ALİ UZUNIRMAK (Aydın) - Sayın Başkan, çok teşekkür ediyorum.

Yüce Meclisteki her kanun, mutlaka çok önemlidir ama burada biraz önce cereyan eden olay, devletin hayatiyetini ilgilendiren bir konudur. Dış politika ülkenin en önemli politikasıdır.

Değerli arkadaşlar, dış politikanın bazı temel kuralları vardır, temel amaçları vardır. Eğer bu amaçlara ve temel kurallara uygun dış politikayı yürütmezseniz ülkenin bekası söz konusu olur. Dolayısıyla, hemen burada, kısacık, bazı başlıklar altında bazı temel kuralları ve amaçları sizlerle paylaşmak istiyorum ve bir sıygaya çekmelerini, Hükûmetin kendi nefsini bir sıygaya çekmesini ben rica ediyorum.

Hükûmetin büyüsü bozulmuştur. Konjonktürel olarak iç dinamiklerdeki ve dış dinamiklerdeki gelişmeler artık Hükûmetin konjonktürel geldiği, kendi inisiyatifinde yönetmediği hadiselerin gemiyi denizde yüzdüremez hâle geldiğini ortaya çıkarmıştır. Bozulan bu konjonktürde Türkiye ne yapmalıdır?

Değerli arkadaşlar, dış politikanın temel kurallarından birincisi, her ülke, önce kendi çıkarlarını korur, kendi çıkarları için politika yapar. Peki, bugün Türkiye kendi çıkarlarını koruyabiliyor mu? Sayın Bakanın burada verdiği cevaplardan bunu analiz edebiliriz.

İki: Başka ülkelerin iç işlerine karışılmaz. Türkiye, başka ülkelerin iç işlerine karışıyor mu? Ortada, karışmaya devam ediyor ve karışageldi. Bu Hükûmet zamanında bu zirve yaptı.

Üç: Politika, dış politik başarılar iç politikaya kullanılmaz. Peki, Hükûmet bunu yapıyor mu? Hep yapageldi, hep yapmaya devam ediyor. Peki, dış politikada içeride azami ittifak aranır mı? Aranır. İşte Hükûmetin yapmadığı bu. Çünkü dış politikadaki başarıyı güya kendine mal etmek için iç politikada hiçbir zaman kendisi azami ittifakı aramıyor.

Değerli arkadaşlar, dış politikanın amaçları açısından belli başlıklar altında analiz ettiğimizde hayati amaçlar vardır, beka sorunu vardır ve amaçlar kısa, orta, uzun vadede planlanır.

Kısa vadedeki amaçlar, en önemli olarak, varlığını sürdürme meselesidir. Güvenlik amacı bunların en başında gelir; hem iç güvenlik açısından hem dış güvenlik tehditleri açısından en önemli amaç, politikada, dış politikada devletin güvenliği, güvenlik amacıdır. Peki, Türkiye'de devletin güvenlik amacıyla ilgili sosyolojik, tarihî, felsefi, ekonomik olarak gelişen hadiseler acaba uygun yönetiliyor mu? Bunu iddia edemeyiz.

İkinci amaç refah amacıdır. Kendi milletini daha müreffeh yaşatmak için ülke dış politikalarını geliştirir ve bu amaçlı dış politika meydana getirir ve yönetir.

Üçüncüsü ve en önemlilerinden birisi saygınlık amacıdır. Bir ülkenin eğer saygınlığı yok oluyorsa, o ülkenin, bekasını, menfaatlerini koruyarak sürdürebilmesi mümkün değildir, çıkarlarını koruyamaz. Peki, bugün Süleyman Şah Saygı Karakolu'ndan tutun, Sayın Bakanın verdiği cevap, "Adalarda fiilî bir durum var." diyor ve bu fiilî durum ne zaman başladı, ne oldu, ne tedbir alındı, ne yapıldı? Hiçbir cevap yok ve bu fiilî durumu âdeta olağan gören bir anlayış içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisine sunmaya çalışıyor. Türkiye, saygınlığını kaybediyor, hem ekonomik çevrelerde hem siyasi çevrelerde, uluslararası platformlarda günden güne saygınlığını kaybediyor. Sayın Cumhurbaşkanının çıkışları, Hükûmetin dengesiz davranışları bunun en birincil sebebini oluşturmaktadır değerli arkadaşlar. Yetki karmaşası vardır bugün Türkiye'yi yöneten güçte.

Dördüncü önemli amaç özerkliktir. Özerklik amacı vazgeçilmez bir unsurdur. Çünkü siz birtakım ittifaklara girebilirsiniz, ittifaklardan doğan sorumlulukları yerine getirmek, özerkliği çiğnemek anlamına gelmez, saygınlığınızı yitirmez ama siz uluslararası arenada günden güne yalnızlaşırsanız, özerkliğiniz de elden gider, politika üretmeniz, saygınlığınız da elden gider. Bugün Süleyman Şah Saygı Karakolu operasyonu, Türkiye'nin saygınlığını yerle bir etmiştir. İç politikada da eğer böyle bir hülya görmüyorsa arkadaşlar, doğru değerlendiriyorlarsa saygınlığımız orada da kaybolmuştur. İçerideki PKK, dışarıdaki YPG, yaptığı açıklamalarla ortak birtakım konuların değerlendirildiğini söylemektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ALİ UZUNIRMAK (Devamla) - Bunlar çok kahredici açıklamalardır. Bütün bu açıklamaları Hükûmetin doğru değerlendirmesi lazım. Türkiye, günden güne büyüsü bozulmuş, en tepeden devleti yöneten Hükûmete varıncaya kadar bir yetki karmaşası içerisinde saygınlığını yitiren, özerklikten âdeta tavizlerin verildiği bir yöne doğru yol almaktadır.

Hepinize teşekkür ediyorum. (MHP sıralarından alkışlar)