| Konu: | Yerel basının sorunlarına ilişkin gündem dışı konuşması |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 15 |
| Tarih: | 31.10.2017 |
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ülkemizde ulusal basın gibi yerel basın da önemli sorunlar yaşamaktadır. İllerin sorunlarını gündeme getiren, devlet ve vatandaş arasında bir bağ olan yerelin sesi, gözü kulağı yerel basına her türlü destek verilmesi şarttır ve ihtiyaçtır. Bir kentin varlığını geleceğe taşıyan en önemli yayın organları aynı zamanda yereldeki basın organlarıdır. Ekonomik kriz yerel basını etkilediği gibi mesleki sorunlar da giderek derinleşmektedir.
Ülkemizde toplam 6.265 gazete ve dergi yayınlanmaktadır. Bu yayınlananlardan Basın İlan Kurumunun görev alanında 616 ve valiliklerin görev alanında 540 olmak üzere resmî ilan alan gazete sayısı ülke genelinde 1.156'dır, resmî ilan ve reklam yayınlamaksızın yayın yapan gazete ve dergi sayısı ise 4.358'dir. Gazete ve dergi sayısı 2016 yılında 2015 yılına göre yüzde 8 azalmış bulunmaktadır, gazete ve dergilerin tirajı da 2016 yılında 2015 yılına göre yüzde 20 azalmıştır. Ülkemizde yayınlanan dergi ve gazetelerin toplam tirajı 1 milyar 705 milyon 225'tir, bunun yüzde 94'ü gazetelerden oluşmaktadır.
Değerli milletvekilleri, basının çok yönlü sorunları vardır, yerel basının da sorunları giderek katlanmaktadır. Hükûmetten çözüm bulamayan yerel basının temsilcisi gazete, dernek ve konfederasyonlar -Türkiye genelinde 96 meslek kuruluşu olarak- geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanına bir mektup yazmak durumunda kalmışlardır çünkü görünen o ki Hükûmetten umutlarını yitirmiş bulunmaktadırlar.
Her yıl ocak ayında yayınlanan resmî ilan fiyat tarifesi bu yıl yayınlanmamıştır. Basın İlan Kurumu Genel Kurulunda kabul edilen, Bakanlar Kurulu onayına sunulması gereken yeni resmî ilan tarifesi bugüne kadar yayınlanmadığı için yerel basında resmî ilan alan gazeteler daha mağdur duruma gelmişlerdir. Resmî ilan alan gazetelerin bir yıl öncesine göre artan maliyetleri ne yazık ki yükselmiş, bunun yanında, resmî ilanla ilgili şubat ayında açıklanması gereken karar ekim ayı sonu geldiği hâlde açıklanmamıştır. Görünen o ki bundan sonra yayınlansa da bu kez 2018 rakamları şubatta açıklanmak durumunda olacaktır, oysa 2017 rakamları açıklanmalı ve şubat ayından geçerli olmak üzere de yerel basının resmî ilanlarından alamadıkları hakları kendilerine verilmelidir. Süreklilik arz edip resmî ilandan yararlanmayan yerel medyanın da durumu bu cümleden ele alınmalı ve sürekli olarak çıkan resmî ilan alma şartlarını haiz olmayan gazetelere de Hükûmet destek sağlamalıdır. Özel ilan gelirlerinde önemli ölçüde düşüşler meydana geldiği için, resmî ilan alan gazetelerin ayakta kalabilmeleri buradan kendilerine sağlanacak desteğe bağlıdır.
İnternet haber siteleriyle ilgili bir yasanın oluşmaması da bu anlamda önemli bir boşluk yaratmaktadır. Belirsiz yapı bir an önce ortadan kaldırılmalı, internet haber siteleriyle ilgili de düzenleme sağlanmalıdır. Hazine, KOSGEB, İŞKUR, kalkınma ajanslarıyla Anadolu'nun gazete, radyo ve televizyonlarının internet sitelerine destek paketi sağlamasına yönelik Hükûmet çalışma yapmalı, bu sorunu da çözüme erdirmelidir. İnternet haber siteleri düzenlenmeli, desteklenmeli ve mutlak surette bu konuda Hükûmetin yapacakları olmalıdır. Mesleki yapılanmanın yasayla düzenlenmesi, şantajcı haberciliğin önlenmesi, çalışma koşullarının iyileşmesi sağlanmalıdır.
Değerli milletvekilleri, tek gelir kaynağı resmî ilan olan yerel gazeteler, son yıllarda özelleştirmeyle oluşan ilan kayıpları nedeniyle yaşadığı sorunların yanında, her yıl artan girdi fiyatlarıyla da ciddi anlamda mağdur durumdadır. Aylık ortalama 10 bin ile 15 bin lira arasında resmî ilandan pay alan yerel gazetelerde asgari 5 kişi çalışma zorunluluğu bulunmaktadır. Asgari kadrodaki tüm çalışanlar asgari ücret alsa bile, resmî ilan payları çalışanların maaş ve sigortasını karşılamakta zorlanmaktadır. Ayrıca, çalışanların da bu nedenle almaları gereken hak edişlerini alamadıkları da bir gerçektir diyor, Meclisi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Gürer.