ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bölge adliye mahkemeleriyle ilgili Sayın Tümer'in sorusu: Bildiğiniz gibi, bölge adliye mahkemelerine ilişkin, adli yargıda bölge adliye mahkemesi kurulmasına ilişkin kanun 2004'te, idari yargıya ilişkin ise 2014'te çıktı ama fiilen faaliyete başlaması hem bölge adliye mahkemeleri hem de bölge idare mahkemeleri bakımından 20 Temmuz 2016'dır.

Daha önce 15 yerde bölge adliye mahkemesi kurulması, ayrıca 8 yerde de bölge idare mahkemesi kurulmasına ilişkin Hâkimler ve Savcılar Kurulunun aldığı karar vardı. Tabii, bu mahkemeler kurulunca oralara birinci sınıf hâkim ve savcıların atanması gerekiyor, elimizdeki hâkim ve savcı sayısını da dikkate alarak. Bir de tabii bunlar ilk uygulamalar olduğu için bunu da dikkate alarak, yargıyla da geniş istişareler yapmak suretiyle, bölge adliye mahkemelerinin 15'inden ilk etapta 7'sini faaliyete geçirme kararı alındı ve bu 7'sine atama yapıldı. Önümüzdeki perşembe günü de tam bir yılını doldurmuş olacak.

Tabii, bu atamalardan sonra bölge adliye mahkemeleri gerçekten çok önemli faaliyetler icra ettiler, onu özellikle ifade etmek istiyorum çünkü hem adaletin doğru tecellisinde hem yargının hızlanmasında hem vatandaşın hakkına erken kavuşmasında hem yüksek yargının iş gücünün azalmasında, kararların isabet oranının artmasında, maddi gerçeğin daha iyi ortaya çıkmasında çok ama çok büyük başarılar elde edildiğini buradan ifade etmek isterim.

İzninizle rakamları paylaşmak istiyorum: Bugüne kadar bölge adliye mahkemesi ceza dairelerine gelen 196.829 dosyadan 154.008'i hakkında karar verilmiş. Eldeki derdest dosyaların 42.821 olduğu, buna göre karar verme oranının yüzde 78 olarak gerçekleştiği; ceza dairelerince verilen toplam 154.008 karardan 8.779'unun temyiz edildiği, buna göre temyiz oranının da yüzde 5,7 olduğu...

LEVENT GÖK (Ankara) - Kaç?

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - 5,7.

Bu, şunu gösteriyor: Temyiz etmeyince temyiz edilebilir olanları vatandaş karara rıza gösteriyor yani bu rakamın düşüklüğü karardaki isabet oranının da yüksekliğini gösteriyor.

Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerine gelen 172.611 dosyadan 116.291'i hakkında karar verilmiş. Eldeki derdest dosyaların 56.320 olduğu, buna göre karar verme oranının yüzde 67 olduğu yani bu, önemli rakam.

Bölge idare mahkemesi... Şimdi ben bölge adliye mahkemelerini vermiş oldum, idari yargı da vardı ama şu anda bulamadım onu.

LEVENT GÖK (Ankara) - Onları bize bir yazılı olarak verir misiniz Sayın Bakan?

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Tabii, tabii, veririz.

Bu, şunu gösteriyor: Yargılamalar ne yapıyor? Bir yıl içerisinde büyük bir kısmı istinafta tamamlanmış oluyor. Bunlar son derece önemli, hani geciken adaletin adalet olmaktan çıkması konusunda; bunu ifade ediyor.

Bölge idare mahkemeleriyle ilgili, tabii, hukuk dairesince verilen -demin orayı atladık, şimdi onu da izninizle vereyim- 116.291 karardan toplam 17.607'sinin temyiz edildiği, buna göre temyiz oranının da yüzde 15 olduğu, hukuk dairelerinin kararlarında temyiz oranı yüzde 15. Bölge idare mahkemelerince toplam 74.729 karar veriliyor. Bu kararlardan toplam 9.882'si temyiz edilmiş, temyiz oranı yüzde 13,2. İdari yargıda da durum budur.

