COŞKUN ÇAKIR (Tokat) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Buradaki hazırunun da malumu olduğu üzere, din-devlet ilişkileri, genel olarak insanlık tarihinin, özel olarak da semavi dinlerin mensuplarının en fazla tartıştığı konuların başında gelmektedir, başat mevzulardan birisi olmuştur.

Hristiyanlıkta esas itibarıyla ortaya çıkan bir laiklik tartışması vardır, daha sonra da İslam toplumlarında, özellikle 19'uncu yüzyılla birlikte yoğun bir şekilde tartışılmaya başlanmıştır.

Bizim de tarihimizde, Tanzimat'tan sonra laiklik tartışmaları, belki bire bir değil ama Cumhuriyet Dönemi'yle birlikte yoğun bir tartışma literatürünü teşkil etmektedir. Yani, söylemeye çalıştığım, din-devlet ilişkileri esasen, öteden beri en tartışmalı, netameli mevzulardan birisini teşkil etmektedir.

Hiç kuşkusuz, laikliği biz benimsedik ve Anayasa'mızda yer aldı. Bu, Anayasa'da yer aldığı müddetçe de buna bağlı kalmak durumundayız. Dün, bir şekilde, bir konferansta Sayın Meclis Başkanı İsmail Kahraman bir konuşma yapmış ve bu konuşmayı da CHP Grup Başkan Vekili Sayın Gök burada huzurlarımıza getirdi ve onun üzerinden bir tartışma yürüdü.

Hiç kuşkusuz, yine, ben, Sayın İsmail Kahraman'ı savunacak değilim, bu, benim ödevim ve görevim değil, o kendi açıklamasını herhâlde yapacaktır. Ancak, laiklikle ilgili bir tartışmadan hareketle, bir üniversitede yapılan bir tartışmadan hareketle, bu tartışmayı bağlamından çıkarmak suretiyle arkasından gelen tartışma da, bence, belki de paradoksal bir şekilde, çelişik bir şekilde tam da laikliğin nasıl algılandığıyla ilgili bize bir fotoğraf sunmaktadır.

Örnek: Burada, değerli milletvekillerinin konuşmalarından sadece çıkarsadığım birkaç tane kavram çifti yahut kavram teki: "Cumhuriyet düşmanlığı", "şeriat çağrısı", "hilafet düzeni", "antidemokrasi", "karşı devrim", "hezeyan", "otoriter dinî rejim".

Değerli arkadaşlar...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım Sayın Çakır.

COŞKUN ÇAKIR (Tokat) - Teşekkür ederim.

Bitiriyorum.

Birileri laikliği benimser ya da benimsemez, asla zorla benimsetilemez ancak yasalarda var olduğu müddetçe de elbette buna uymak durumundayız. Ancak kör değiliz, hafızamız kaybolmuş değil, bu ülkenin geçmişi, Cumhuriyet Dönemi'nde -belki Tanzimat'tan sonra bile alınabilir ama özellikle Cumhuriyet Dönemi'nde- laikliğin uygulamasıyla ilgili ortaya çıkan dünya kadar ama dünya kadar sorunla karşı karşıya kaldık. O bakımdan, biz laikliği tartışırken, hiçbir zaman laikliğe karşı olduğumuzu değil, aksine laikliğin uygulamasından kaynaklanan ve tırnak içinde ifade etmiş olduğumuz ve çokça literatürde yer alan laikçi uygulamalardan hep şikâyet ettik.

Son söz: Anayasa Komisyonu Başkanımız da açıkladığı için ben bir daha tekrar etmiş oluyorum bunu. Anayasa değişikliği tartışmaları bağlamında ne dün ne bugün ne de yarın devam edeceğimiz tartışmalar bağlamında laiklikle ilgili ne bir ifademiz var ne bir kanaatimiz var, değiştirmektir, şudur budur...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

COŞKUN ÇAKIR (Tokat) - ...hiç tartışmasını bile yapmadığımız bir husustur, bir meseledir bu mesele. O bakımdan, meseleyi bu şekilde görmek lazım. Ancak özgürlükler bakımından da laiklik de tartışılabilir, laiklik meselesini de tartışmaktan kaçınmayalım.

Bir cümle daha, izin verirseniz söylemek istiyorum Sayın Başkanım. İlmin kapısı kabul edilen Hazreti Ali Efendimize atfedilen bir tartışma vardır, benim çok sevdiğim öğrencilerime anlattığım, bu tartışma şudur: Hazreti Ali birisiyle tartışır. O kişi Allah'a inanmadığını, özellikle ahirete inanmadığını söyler. Hazreti Ali de "Bak, ahiret inancı önemlidir." falan diyerek anlatır, hatta şunu söyler: "Bir an düşünelim, Allah yok, ahiret yok." O arada birileri müdahale eder: "Ya, Hazreti Ali, bu nasıl bir tavır." falan diye. Hazreti Ali ilimde o kadar ileri gitmiş bir kişi ki Ali Efendimiz, der ki: "Ya, bir an öyle varsayalım, eğer Allah yoksa, ahiret yoksa sen belki kazançlı çıkabilirsin ama ya varsa." (MHP sıralarından gürültüler)

AHMET SELİM YURDAKUL (Antalya) - İki dakika daha verelim Sayın Başkan. O zaman buraya da verelim. Herkese ikişer dakika daha ekleyelim.

COŞKUN ÇAKIR (Tokat) - Söylemeye çalıştığım şey şudur: Laiklik meselesi de, değerli arkadaşlar, elbette tartışılabilir ama bizim grup olarak laiklikle ilgili bir problemimiz yoktur, Anayasa Komisyonu Başkanımız da bunu açıklamıştır. Ve tabii ki bu zamana kadarki anayasa tartışmalarında bu konu hiçbir zaman gündeme gelmemiştir. Bunu açıklamak istedim.

Teşekkür ederim.