ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ŞENTOP (İstanbul) - Değerli Başkanım, değerli arkadaşlar; soruların önemli bir kısmı aslında Hükûmetin cevaplaması gereken sorular. Bunlar arasında birkaç tanesine belki Komisyon Başkanı olarak cevap verebilirim. Birisi Sayın Sarıhan'ın genel gerekçedeki bir ibareyle ilgili olarak ve Sayın Başbakanımızın bir sözüyle ilgili olarak söylediği. Genel gerekçenin altıncı paragrafında bir ifade var. Bu, Komisyonda da konuşuldu. "Özellikle Genel Kurul çalışma düzeni bağlamında İçtüzük'te hâkim olması gereken ilke, konjonktürel olarak değiştirilebilecek nitelikte keyfî kurallar manzumesi olması değil; TBMM'nin yasama ve denetim faaliyetlerini etkin, verimli ve sağlıklı bir şekilde yürütebileceği bir çalışma düzeni ortaya koymaktır." Burada kastedilen, yapılan İç Tüzük Değişiklik Teklifi'nde de daha çok teamüllere dayanan bazı uygulamaların İç Tüzük'te bir hukuki metne, bir kurala, dayanağa kavuşturulmasıdır. Bunlardan birisi de bu grup önerileriyle ilgili mesele, Meclisin televizyon yayınlarıyla ilgili mesele. Bunlar teamüli olarak yapılıyordu, şimdi bunlar İç Tüzük'te kurala kavuşturuluyor. Dolayısıyla konjonktürel olmasıyla ilgili bir durum ortadan kaldırılıyor kurala bağlanması sebebiyle.

Sayın Başbakanımızın söylediği husus da, malumunuz, bir Anayasa değişikliği yaptık, bir hükûmet sistemi değişikliği. Bununla alakalı olarak, tabii, Meclis İçtüzüğü'nün de yeni sisteme göre ama yeni sistemin yürürlüğe gireceği tarihten itibaren geçerli olacak şekilde düzenlenmesidir. O düzenleme bugünün meselesi değil bu anlamda, 2019'dan sonra uygulanacak bir hüküm olarak... Kastettiği budur yani yeni sisteme kadar bir ara dönem var. Bununla ilgili olarak, bu geçicilikten kastı budur.

Diğer bir husus, genel olarak bazı arkadaşlarımızın burada sürelerin kısılmasıyla ilgili, işte "Parlamento, konuşulan yer, mekân anlamına geliyor, dolayısıyla konuşma engelleniyor." diye... Gerçekte, ana hatlarıyla bakmış olduğumuzda, Meclisin İç Tüzük'te öngörülen sürelerinde bir uzama var. Meclis, tabii, saat 15.00 ile 19.00 arasında çalışırken salı, çarşamba, perşembe günleri; bu, salı günleri 15.00-21.00; çarşamba, perşembe için de 14.00-21.00 olarak uzatılıyor, bir.

İkincisi, televizyon yayınları bakımından da 19.00'a kadar olan yayınlar 21.00'e kadar uzatılıyor. Toplamda haftalık altı saatlik bir uzama söz konusu. E peki, değişen nedir? Değişen, aslında daha önceki yasama dönemlerinde pek fazla uygulanmayan ama bu dönemlerde artan grup önerileri sebebiyle yapılan konuşmalar.

MAHMUT TOĞRUL (Gaziantep) - Denetimi yok ediyorsunuz Başkan, denetimi.

ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ŞENTOP (İstanbul) - Peki, Meclis çalışmalarının aradaki bu uzamasında, herhâlde, burada oturup birbirimizin yüzüne bakarak durmayacağız, konuşacağız yine. Dolayısıyla, Parlamento yine konuşulan bir yer olacak.

MAHMUT TOĞRUL (Gaziantep) - Fabrika gibi çalışacağız.

ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ŞENTOP (İstanbul) - Ama bu grup önerileri üzerinde konuşmak yerine, bu sefer kanunlarla ilgili konuşacağız, başka denetim faaliyetleriyle ilgili konuşma imkânı bulunacak. Yani burada, konuşulacak konularla ilgili bir değişiklik var ama toplamına baktığımızda, konuşma süreleriyle ilgili aslında bir uzama söz konusu, bunların yayınıyla ilgili de bir uzama söz konusu.

Burada, Sayın Tüm'ün Sayın Cumhurbaşkanımızın Lozan'la ilgili beyanları üzerine yapmış olduğu bir değerlendirme var. Bugün, malumunuz, Lozan Antlaşması'nın 94'üncü yıl dönümü. Onunla ilgili olarak yayınlanan mesajlar var. Elbette Lozan, Sevr Antlaşması'na göre çok ileri bir anlaşmadır. Fakat Lozan'ı rahmetli Atatürk zamanında Türkiye imkân bulduğu zaman aşacak birtakım hamleler yapmıştır. Bunlardan birisi Montrö'dür, birisi de Hatay'ın Türkiye'ye iltihakıdır. Lozan'da yok bunlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MEHMET TÜM (Balıkesir) - Zafer miydi sizce?

ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ŞENTOP (İstanbul) - Dolayısıyla, Lozan 1923 şartlarında yapılmış olan bir anlaşma.

BAŞKAN - Tamamlayın lütfen.

ANAYASA KOMİSYONU BAŞKANI MUSTAFA ŞENTOP (İstanbul) - Sayın Cumhurbaşkanımızın daha önceki değerlendirmeleri de farklı çerçevede, perspektiflerle yapılmış değerlendirmeler. Bunların ikisi de doğrudur. Bunları, tabii, farklı perspektifte yapılan değerlendirmeler olarak geniş bir zamanda, geniş bir yerde tartışabiliriz.

Teşekkür ederim.

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz.