MAHMUT TANAL (İstanbul) - Değerli Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Tabii, Kolluk Gözetim Komisyonun Kurulması Hakkında Kanun Tasarısı, insan haklarının ihlali hâlinde bunun bağımsız, etkin bir komisyon tarafından denetlenmesi, hesap verilebilir duruma getirilmesi amacıyla getirilmiş durumda. İçeriğine baktığımız zaman, gerçekten bu amaca hizmet ediyor mu, etmiyor mu yönünden baktığımız zaman kanunda epey sorunlar var. Bunlara başlıklar şeklinde bakarsak, hemen burada komisyonun kurulmasıyla ilgili seçilecek olan kişiler arasında baro başkanı seçilebilecek kriteri var.

Değerli milletvekilleri, baro başkanı seçilebilmek için Avukatlık Kanunu'nun 96'ncı maddesi uyarınca on yıllık avukatlık yapmış olmak gerekiyor veyahut da nüfusu eğer 100 avukattan fazla değilse burada on yıllık avukatlık şartı da aranmıyor. Şimdi, eğer biz bu komisyona göre bakarsak, herhangi bir baroya, on yıllık avukatlık yapmış olan veyahut da herhangi bir ilimizde 100'den fazla avukat yoksa baro başkanlığı yapabilecek niteliklere sahip olup ama avukatlıkta sadece ruhsatı var, sadece baroya kayıtlı ama fiilen ceza hukuku anlamında herhangi bir mesleki bir işlemi olmamışsa, aidatlarını ödemişse, baroya kayıtlıysa bu kişi bu komisyona seçilirse acaba ne kadar hizmet edebilir? Burada, gerçekten baktığımız zaman kriter anlamında, nitelik anlamında, vasıf anlamında herhangi bir detaya girilmemiş; bu, bu amaca hizmet etmeyecek.

Geliyoruz, aynı şekilde, 5'inci maddesinde usulle ilgili diyor ki: "Komisyon, en az ayda bir defa olmak üzere, gerekli hâllerde toplanır." Gerekli hâller çok keyfî kullanılabilir. Somut, açık ve net bir vaziyette bunu belirlemek lazım. Aynı şekilde 5'inci maddedeki (3)'üncü fıkraya baktığımız zaman, "Başkan sadece gündemi yapabilir."

Değerli arkadaşlar, eğer gündemi sadece başkanın hazırlamasına bırakırsak Türkiye'deki kurumların, geçmişte yaşadığımız hadiselerde başkanların gündem hazırlamadığını ve gerçekten bunu kötüye kullandıklarının çok örneklerini yaşadık, yaşamadık değil. Onun için buradaki, başkana bu yetkinin verilmesi kabul edilebilir bir durum değil. Aynı zamanda "Başkan ihtiyaç hissederse dışarıdan uzman insanlar getirebilir." diyor (4)'üncü fıkrada. "Ancak getirilecek olan insanların karar aşamasında dışarı çıkarılması lazım." diyor ama çok ağdalı bir cümle. Açık ve net "Bu kararlar alınırken kimse içeri alınmaz veya gizli alınır." ibaresi yazılırsa en azından burada hukukçu olmayan, kanunu bilmeyen sıradan vatandaşımız da açık ve net bir vaziyette bu kanundan anlamış olur.

Geliyoruz, merkezî kayıt sisteminde, burada şikâyet yapıldığı zaman kimlik bilgilerinin verilmesi zorunluluğu var; adı, soyadı, vatandaşlık kimlik numarası, imza ancak "Eğer belgelerin gerçekliği, kuvvetli emareler varsa isim bildirmeye de gerek yok." diyor.

Arkadaşlar, buna biz ne diyoruz? Ceza hukukunda muhbirlik var, muhbir müşteki olmuş olacak. Muhbir, müşteki olamaz. Burada, şikâyet edilen herhangi bir emniyet mensubu savunmasını yapmak üzere evrakları istediği zaman bu müştekinin ismini de gizli tutmuş olacaksınız. Bu kabul edilebilir bir durum değil yani savunma özgürlüğü açısından bu belgelerin de verilmesinde yarar var, aksi takdirde çok kötü şeye gitmiş oluruz.

10'uncu madde de belirli suçlarla ilgili yazılmış ancak emniyet içerisindeki esrar kaçakçılığı, eroin, kalpazanlık, yolsuzluk, rüşvetle ilgili suçlarda burada bir düzenleme yok, sadece ve sadece kişiyi öldürme, yaralama, kasten sınırı aşma, silah kullanma... Beş altı tane suçtan dolayı bu düzenleme var ama asıl amaç, insan haklarının ihlali anlamında... Kaçakçılık da bir insan hakkı ihlalidir. Para kaçırmak, kalpazanlık yapmak, insan ticareti bir insan hakkı ihlali değil midir?

Burada, maalesef, "insan haklarının ihlali" diyoruz ama, buradaki düzenlemeler yetersiz, hatta komisyonun oluşması açısından gerçekten bağımsız, denetlenebilirlik açısından bir umut ışığı vermiyor ama bunları hep arkadaşlarımız öneri olarak getirdiler fakat iktidar partisinden arkadaşlarımız dikkate almadılar.

Umarım ve dilerim, bu eleştirilerimizi nazara alırsınız.

Hepinize teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)