FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (İstanbul) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın milletvekilleri, öncelikle bu tasarıda uzman erbaş göstergeleri, uzman erbaş emekliliği, jandarma ek göstergeleriyle annelik iznini bir araya getirmeyi başardığınız için gerçekten tebrik ederim, aynı torbanın içerisine bunları katabilmişsiniz.

6'ncı maddeyle getirilen annelik izni sonrası yarı zamanlı çalışma, Hükûmetin "aile iş yaşamı uyumlaştırma politikaları" adıyla yürüttüğü politikanın ayaklarından biri. Söz konusu uygulamalar, politik tercihlere göre farklı adlarla anılıyor. Daha muhafazakâr ve liberal gruplar bunları "aile iş yaşamı uyumlulaştırma" tabiriyle ifade ediyor. Sol, sosyalist ya da feministler "çocuk bakımını toplumsallaştırmak" demeyi tercih ediyor. Esasen bütün dünyada ebeveynlik politikaları uygulanıyor. Burada kritik olan, ebeveynliği ve çalışmayı nasıl ele aldığınız? Ebeveynlik izni ve çalışma sürelerinin kısaltılması gibi uygulamalar, bakım yükünü toplumsallaştırmak adına önemlidir tabii ki. Fakat ebeveynlik izni de, çalışma sürelerini kısaltmak da arkasında çocukların yetiştirilmesinin, içinde yaşadıkları toplumun ortak sorumluluğu olduğu fikri yattığı müddetçe anlam taşır.

Öncelikle, kadınlar ile erkeklerin ev işlerini eşit biçimde paylaşmadığını, bu sebeple kadınların vakitlerinin çoğunu, çocuk ve yaşlı bakımına, ev işlerine ayırdıklarını, bu sebeple istedikleri işlerde çalışamadıklarını, istedikleri eğitimi alamadıklarını, istedikleri siyasi toplantılara katılamadıklarını, yani toplumsal alanda erkeklerle eşit koşullarda var olmadıklarını kabul etmek gerekir. Devlet, bu eşitsizliği giderecek tedbirler almalıdır. Bu tedbirler, hem kadınlar ile erkekler arasındaki bakım yükünü eşitlemeyi hem de bakım yükünü sadece ebeveynlerin sırtına yüklemeyen ve çocuk bakımını toplumsallaştıran çözümler üretmeyi de hedeflemelidir.

Şimdi, biz madde 6'ya bakıyoruz, 3 çocuk; madde 17'ye bakıyoruz, 3 çocuk; diğer maddelere bakıyoruz, daha çok çocuk doğurarak artan düzeyde sözde destekler şeklinde devam ediyor. Aslında, işin özü gerçekten bu, daha çok çocuk doğurmak. Diğer yandan da kamu kreşleri tek tek kapanıyor, İş Kanunu'na göre 150'den çok kadın işçi çalıştırılan iş yerlerinde 0-6 yaş arasındaki çocukların bırakılması, bakılması, emziren işçilerin, çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından çalışma yerlerinden ayrı ve iş yerine yakın yerlerin kurulması zorunludur ama kadın-erkek çalışan ayrımı yapmadan tüm çalışanlar için iş yeri kreşleri açılması gerekir ama bu hâli bıraktık, var olan hâliyle dahi yasa uygulanmıyor ve hiçbir şekilde iş yerleri denetlenmiyor bu anlamda.

Ebeveynlik iznine, kreşlere, bakımı toplumsallaştıracak eğitim ve sağlık alanındaki tüm kamu hizmetlerine bütçe ayrılması önemlidir. Kimlerin devlete ne kadar kaynak sağladığı ve sağlanan kaynaklardan kimlerin ne kadar faydalandığı, vergiler karşılığında devlet harcamalarının kimlere aktarıldığı politik bir karardır. Bu anlamda, çocuk bakımına çok daha fazla kaynak aktarmak gerekir ancak doğru politikalarla.

Konunun diğer bir boyutu da çalışma politikalarıdır. Maalesef, bildiğiniz gibi, Hükûmetin tek gayesi, sermayenin maliyetini düşürmek için emek gücünün fiyatını düşürmek. Dolayısıyla, kadın emeği, AKP için de ucuz emek gücü anlamına geliyor. Kadınlar yarı zamanlı, yükselme olanağı sunmayan, yeteneklerini değerlendiremeyecekleri güvencesiz işlere mahkûm ediliyorlar. Bu madde, çalışma anlamında çok önemli bir değişiklik getiriyor: Yarı zamanlı çalışma. Özellikle kadın işçilerin annelik izinleri yarı zamanlı çalışma uygulamaları bahane edilerek kısmi zamanlı ve uzaktan çalışma tüm kamu emekçileri için yaygın hâle getirilecek ve özel istihdam büroları aracılığıyla da kölelik anlamına gelecek geçici iş ilişkileri karşılanacak. Sizler kadınların iş koşullarını iyileştirmedikçe, iş yerlerinde kadınlara yönelik tacize, ayrımcılığa karşı önlemleri almadıkça, kadınların ve tüm işçilerin iş güvenliğini garanti altına almadıkça kamudan başlattığınız bu hamlenin kadınların toplumsal alanda rollerini güçlendirmek bir yana, kadınları ucuz, güvencesiz işlere mahkûm edeceği ortadadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

FİLİZ KERESTECİOĞLU DEMİR (Devamla) - Bizler, bu nedenle açıkladığımız maddenin tasarı metninden çıkarılmasını talep ediyoruz.

Saygılar sunarım. (HDP sıralarından alkışlar)