BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; narenciye üreticilerinin sorunları hakkında gündem dışı söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, tarım sektörü içerisinde önemli bir yere sahip olan narenciye sektöründe son birkaç yılda sorunlar çığ gibi büyümektedir. Dalında çürümeye terk edilen ve zor şartlar altında alıcı bekleyen narenciye, ülke ekonomisi ve insan sağlığı bakımından ülkemiz ve bölgemiz açısından son derece önemlidir. Dünyada 131 milyon ton narenciye üretilmektedir, Türkiye ise dünyada 9'uncu sıradadır. Ülkemiz her yıl yaklaşık 3 milyon 700 bin ton narenciye üretmektedir. Bu üretimin yüzde 72'si Çukurova'da gerçekleştirilmektedir. Bölgemiz de 2 milyon 650 bin tonluk üretimle 1'inci sırada bulunmaktadır. Türkiye 1 milyon ton narenciye ihracatıyla dünyada 5'inci sırada yer almaktadır. Türkiye narenciyenin yaklaşık yüzde 45'ini ihraç etmektedir. İhracat gelirimiz ise 1 milyar doların üzerindedir. İhracattaki en büyük pazarımız Rusya'nın ağırlığı ise 650 milyon dolar seviyesindedir. Mersin, Türkiye yaş sebze-meyve ihracatında 1'inci sırada bulunmaktadır.

Değerli milletvekilleri, eylül ayı başında erkenci cins ürünlerle piyasaya giren narenciye iç piyasada maalesef umduğunu bulamamıştır. Okitsu mandalina 30-40 kuruş, portakal 40-50 kuruş gibi vasat bir fiyatla işlem görmektedir. İhracatçı, Hükûmetin açıklayacağı Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) teşvik rakamını beklemektedir. İhracat sezonu bir ay önce başlamasına rağmen DFİF primi henüz açıklanmamıştır. İhracat primlerinin yetersiz ve düşük olması ihracatçıların beklentisini karşılamamaktadır. Üretici birliklerinin talebi ton başına 100 dolardır. Geçen yıl ton başına 150 TL olan teşvik priminin 300 TL olması Hükûmetin uyguladığı sıkı maliye politikaları gereğince mümkün görünmemektedir. Ayrıca, Hükûmet, 2015 yılından kalan DFİF ücretlerini bile sekiz ay geçmiş olmasına rağmen, hâlâ ödememiştir. İhracatçılar DFİF alacaklarını vergi ve SSK'yla mahsuplaşmaktadır. Hiç olmazsa DFİF alacaklarının yarısı nakdî olarak ödenmeli ve bu ödemenin tarihi de önceden ihracatçılara bildirilmelidir.

Çiftçi yine umduğunu bulamamıştır. Ürünler hâlâ dalında beklemektedir. Çiftçi, mazot, zirai ilaç ve gübre masraflarını dahi ödeyememiştir. Greyfurt 30 kuruş, limon 60 kuruş, portakal 50 kuruş, mandalina 30 kuruş, elma 40 kuruş gibi cüzi fiyatlarla alınıp satılmaktadır.

Türkiye'nin her yerindeki soğuk hava depoları elmayla doludur. Bu elmaların iç piyasada tüketilmesi mümkün değildir. Narenciyenin yanında elma ve domatese de DFİF primi verilmelidir. İhracatçı DFİF'ten gelecek prime göre piyasayı canlandıracaktır, bu da üreticilerin önünü açacaktır. Bu konuların tekrar gözden geçirilmesini ve çiftçilerin desteklenmesini bekliyoruz.

Değerli milletvekilleri, narenciye bahçesi sekiz on yılda yetiştirilmektedir. Sekiz on yıl yatırım yapan ve emek veren bir çiftçi maalesef umduğunu bulamamaktadır. Narenciye yetiştiriciliği uzun yıllar istikrarlı bir şekilde izlenen bir ürün politikasını gerektirmektedir. Ülkemizde böyle bir politikanın olmayışı, pazarlama sisteminde aracıların belirleyici olması en önemli sorundur. Üreticiyi desteklemeye yönelik kredi ve finansman sistemi yetersizdir. İhracatçıların yanında üreticiler de desteklenmeli ve ton başına üreticilere de destek verilmelidir.

Ayrıca, her seçim dönemi billboardlar asılıp Mersin'e vadedilen, bugün yerinde yeller esen Tarsus devlet hastanesinin, Çukurova havaalanının, Kazanlı turizm bölgesinin, Çeşmeli-Taşucu otoban yolunun, organize sanayi bölgelerinin ve Tarsus'a araç muayene istasyonunun bir an önce yapılmasını bekliyoruz. Mersin'e gelen politikacılara soruyoruz: "Bu projeler ne oldu?" Bize verilen cevap "İstanbul'a köprü yaptık.", "İstanbul'a tüp geçit yaptık." Mersin'e geldiklerinde, yıllardır Mersin'e vadedilen bu projelerden en az birkaç tanesinin gerçekleştirilmiş olmasını bekliyoruz. 22 tane alt geçit lazım olan Mersin'e on beş yılda 1 tane alt geçit yapılmamıştır. Hükûmetten bu konuda gerekli desteğin verilmesini bekliyoruz.

Yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Şimşek.