işleri, nerede görevlendirileceği, adaylıkla ilgili diğer hususlar Millî Savunma Bakanlığınca yapılan yönetmelikle yapılır..."
Yine, 13'üncü maddesi "Sicil belgeleri Millî Savunma Bakanlığınca konulan yönetmelikle düzenlenir..."
Yine, askerî hâkimlerle ilgili meslekte sicil notu her yıl ağustos ayı başında kuvvet komutanlıkları personel başkanlıklarınca Millî Savunma Bakanlığı Askerî Adalet İşleri Başkanlığına bildirilir.
15'inci madde, "Askerî hâkimlerin birinci sınıfa ayrılma ve birinci sınıf olma işlemleri Millî Savunma Bakanlığınca yapılır..." Yer değiştirme, atama, işte en çok buna şey ediyorsunuz.
Şu an mevcut Millî Savunma Bakanlığında olan yetki, "Askerî hâkimlerin atanmaları ve bu kanun hükümleri saklı kalmak şartıyla Silahlı Kuvvetler mensuplarının nakil ve tayinleri hakkında hükümler esas alınarak Millî Savunma Bakanı ve Başbakanın müşterek kararnamesiyle Cumhurbaşkanının onayına sunulur ve Resmî Gazete'de yayınlanır..."
Yine, Millî Savunma Bakanlığı Askerî Adalet İşleri Başkanlığı kadrolarına özel atanma şartları: Millî Savunma Bakanlığı Askerî Adalet İşleri müfettişliklerine yine atamanın yapılacağı söylenilir.
Yine, izinlerin, askerî mahkeme, kıdemli hâkim ve askerî savcı izinlerinin Millî Savunma Bakanlığı tarafından verileceği belirtilmiştir.
İhbar ve şikâyetler üzerine Millî Savunma Bakanı tarafından müfettiş görevlendirileceği 23'üncü maddede konulmuştur.
Yine, 24'üncü maddede askerî adalet müfettişlerinin Millî Savunma Bakanı tarafından görevlendirileceği ve onun adına işlem, teftiş yapacağı, Millî Savunma Bakanından istemde bulunulması üzerine Millî Savunma Bakanı tarafından yerine getirilen işten el çektirme işlemi de yine Millî Savunma Bakanı tarafından yapılıyor.
Yine, soruşturma ve kovuşturma mercisi: Madde 25 "Millî Savunma Bakanı, inceleme yapmakla görevlendirilen askerî adalet müfettişince düzenlenen ve düşüncesini de kapsayan evrakı inceler ve disiplin cezası tayinine veya soruşturma yapılmasına lüzum görmezse evrakın işlemden kaldırılmasına karar verir." diyerek... Hülasa bu kanunla Millî Savunma Bakanlığına verilen bütün yetkileri, biz Anayasa Mahkemesinin Millî Savunma Bakanının ceza veremeyeceğine ilişkin hükmünü esas alarak, 4 tane birinci sınıfa ayrılmış hâkimin oluşturacağı ve Millî Savunma Bakanının da başkanlık yapacağı bir kurula devrediyoruz.
Şimdi, burada en çok şikâyet, "Bu Kurula niçin Millî Savunma Bakanı giriyor?" diyerek, bakın, en çok...
YUSUF HALAÇOĞLU (Kayseri) - Hayır, atama da yapıyor aynı zamanda.
FARUK BAL (Konya) - Atama da yapıyor.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Niye atıyor? Millî Savunma Bakanı girsin -Faruk Bey öyle diyor- ama kimisi "Millî Savunma Bakanı da niye giriyor?" diyor. Bir sefer bu Hâkimler Kurulu yargısal bir işlem değildir, idari bir işlemdir. Hollanda'daki hukuki sistemi söylüyorum.
FARUK BAL (Konya) - Sayın Bakanım, burası Türkiye.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Bir tane Yüksek Yargı Konseyi vardır Hollanda'da, Yargı Konseyi Yasası'yla Yargı Konseyinin tüm üyelerini Adalet Bakanı altışar yıllık dönem için atar. Eğer ki Yargı Konseyinin üyesini Hollanda Adalet Bakanı atarsa bu evrensel insan haklarına, hukuka uygun da ama Türkiye'de, kaldı ki birçok ülkede -şunu tamamlayayım, ondan sonra ona geçeyim- Adalet Bakanı atıyorsa, "Türkiye'de Bakan atamasın." derseniz yine Avrupa'ya anlatamazsınız. Danimarka'da Konsey üyeleri vardır; Yüksek Yargı Konseyi, Adalet Bakanınca dört yıl süreyle atanır. Danimarka'ya anlatamazsınız.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Keşke oradaki demokrasi bizde olsa.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Çek Cumhuriyeti'nde hâkimlerin atanması, tayinleri, görevden uzaklaştırılması Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı tarafından yapılır. Biraz önce konuşan hatiplerden birisi, "Eğer idare yargıyı -bu idari bir kurum, yargısal bir kurum değil, idari bir kurum Hâkimler Kurulu- atarsa burayı idareye bağlamış olursunuz." diyor. İsveç'te Yargı Konseyini parlamento atıyor. O zaman Yargı Konseyini siz parlamentoya mı bağlamış oluyorsunuz?
