ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; AK PARTİ kuruluş bildirgesi ve programı, tüzüğüyle yola çıktığında milletimiz ve devletimiz için neleri gerçekleştirmeyi hedeflediğini Türkiye kamuoyuyla paylaşmıştır. Zaman zaman yaptığı kongrelerde, yapılan seçimlerde seçim beyannamelerinde de, Hükûmet programlarında da milletimiz ve devletimizin yararına, hayrına atılacak adımlara dair taahhütlerini Türkiye kamuoyuyla paylaşmıştır. Biz bugüne kadar milletimize takdim ettiğimiz taahhütlerimizin arkasında olduk, onları gerçekleştirmeye çalıştık, bundan sonra da gerçekleştirmeye devam edeceğiz.

Hükûmetlerimiz döneminde hukuk devletini güçlendirici çok ciddi adımlar atıldı. Hak arama yollarının önündeki engeller bizim dönemimizde kaldırıldı. Hatırlarsanız, Anayasa'nın 90'ıncı maddesinin sonuna, usulüne göre yürürlüğe konulmuş insan haklarına ilişkin sözleşmeler ile iç hukukun çatışması hâlinde uluslararası sözleşmelerin üstün olacağını Anayasa kuralı hâline AK PARTİ iktidarları döneminde bu Parlamento getirdi, ki bu hukuk devleti ve insan hakları bakımından son derece tarihî öneme sahip büyük bir adımdır. Yine, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yollarını getirerek hak arama yollarını çoğalttık. Bireysel başvuru, pek çok hak ihlallerinin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine gitmeden önce önlenmesini sağladı, Anayasa Mahkememizi âdeta insan hakları mahkemesine dönüştürdü. Yine, Kamu Denetçiliği Kurumunu kurduk, o da idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri incelemekte ve karara bağlamaktadır, ki bu da hukuk sistemimize girmiş yeni bir hak arama yoludur. Yine, Kolluk Gözetim Komisyonunu kurduk, bu da son derece önemli. Kişisel Verileri Koruma Kurulu kurduk, bu da son derece önemli. İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunu kurduk, bu da son derece önemli. Bunların hepsi insan hakları bakımından hak arama yollarını çoğaltan önemli, tarihî adımlardır.

Ayrıca, hatırlarsanız, daha önce YAŞ kararlarına karşı, meslekten ihraç kararlarına karşı yargı yolu kapalıydı, ona yargı yolunu açtık. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun meslekten ihraç kararlarına karşı yargı yolu kapalıydı, ona da yargı yolu açıldı. Memurların aldığı uyarma ve kınama kararlarına karşı yargı yolu kapalıydı, buna da yargı yolunu açtık. 12 Eylül 1980 darbesini gerçekleştirenlerin yargılanmasını engelleyen geçici madde 15'i yürürlükten kaldırarak darbecilerin ilk defa yargının önüne çıkmasının yolunu açtık.

ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Sonuç?

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Şimdi bu düzenlemeyle de, Cumhurbaşkanının tek başına yaptığı işlemlere karşı yargı yolu kapalı, buna yargı yolu açılıyor. Cumhurbaşkanının resen imzaladığı emir ve kararlara karşı yargı yolu kapalı, buna da yargı yolu açılıyor. Bunlar demokratik devleti, hukuk devletini güçlendiren adımlar değil midir?

İBRAHİM ÖZDİŞ (Adana) - Hangisini açtınız, ne alaka? Matematik olarak mümkün değil, hiç alakası yok, kandırmayın milleti.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Bunların hepsi demokratik devleti, hukuk devletini güçlendiren adımlardır. Bunları, hukuk devletine nakisa getiren noksanlıkları kaldırdık, daha iyi hâle getirdik ve getiriyoruz hep beraber, son derece önemli.

Doğru, demokraside meclis de, ülkeyi yönetenler de meşruiyetini anayasadan ve halkın iradesinden alırlar. Şu andaki sistemde halk doğrudan yöneticilerini seçme hakkına sahip mi? Değil. Egemenlik millete ait ama egemenliği millet sadece yasama üyelerini seçerken kullanıyor. Yasama üyeleri de kendi içinden yürütmeyi çıkarıyor. Şimdi, bu teklif neyi getiriyor? Vatandaşa yasama üyelerini doğrudan seçme hakkının yanında, yürütmeyi de doğrudan seçme ve belirleme yetkisi veriyor.

İBRAHİM ÖZDİŞ (Adana) - Bir tek kişiye veriyorsunuz, vatandaşa değil Sayın Bakan, bir tek kişiye veriyorsunuz.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Yasamayı değiştirme yanında yürütmeyi de doğrudan değiştirme ve görevine son verme yetkisi veriyor. Bu, millî egemenliği de güçlendiren bir adımdır, demokrasiyi de güçlendiren bir adımdır. Bu son derece önemli bir düzenlemedir bu açıdan ve cumhuriyetimizin demokratik devlet, hukuk devleti niteliğini güçlendirmektedir.

Daha önce de ifade ettik, bugün bir kez daha tekrarlıyorum çünkü sürekli aynı soru tekrarlanıyor, cevabın tekrarından da kimsenin rahatsız olmamasını özellikle rica ediyorum.

İBRAHİM ÖZDİŞ (Adana) - Ama doğru değil.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Bu, bir hükûmet sistemi değişikliğini gerçekleştiren tekliftir; rejim değişikliğini öngören, gerçekleştiren bir teklif değildir.

İBRAHİM ÖZDİŞ (Adana) - Rejim değişikliği Sayın Bakan, rejim değişikliği.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Türkiye devletinin yönetim şekli cumhuriyettir ve cumhuriyetin nitelikleri 2'nci maddede düzenlenmektedir.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - İran'da da cumhuriyet var, Libya'da da cumhuriyet var. Cumhuriyetin içini boşalttınız.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Bu teklifin içerisinde cumhuriyetin niteliklerini değiştiren, devletin yönetim şeklini değiştiren bir madde olmuş olsaydı, o zaman belki rejim değişikliği tartışması yapılabilirdi...

İBRAHİM ÖZDİŞ (Adana) - İlk 4 madde, ilk 4 madde. Sayın Bakan, rejim değişikliği yapıyorsunuz.

BAŞKAN - Sayın Özdiş, sesiniz çok gür çıkıyor maşallah.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - ...ama bu teklifte ne devletin yönetim şekli ne de yönetim şekli olan cumhuriyetin nitelikleri değiştirilmektedir.

AYTUĞ ATICI (Mersin) - Açıkça değiştiriyorsunuz, değiştirdiğinizi de itiraf ediyorsunuz.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Cumhuriyetin niteliklerini doğrudan veya dolaylı zayıflatan bir düzenleme de yoktur.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Aksine, cumhuriyetin nitelikleri güçlendirilmektedir.

Teşekkür ediyorum.