Şimdi, biz 15 tane açtık ama bu sene Adana Bölge Adliye Mahkememizi fiilen göreve başlatma kararı aldık. Ayrıca, Bursa Bölge Adliye Mahkememizi fiilen göreve başlatma kararı aldık ve atamalarını da yaptık, şu anda da istinaf başkanları, daire başkanları, daire üyeleri, savcıları belli oldu. 1 Eylül 2017 tarihi itibarıyla Adana'daki Bölge Adliye Mahkememiz faaliyete geçecektir, Bursa da aynı şekilde. Geriye kalan 6 bölge adliye mahkememizin de 2019 yılına kadar kademeli olarak hepsini fiilen faaliyete geçirmeyi planlıyoruz. 2018'de de bir kısmını faaliyete geçireceğiz, geri kalanı da 2019'un Eylül ayına kadar faaliyete geçmiş olacak. Bunun sebebi de elimizdeki hâkim ve savcı sayısı ve niteliğiyle alakalıdır çünkü istinaf mahkemelerine biz herkesi hâkim, savcı olarak veremiyoruz, orada belli bir kıdem gerekiyor. O nedenle, bu sıkıntılar nedeniyle gecikiyor. Yoksa, biz fiilen hepsini hemen faaliyete geçirmeyi arzu ediyoruz ama kademeli olarak 2019'a kadar tamamının faaliyete geçeceğini ifade etmek isterim. Ancak idare mahkemelerine gelince, 8 tane olan idare mahkemesinden 7 tanesini kurduk, 8'inciyi de kurmayacağız çünkü 7 idare mahkemesi ihtiyacı karşılıyor yani 8'incisine ihtiyaç yok şu anda. Elimizdeki verilere göre şu anda yeni bir idari istinaf kurmaya ihtiyaç yok, yenisini planlamıyoruz ama ileride şartlar ne getirir, onu bilemeyiz ama şu anki duruma göre, mevcut, faaliyette bulunanlar dışında bir idari istinaf kurma planımız yok. Kurulmuş 1 tane var, oraya da atama yapmayı düşünmüyoruz çünkü gerçekten ihtiyaç yok. Dosya üzerinde zaten bildiğiniz gibi inceleme yapılıyor, karar veriliyor, o açıdan da bir sıkıntı yok.

KAZIM ARSLAN (Denizli) - Sayın Bakan, bizim sorular yarım kaldı.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Yani vatandaşın erişimi bakımından da herhangi bir problem olmadığını buradan özellikle ifade etmek isterim.

BÜLENT YENER BEKTAŞOĞLU (Giresun) - Sayın Bakanım, başka konuya geçmediniz hâlâ.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Tabii, bu soruyla bağlantılı, Sayın Tümer'in söylediği bir başka şey: "Kapanan bazı adliyelerimiz var, bunların yeniden açılmasıyla ilgili bir çalışma var mı?" Şu anda Bakanlığımızda kapanmış adliyelerin yeniden açılması yönünde bir çalışma bulunmamaktadır.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Sayın Bakan Anıtkabir, Anıtkabir'e cevap isteriz.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Kapanmış adliyeleri açmayı düşünmüyoruz çünkü onlar gerçekten bir zaruretten kapatıldı geçmişte. Benim ilimde 5 tane ilçenin adliyesi yok. Cemil Bey o zaman Adalet Bakanıydı ve Yozgat'ta -o da Yozgatlı biliyorsunuz- 5 tane bizim orada kapandı sadece. Bu nedir? Ülke için doğru olduğuna... Yani 2 bin nüfuslu, 3 bin nüfuslu bir yer, yanında, 10 kilometre ileride adliye var, 10 kilometre burada başka bir adliye var. Yani herkes elini vicdanına koymalı. Bizim aldığımız bu karar siyaseten faturası olan bir karar. Biz aldık, bunun faturasını zaten vatandaş bize kesti, onu da ödedik ama gerçekten ihtiyaç olan yerlere, elbette... Hani büyüktür, yani gelişmiştir, zamanla değişmiştir, göç olmuştur, başka nedenlerle oralara elbette kurulabilir ama bizim kapattığımız adliyelerle ilgili şu anda yeni bir ihtiyaç durumu söz konusu değil. Yakın bir gelecekte de bu adliyelerin açılma ihtimali bulunmamaktadır, bunu özelikle ifade etmek isterim.