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - İsveç'te bu yolsuzlukları örtebilir miydiniz?
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Onlarla hiçbir alakası yoktur. Bir başka yerde, Estonya'da, Adalet Bakanı Kurulun üyesidir. Litvanya'da sadece Adalet Bakanı değil, Maliye Bakanı ve Devlet Başkanı da Kurulun üyesi, Maliye Bakanı da katılıyor. Yine, Fransa'da Konseyin başkanlığını Cumhurbaşkanı yapıyor, yardımcılığını da Adalet Bakanı yapıyor. Dolayısıyla da bir başka ülkede Adalet Bakanına veya bakana verilen yetkinin Türkiye'de verilemeyeceğini söylemek ve bunun da Avrupa'ya izah edilemeyeceğini söylemek doğru bir yaklaşım değildir.
Yine bir başka husus, sistemin iyi işlemesinden öncelikle bakan sorumludur çünkü bu millete hesap verecek bakandır. Meclis araştırması vardır, gensoru vardır ve hepsinden de önemlisi, dört yılda bir milletin huzuruna gitmek vardır; vatandaşın hakkını ihlal ederseniz, o zaman ne yüzle çıkacaksınız? Ama buradaki bazı arkadaşlarımı görüyorum "Bürokrasi atarsa normal, siyaset atarsa yanlış." diyen var. Eğer bunu bu kürsüden birisi söylüyorsa burada bulunma gerekliliğini inkâr etmiş demektir. Siyasetin yönetemediği Türkiye'de bir kurumun olmaması lazımdır.
FARUK BAL (Konya) - Hesap veren siyaset, hesap veren Sayın Bakan, yolsuzluk yapan siyaset değil.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Yine bir başka husus, birinci sınıf hâkim atıyoruz buraya. Birinci sınıf hâkime siz hâkimlik görevini yaparken, cübbesini giymişken, kürsüdeyken güveneceksin. İdari bir göreve aldığın zaman "Ben buna güvensizlik izhar ediyorum." derse bu da doğru bir yaklaşım değildir.
FARUK BAL (Konya) - Sayın Cumhurbaşkanına da söyle bunu! Sayın Cumhurbaşkanına da söyle, Anayasa Mahkemesine güvenmiyor.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Yine bir başka husus da, burada "Binbaşı gelecek albaya ceza verecek. Ee, bu hiyerarşiye uygun mudur?" diye de bir arkadaşımız söyledi. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunda biliyorsunuz tetkik hâkimi seçildi. Danıştayda tetkik hâkimi olanlar pekâlâ şeyde seçildi.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Askerî hiyerarşiyi göz ardı ediyorsunuz Sayın Bakan. Olmaz böyle bir şey.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Yok, eğer "askerî hiyerarşi" diyorsanız, başında Bakan var.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Olmaz öyle şey!
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - O zaman bakanın tek başına yetkili olması lazım.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Hayır, sizin söyledikleriniz gerçeklerle bağdaşmıyor.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Yok, aynen tetkik hâkimi pekâlâ ceza verirken siz ağır ceza mahkemesinin başkanına veya ticaret mahkemesinin başkanına ceza veremezsiniz diye bir eleştiri getirmediniz. Dolayısıyla da burada bir kıdem aranmazsa sivilde askeriyede de böyle bir durum yoktur; kaldı ki bir binbaşı bir albaya ceza vermiyor, bakanın başkanlığındaki bir kurul ceza veriyor.
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Zonguldak) - Bakan veriyor yani.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Bakan veriyor, bakan.
TURGUT DİBEK (Kırklareli) - Sayın Bakan, gerek yok o kurula!
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Evet, eğer birinci sınıfa atanmış o 4 hâkime, birinci sınıftan gelen o 4 hâkime kürsüdeyken, dosyaya bakarken, hâkimlik görevini yaparken güveneceksiniz de ama idari bir işleme, göreve çektiğinde güvenmeyecekseniz o ayrı bir şey.
