İRFAN BAKIR (Isparta) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri ve ekranları başında bizleri izleyen kıymetli vatandaşlarım; sizleri saygıyla selamlıyorum.

Görüşülmekte olan Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin ikinci bölümü üzerinde şahsım adına söz aldım.

79 milyon vatandaşımızı ilgilendiren böylesine önemli bir kanun teklifinde vatandaşlarımızın beklentileri karşılanmadığı gibi, daha da zora sokacak, kamu yararından uzak bir uygulamayla karşı karşıyayız. Maddelerin çoğunda büyük çekincelerimizin olmasıyla birlikte, vatandaşlarımızın en merak ettiği ve düzeltilmesini istediği kayıp kaçak bedelleri vatandaşın omuzlarına yük olmaya devam edecek. Yargı kararı sonucunda dağıtım şirketleri tarafından iade edilmek zorunda kalan kayıp ve kaçak bedellerinin tüm elektrik abonelerinden yeniden tahsil edilmesinin önü açılmıştır. Bu kanun teklifiyle elektrik kullanıcılarından tahsil edilen kayıp ve kaçak bedellerinin bugüne kadar açılan davalar nedeniyle iade edilen bölümü faturalara tekrar yansıtılacak; böylece, namusuyla vatandaşlık görevini yerine getiren, kullandığı elektriğin faturasını devlete ödeyen, hiçbir kusur ya da sorumlulukları olmamasına karşın, hırsızlık yapan, kaçak elektrik kullananların faturasını da vatandaşlarımız ödeyecek.

2006-2014 yılları arasında vatandaşlarımızdan kullanmadıkları enerjinin tahsili için 33 milyar lira kayıp kaçak bedelinin kanunsuz bir şekilde alındığı kabul edilmiş, buna kılıf için kanunda ilk kez "teknik ve teknik olmayan kayıp" adı altında kayıp kaçak elektrik tanımı yapılmıştır.

Ayrıca, teklifle, bugüne kadar dava sonucu iade edilen bedellerin yeniden faturalara yansıtılması sağlanmakta, bundan sonra açılan davalarda, hukuksuz olduğu gerekçesiyle kaçak bedellerin tahsilatına karşın, yargının iade kararı vermesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Yani, mahkeme ya da tüketici hakem heyeti kararıyla kayıp kaçak bedelini geri alma hakkını elde etmiş vatandaşlara geri ödenecek bedel dağıtım şirketlerinin kasasından değil, faturalara yansıtılarak tüm abonelerden tahsil edilecektir.

Teklif, vatandaşın yanında değil, daha çok şirketlerin yanında yer almıştır. Halkımız, üretim ve tüketimdeki maliyetlerin düşmesini beklerken dağıtım şirketlerinin maliyet ve tazminatlarının kendi omuzlarına yük olmasıyla karşı karşıyadır. Yapılacak düzenlemelerle kayıpların azaltılması, kaçakların takip edilip önlenmesi için yeni modeller geliştirmek gerekirken sorumluluk almayıp bu bedelleri vatandaşa fatura etmenin yolları aranmıştır.

Teklifin yasalaşmasıyla birlikte yasal faizi 33 milyar lira olan kayıp kaçak bedelleri artık yasa yoluyla vatandaşlarımıza ödetilecek, buna karşı açılacak yargı yolunun önü kapatılacak ve vatandaşlarımızın bugüne kadar ödemiş olduğu bu bedeller geri ödenmeyecektir.

Yine, çıkarılacak yasayla, haksız olarak tahsil edilen kayıp kaçak bedelleriyle ilgili davaların geriye dönük olarak durdurulması ve uygulamanın yapıldığı dönemdeki yasal mevzuatın değil, sonradan çıkarılacak yasa ve hükümlerin önüne geçilmek istenmektedir.

Nükleer santraller başta olmak üzere uluslararası anlaşmayla yapılan üretim tesislerinin inşaat için gerekli izin, onay, lisans, ruhsat ve benzeri belgeler olmaksızın üretim lisansı alabilmesine, lisans almadan üretim tesisiyle ilgili olmayan yapıların inşaatına başlanmasına olanak tanınmaktadır. Bu durumda, yapılan inşaatlar nedeniyle özel ya da kamu mülkiyetinin ihlal edilmesiyle doğaya zarar verilmesi söz konusu olacaktır. "Acele kamulaştırma" adı altında yapılan düzenlemeyle de vatandaşların mağduriyeti artacaktır. Özel mülkiyete konu taşınmazların yenilenebilir enerji kaynak alanı olarak belirlenmesi hâlinde söz konusu alanlar üzerinde acele kamulaştırma yapılabilecektir. Ayrıca, tüketici lehine verilen kararlar sonucunda, tahsili beklenen tüm kayıp kaçak iade kararlarının hiçe sayılıp "teknik ve teknik olmayan kayıp", "sistem işletim maliyeti", "dağıtım şebekesi", "kesme bağlama hizmet maliyeti", "sayaç okuma maliyeti", "reaktif enerji maliyeti", "dağıtım sistemi yatırım harcamaları", "perakende satış tarifeleri", "son kaynak tedarik tarifesi" gibi tanımlarla kayıp kaçak bedellerinin tüketiciden alınmaya devam edeceğinin, yargı kararlarının hükümlerinin sınırlandırılacağının bir göstergesidir. Bunun yanında, kanun teklifiyle, nükleer tesis kurmak için farklı kanunlara istisnai hükümler getirilerek kıyı ve sahillere, askerî arazilere ve zeytinlik sahalara girilebilmenin önü açılacak; bu durumun ne gibi sonuçlara yol açacağı açıktır.

Çıkarılan yasaların amacı, vatandaşlarımızın beklentilerine karşılık vermek, sıkıntılarına, sorunlarına çözüm olmaktır. Kamu yararını gözetmek bizlerin en asli görevlerindendir. Ancak, görüştüğümüz kanun teklifinde kamu yararı geri planda bırakılmış, başka beklentiler ön plana alınmıştır.

Vatandaşlarımız için yapılacak tüm gerekli, olumlu ve vatandaşlarımızın yararlarına olan uygulamalara her zaman destekçi olacağız. Ancak, bu yasa teklifine destek vermek, vatandaşlarımıza karşı olan sorumluluğumuzu görmezden gelmektir. Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak vatandaşlarımızın beklentilerini hiçbir zaman görmezden gelmedik ve gelmeyeceğiz.

Saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)