Samsun cezaevi inşası TOKİ tarafından yapılmaktadır. İlk ihale verilen firma süresinde tamamlayamadığından yeniden ihale edilmiştir. İnşaatı bitirildiği zaman teslimi yapılacaktır. Vezirköprü cezaevinin inşası, tüm cezaevlerinde ihtiyaç duyulan onarım işlemleri yakından takip ediliyor. Tabii, bu inşaatları biz veriyoruz, alıyor müteahhit firma, süresinde taahhüdünü yerine getiremiyor, ondan sonra, ihale mevzuatı nedeniyle yaşanan bir sürü sorunlar var. O nedenle de işler uzuyor, hemen tasfiye edemiyorsunuz ve bazı yerlerde maalesef bundan kaynaklı problemler var, onu özellikle ifade etmek isterim.

"Çocuk tutuklu Türkiye cezaevlerinde kaç kişi var?" Şu anda cezaevlerinde -bildiğiniz gibi, 18 yaşını doldurana kadar herkes çocuk kabul ediliyor- 1.737 çocuk tutuklu var. "Çocuk hükümlü kaç kişi var?" 1.047 kişi var cezaevlerinde. Yani 1.737'si tutuklu, 1.047'si hükümlü olmak üzere 2.784 kişi bulunmaktadır. Bugün itibarıyla Türkiye cezaevlerinde 85.406 tutuklu bulunmaktadır.

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Anıtkabir, Anıtkabir...

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Yani, Türkiye cezaevlerinde aynı yatağı kullanan hükümlü bulunması söz konusu değildir.

BÜLENT YENER BEKTAŞOĞLU (Giresun) - Çok var, çok var.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Anıtkabir'le ilgili bir imar düzenlemesi, imara açılma diye bir şey yok. Ben bugün Melih Gökçek Bey'in bir açıklamasını biraz önce internetten okudum, siz de oradan okursanız...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Başkanım cevap versin.

BAŞKAN - Sayın Bakan, tamamlayın lütfen, bir dakika daha ek süre vereyim.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Sayın Gökçek'in açıklaması var internette, siz de bakarsanız detaylı bilgiler orada var çünkü ben Bakanlar Kurulundaydım bugün, MGK'daydım. Ama ben Anıtkabir'in imara açılmasını Ankara Büyükşehir Belediyesi veya herhangi bir belediye başkanının düşüneceğini tahmin etmiyorum. Orada, onun açıklamasında farklı bir durum var ama Mimarlar Odasının bir çarpıtması var orada, gerçek değil o, tamam?

TAHSİN TARHAN (Kocaeli) - Sayın Bakan, delilik olur, delilik, başka bir şey olmaz.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Yani gerçek değil, sadece orada Millî Savunma Bakanlığının şu anda mevcut, fiilen kullanmakta olduğu lojmanları var. Anıtkabir'in içinde değil, o karşı tarafında ama o açıklamayı okursanız... Ben yanlış bilgi aktarmaktan endişe ediyorum. Onunla ilgili bir konu olduğunu söyledi yani yeni bir inşaat falan değil.

NECATİ YILMAZ (Ankara) - Sayın Bakanım, garnizon kısmıyla ilgili bir emsal artışı söz konusu olduğu söyleniyor.

BAŞKAN - Sayın Bakan, buyurun lütfen.

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Yahu, işte bunların hepsi yanlış ve doğru bilgiler değil.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ (Yozgat) - Melih Bey de açıklamasını yapmış, şu anda medyada da var, Mimarlar Odasının kamuoyunu yanlış bilgilendirmesi.