MAHMUT TANAL (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Benim HDP ile AKP'nin birlikte hareket ettiği, halkı kandırdığı yolundaki cümlem, ifadem aynen şuydu, dedim ki: Ana dilde savunmayla ilgili burada Adalet ve Kalkınma Partisinin üyesi olan Bartın Milletvekiliniz Sayın Yılmaz Bey söz aldığında dedi ki: "Biz ülkeye özgürlükler getirdik, ana dilde savunmayı getirdik." Dedim: "Külliyen bunlar yalan, gerçek dışı, hakikat dışı beyanlar." Ne için? Ceza Muhakemesi Kanunu'nda -siz de iyi bir hukukçusunuz- hatırlarsanız...

BAŞKAN - Duydum, evet.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - ...2012 öncesi soruşturma aşamasından itibaren savunma hakkı ücretsiz var iken, ancak yeni yapılan düzenlemeyle ücreti sanık tarafından temin edilecek, sanık tarafından karşılanacak; soruşturma aşamasında değil, kovuşturma aşamasından sonra ancak getirilebildi. Hâlbuki Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin hükümleri...

BAŞKAN - Bu düşüncelerinizi tekrar etmiştiniz, hepsi kayda geçti. Sizi iyi dinledim, hepsini söylediniz, tekrar ediyorsunuz şimdi. Zaten kayıtta var Sayın Tanal.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bitmedi ki.

BAŞKAN - Ben dinledim sizi ama aynı şeyleri tekrar ediyorsunuz.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ama yani bu anlamda sataşmada bulundu Sayın Başkanım, bunu ifade etmek için söz istiyorum sizden.

BAŞKAN - Açıklamanızı yaptınız Sayın Tanal, zaten aynı şeyleri de söylemiştiniz, tekrar ettiniz.

Teşekkür ederim.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım, bakın, bu, milletvekilleri arasındaki eşit davranma hukukuna aykırı hareket ediyorsunuz. Yani bakın...

HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Sayın Tanal, tutanaklara geçti.

BAŞKAN - Sayın Tanal...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım, sizin...

BAŞKAN - "Açıklama yapacağım." dediniz, mikrofonunuzu açtım, aynı şeyleri tekrar ettiniz.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Açıklama demedim, "Sataşmadan dolayı söz istiyorum." dedim.

BAŞKAN - Söylediğiniz her şey -sizi çok iyi dinledim kürsüdeyken- zaten zabıtta, tutanaklarda var.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım, siz milletvekilleri arasında, kurallarda eşit bir şekilde davranmadığınız için, biraz önceki hatiplere kürsüden söz verip bana buradan sadece...

BAŞKAN - Ama "Açıklama yapacağım." dediniz. Bakın, size sordum Sayın Tanal.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ben sataşmadan dolayı söz istiyorum. Sataşmayı siz açıklamaya götürüyorsunuz.

BAŞKAN - Açıklama için yerinizden size söz verdim.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ben bu tavrınız, bu her milletvekiline eşit bir şekilde davranmadığınızdan dolayı İç Tüzük'ün 63'üncü maddesi uyarınca usul tartışmasını açıyorum tutumunuzla ilgili.

BAŞKAN - Ben bütün milletvekillerine eşit davranıyorum. Sadece şunu bilmenizi isterim: Eğer sataşmadan dolayı söz isterseniz kürsüden iki dakika olarak veriyorum ama açıklama isterseniz yerinizden bir dakika veriyorum.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Açıklama değil Sayın Başkanım, sataşmadan dolayı.

BAŞKAN - Ayrıca siz konuşmaya başladığınız zaman da "Açıklama yapacaksanız..." dedim, konuşmaya başladınız, mikrofonu açtım.

Teşekkür ederim Sayın Tanal.

Lütfen...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım, lütfen, sataşmadan dolayı, bu tavrınızdan dolayı 63'üncü maddeye göre usul tartışmasını açmak istiyorum.

BAŞKAN - Hangi gerekçeyle açıyorsunuz?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Gerekçesi şu: Siz diğer milletvekillerine kürsüden konuşması için izin verdiğiniz hâlde bana burada "Yerinden açıklama yap." diyorsunuz.

BAŞKAN - Sayın Tanal, bakın, tekrar ediyorum.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Milletvekilleri arasında farklı tutum ve davranışta bulunduğunuzdan dolayı.

BAŞKAN - Sayın Tanal, ben ne yaptığımı biliyorum. Siz de geçen dönem buradaydınız. Biz genel olarak -teamül budur, kural hâline gelmiştir- açıklama yapmak isteyen milletvekillerine yerinden bir dakika veriyoruz.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkan, açıklama talebim olmadı ki, ben "sataşma" diyorum, siz...

BAŞKAN - Müsaade edin, ben konuşuyorum şimdi.

Sataşmadan dolayı söz isterseniz elbette ki kürsüden iki dakika veriyoruz. Size söz verdim yerinizden, siz konuşmaya başladınız, açıklama yapmaya başladınız ve kürsüde söylediğiniz şeyleri tekrar ettiniz.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Değerli Başkanım...

BAŞKAN - "Açıklama yapacağım." dediğiniz için de yerinizden size bir dakika söz verdim. Sataşma bunun neresinde lütfen bana açıklayın, değerlendirmeye alayım.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Açıklayacağım.

BÜLENT TURAN (Çanakkale) - Sayın Başkan, diğer gündeme geçelim.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Değerli Başkanım, siz Meclis Başkan Vekili sıfatıyla...

