ÜNAL DEMİRTAŞ (Zonguldak) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, bu maddeyle bu kanun hükümlerine aykırı davranan özel istihdam bürolarına verilecek idari para cezaları düzenlenmiştir. Alt komisyon çalışmaları sırasında da özellikle bu noktada itirazlarımız olmuştu. Bu idari para cezalarının, rakamlara baktığımızda, özel istihdam bürolarının yasa dışı davranmasına engel olmaktan, caydırıcılıktan uzak olduğunu görüyoruz. Bu sebeple, bu cezaların caydırıcı olacak şekilde artırılmasını önermiştik ama maalesef bu durum gerçekleşmedi.

Değerli milletvekilleri, Sayın Çalışma Bakanı diyor ki: "Bu yasayla kayıt dışı çalışan işçileri kayıt içine alacağız." Güzel bir amaç, doğru bir amaç. Bu hedefe herhangi bir diyeceğimiz yok. Biz de zaten parti olarak bunu savunuyoruz, kayıt dışı işçilerin kayıt içine alınması gerektiğini ifade ediyoruz ama bakın, Türkiye'deki kayıt dışı oranına baktığımızda işçilerin, TÜİK verilerine göre, yüzde 31,8'i kayıt dışı çalışıyor. Yani bu rakama baktığımızda 4 milyon 200 bin civarında işçimiz kayıt dışı çalışıyor. Yani toplam istihdam piyasasına baktığımızda 18 milyon çalışanın rakamları bu düzeyde.

Bu kayıt dışı çalışmaların da büyük bir çoğunluğu tarım sektöründe oluyor. Peki, bunu nasıl kayıt içine alacağız? Bu tasarıda bu var mı? İnanın tasarıyı defalarca okudum, satır satır okudum. Bu tasarıda bu yok; bu tasarıda mevcut hâliyle kayıt dışılığı önlemenin ihtimali yok, imkânı yok. Üstelik bu tasarıyla birlikte "Kayıt dışılığı kayıt içine alacağız." derken kayıt içindeki işçilerin haklarında da yok edilme durumu söz konusu. En az 6 milyon işçi bu yasayla, 4857 sayılı Yasa'nın kapsamı dışına çıkacaktır.

Burasını çok önemsiyorum, bakın, kayıt dışılıkla mücadele etmek isterseniz öncelikle müfettiş sayısını artırmanız gerekiyor. Bakın, Çalışma Bakanlığının müfettiş sayısı ne kadar? Şu anda bizim elimizdeki verilere göre 1.530. Peki, bunların ne kadarı sosyal müfettiş? Yani, iş güvenliğinin dışında iş yerinin çalışma koşullarını denetliyor 800 müfettiş. 800 müfettişle 1 milyon 750 bin iş yerini denetlemek için bile yedi yıl gerekiyor arkadaşlar yani hepsini, 1 milyon 700 bin iş yerini denetleyebilmesi için bu 800 müfettişin yedi yıl geçirmesi gerekiyor. Dolayısıyla, daha zaten kayıt içindeki iş yerlerini denetleyemiyorsunuz ama diyorsunuz ki: "Biz bu yasayla kayıt dışını kayıt içine alacağız." Mümkün değil.

Öte yandan, iktidarınız boyunca on dört yıl geçmiş, ne yapılmış kayıt dışını kayıt içine alabilmek için? Bazı iyileşmeler var ama yeterli değil. Çok yüksek bir oran. Biz, bu vesileyle bunun bir "Dostlar alışverişte görsün." mantığı olduğunu düşünüyoruz.

Değerli milletvekilleri, yine bu kanun tasarısına göre geçici iş ilişkisi kurulmasının kapsamı dışında bulunan iki sektör var: Biri madencilik iş kolu, diğeri de kamu iş yerleri. Bu düzenlemede, bu hâliyle sınırlandırmalar oldukça yetersizdir. Bakın, burada en önemli husus iş sağlığı ve iş güvenliğidir. Bakın, on dört yıllık iktidarınız döneminde 17 bin işçi iş kazalarında yaşamını yitirdi, 70 bin işçi de iş göremez hâle geldi. Bunun en büyük sebebi nedir? Taşeronlaşmadır arkadaşlar yani taşeron cumhuriyetine dönmesi nedeniyle iş kazalarında patlama olmuştur.

Şimdi, özel istihdam bürolarıysa taşeronun taşeronu olacak nitelikte bir yapıya sahip çünkü özel istihdam bürosunun işçisini hem alt taşerona hem de asıl işverene kiraya verebiliyor, kanunda bir sınırlandırma yok. Bu konudaki uyarılarımızı yaptık ama dikkate alınmadı. Dolayısıyla, bu şekilde bir düzenlemeyle, zaten iş güvenliği kültürü olmayan ülkemizde daha fazla iş kazalarına yol açacak bir durum olacaktır. Bu şekilde daha çok işçi ölecektir, daha çok işçi sakat kalacaktır yani bu şekilde, tasarı, iş cinayetlerine davetiye çıkaracaktır. Bundan doğan işçi ölümlerinden dolayı vebal altında kalırsınız diye düşünüyorum.

Değerli milletvekilleri, iktidar milletvekilleri; işçinin canına okuyacak bu tasarıdan vazgeçin.

Hepinize en içten sevgi ve saygılarımı sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)