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Zonguldak) - Sayın Bakan, siz "Yargıyı paralel yapı ele geçirdi." demiyor musunuz? Hâkimlerden siz şikâyet ediyorsunuz.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Yine bir başka husus Sayın Başkanım, sayın milletvekilleri; dünyanın en iyi üniversiteleri Amerika Birleşik Devletleri'ndedir.
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Zonguldak) - "Paralel yapı yargıyı ele geçirdi." diyen siz değil misiniz? Hâkimlerden siz şikâyet ediyorsunuz. Siz güveniyor musunuz hâkimlere?
BAŞKAN - Sayın Köktürk, tamam, tamam; yeteri kadar anlattınız.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Ama Amerika Birleşik Devletleri'nde hiçbir rektör seçimle gelmemiştir. Dolayısıyla seçimle gelmek o yeri iyi çalıştırmak için gerekli şart değildir. Biraz önce de burada konuşan hatiplerden biri de Türkiye'de yargıya olan güvenin en düşük seviyede olduğunu söyledi. E, bizim HSYK'nın da seçimle geldiğini herkes biliyor.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Değişikliği siz yaptınız...
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Hep beraber yaptık, Meclisten geçenleri hep beraber yaptık.
FARUK BAL (Konya) - Hiç beraber yapmadık.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Biz yapmadık.
YUSUF HALAÇOĞLU (Kayseri) - Biz onay vermedik.
FARUK BAL (Konya) - Külliyen karşıydı MHP.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Yine, bir başkası izin müessesesi: İzin müessesesiyle ilgili şikâyet de oldu. Bakın, önümde 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun var. Bu Kanun'da diyor ki: "Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı yargılanabilmeleri için izin alınması gereklidir." İlçelerde kimden? Kaymakamlardan. İlde kimden? Valilerden. 3'üncü madde (e): "Bakanlar Kurulu kararı ile veya Başbakanlık ve bakanlıklar ile bağlı kuruluşların merkez teşkilâtında görevli olup, ortak kararla atanan memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkında ilgili bakan veya Başbakan tarafından verilir."
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Yani hâkim memur mu oldu?
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Dolayısıyla da 657 sayılı Kanun'a tabi sivil memurlara tanınan bir hakkın Silahlı Kuvvetlerde çalışan askerlerimize de tanınmasından doğal hiçbir şey yoktur.
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - Yani hâkim memur mu oldu şimdi? Olmuyor, olmuyor.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Bizim amacımız, en temel değer insandır, "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın." diyoruz dolayısıyla biz insanı koruyacağız.
YUSUF HALAÇOĞLU (Kayseri) - O doğru bir söz değil. Onu yanlış biliyorsunuz, "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın." değil o söz, yanlış biliyorsunuz, hep yanlış söylüyorsunuz. Süründürerek de yaşatırsın insanı.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Bunu yaparken de sistemin, güvenliğin, istikrarın devamı için bu kararları alıyoruz. Eğer bir yanlış yaparsak, bu da, yine öncelikle idarenin bütün eylem ve işlemleri yargı denetimine tabi. Bakın, HSYK'nın her işlemi yargı denetimine tabi değil ama bu yeni düzenlemedeki bütün yapmış olduğumuz işlemlerin hepsi yargı denetimine tabi. Yaptığınız bir işlem yargı denetimine tabiyse bundan böyle kaygı duymaya gerek var mı?
ALİ SERİNDAĞ (Gaziantep) - O zaman niye siz yargıdan şikâyet ediyorsunuz? "Güvenmiyorum." diyorsunuz Sayın Bakan, siz söylüyorsunuz.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - "Bunu nasıl ilan edeceksiniz?" demeye imkân var mı? Biz "İnsanı yaşat ki devlet yaşasın." diyoruz.
YUSUF HALAÇOĞLU (Kayseri) - Hâlâ yanlış söylüyorsunuz Sayın Bakan. "İnsanı yaşat" diye bir şey söz konusu değil. İnsana değer verme...
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Bu yasayla hem Silahlı Kuvvetlerimizin mensuplarına ilave bir güvence getireceğiz hem de bu Askerî Hâkimler Kanunu'nda Millî Savunma Bakanlığına verilmiş olan yetkiler Bakandan alınarak birinci sınıfa ayrılmış, kürsüde çalışırken güvendiğimiz hâkimlerden oluşan, Bakanın da bulunduğu 5 kişilik bir heyet marifetiyle yapılacaktır.
YUSUF HALAÇOĞLU (Kayseri) - Süründürerek de yaşatırsın insanı.
MİLLÎ SAVUNMA BAKANI İSMET YILMAZ (Devamla) - Bu yasanın vereceğiniz desteklerle birlikte ülkemize, millete hayırlı uğurlu olmasını diliyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)