BAŞKAN - Sataşma neresinde, onu açıklayın bana.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - İşte onu anlatacağım, bir bırakırsanız izah edeceğim derdimi.

BAŞKAN - Hadi müsaade ediyorum.

Buyurun.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Değerli Başkanım, siz kürsüde bulunan Meclis Başkan Vekili olarak -hani nasıl asliye hukuk mahkemeleri, asliye ticaret mahkemeleri davacının veya davalının talebiyle bağlıysa, hukuku da resen tatbik edecekse- ben sizden açıklama talebinde bulunmadığım hâlde, sataşmada bulunduğu için sataşmadan dolayı söz istediğim hâlde siz bana sataşmadan dolayı söz vermiyorsunuz, açıklamadan dolayı bana "yerinden" diyorsunuz. Böyle bir şey olamaz Sayın Başkanım. Yani lütfen...

BAŞKAN - Bakın, tekrar ediyorum, Sayın Tanal, siz söz istediniz...

BÜLENT TURAN (Çanakkale) - Etmeyin Sayın Başkan, diğer gündeme geçelim.

BAŞKAN - Netleştirelim arkadaşlar, sakin sakin.

OSMAN AŞKIN BAK (Rize) - Ne dediğini bilmiyor Başkanım ya! Hangi grup adına görüşüyorsun ya?

BAŞKAN - Söz istediniz...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Şunu, bakın...

BAŞKAN - Sayın Tanal, ben sizi dinledim, şimdi siz beni dinleyin, olur mu?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Buyurunuz.

BAŞKAN - Siz söz istediniz, dediniz ki: "Benim söylemediğim bir şeyi söyledi grup başkan vekili." "Açıklama mı yapacaksınız, sataşmadan dolayı söz mü istiyorsunuz?" diye size sordum, siz açıklama yapmaya başladınız. Ben de bunun üzerine, sizin bu tutumunuza uygun olmak üzere mikrofonunuzu açtım ve siz açıklamanızı yaptınız. Süreniz doldu. Yani bu bir dakikayı ve iki dakikayı ben uydurmuş değilim.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım...

BAŞKAN - Bunu yaptım. Siz şimdi, sizden rica ediyorum, hangi konuda size sataşıldı, bunun gerekçesini bana söyleyin.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım, Değerli Başkanım, 69'a göre sataşmadan dolayı biz söz istediğimizde siz haklı olarak diyorsunuz ki: "Arkadaş, bana derdini, meramını anlat. Ben size niçin söz vereceğim?"

İDRİS BALUKEN (Diyarbakır) - Mahmut Bey, usul tartışması istediniz mi, istemediniz mi?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Ve ben de netice itibarıyla, burada dedim ki: "Bana hatip sataşmada bulunduğu için..."

BAŞKAN - Sizden gerekçesini istiyorum.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - "...ben bu gerekçeden dolayı sizin..."

BAŞKAN - Nedir gerekçeniz sataşmadan?

OSMAN AŞKIN BAK (Rize) - Ne dedi de sataştı ya, ne dedi? "Güzel misin?" dedi sana!

MAHMUT TANAL (İstanbul) - İzin verir misiniz?

BAŞKAN - Buyurun.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Meydancılık yapan milletvekili, meydancılık yapmayın.

OSMAN AŞKIN BAK (Rize) - "Güzel." mi dedi sana?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Meydancılık yapmayın! Varsa bir şey gelirsin.

BAŞKAN - Sayın milletvekilleri, lütfen...

OSMAN AŞKIN BAK (Rize) - Meydancı sensin ulan!

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Sayın Başkanım, o zaman susturun. Siz susturmayacaksanız, yani bunu...

OSMAN AŞKIN BAK (Rize) - "Güzel." mi dedi sana?

BAŞKAN - "Sayın milletvekilleri" dedim, benim elimde cetvel yok.

Buyurun.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Yani susturun o zaman.

BAŞKAN - Benim elimde cetvel yok. Lütfen...

Sizi dinliyorum, devam edin.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Cetvel... Ben o zaman size... İç Tüzük'ün 161'inci maddesi bir cetveldir, gayet rahat...

BAŞKAN - Sayın Tanal, nedir talebiniz?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - ...ben size...

BAŞKAN - Talebiniz nedir?

HAKAN ÇAVUŞOĞLU (Bursa) - Sayın Başkanım, Tanal'ı bu durumdan kurtarın lütfen, çok zor durumda!

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bakın, Sayın Başkanım, sesim size gelmiyor diye, siz beni mikrofondan duyasınız diye açıklamayı hissettim.

BAŞKAN - Hayır, ben gayet... Yani sizi net olarak... Tutarken açtım mikrofonu.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Evet, yani sesim gelmiyor diye siz bana açtınız.

BAŞKAN - Hayır, öyle bir şey yapmadım. Açıklama yapacaksınız diye...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Açıklama için bana açmadınız ki.

BAŞKAN - Talebiniz nedir Sayın Tanal, talebiniz?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Benim talebim şu: Sayın grup başkan vekili bana sataştı.

BAŞKAN - Ne dedi? Gerekçesini söyleyin.

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Gerekçesi şu: "Esasen AKP'yle iş tutan, iş birliği yapan, halkı kandıran sizsiniz." dedi bana. Bu bir sataşmadır İç Tüzük'ün 69'uncu maddesine göre. Bu sebepten dolayı ben söz istiyorum.