MHP GRUBU ADINA ERHAN USTA (Samsun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; çay üreticilerinin sorunlarıyla ilgili Meclis araştırması önergesi üzerinde grubumuz adına söz aldım, Genel Kurulu saygıyla selamlarım.

Tabii, "çay" denince Karadeniz, "Karadeniz" denince çay akla geliyor. Önce çok kısa bir şekilde, aslında Karadeniz'e ilişkin birkaç istatistik vermek istiyorum. Bir defa Karadeniz hızlı bir şekilde -Doğu Karadeniz özellikle- göç veriyor yani 2008-2017 ortalaması olarak baktığımızda yıllık ortalama binde 2,2 oranında göç veren bir bölge bizim bölgemiz. Yıllık bir rakam da söyleyeyim: 2016-2017 yılı -son yıl- rakamı olarak da net 33 bin göç vermiş Doğu Karadeniz. Nüfus artış hızı olarak da Türkiye ortalamasının ciddi ölçüde altında. Son dokuz yılda Türkiye ortalaması nüfus olarak yüzde 13 artarken Doğu Karadeniz'de artış sadece yüzde 5.

Şimdi, tabii, göç vermesinin temel nedeni, burada geçimle ilgili sıkıntılar var, bunu biliyoruz zaten. Millî gelirden aldığı paya baktığımızda Doğu Karadeniz'in, burada bir düşüş görüyoruz. Millî gelirin tarım kısmı olarak baktığımızda yani tarım millî gelirinden aldığı payda da bir düşüş var. Dolasıyla, hem fındık hem de çay konusunda aslında bizim bölgemizde ciddi bir sorun var, bu sorunun çözümüne mutlaka el atılması gerekiyor.

Bir defa, tabii, sorun yapısal, yapısal olduğu için de... Bu meseleler böyle günübirlik -böyle çay vakti geldiğinde- konuşuluyor, ondan sonra meseleler kalıyor; yapısal sorunları çözmemiz lazım. Bir defa, orada yapılması gereken şey, çayın yanı sıra alternatif ürün konusu mutlaka ele alınması gereken bir konudur. İkincisi, sanayi potansiyeli çok düşük, turizm potansiyeli yüksek. Ancak turizmle ilgili olarak da doğayı tahrip etmeden çok daha fazla bir şey yapıldığını ifade etme imkânımız yok. Turizm açısından da bölgenin zenginleştirilmesi lazım.

Sorunlar açısından baktığımızda, birinci sorun bir defa çayda kalite sorunu. Yaş çay üretimi -son otuz yıl olarak söylüyorum, bakın, uzun bir dönemi söylüyorum- yüzde 111 artmış ama kuru çay üretimi yüzde 85 artıyor, ciddi bir randıman sorunu var. Bölge halkı bir defa çaya son derece bağımlı. Bölge halkının yüzde 60'ı geçimini çayla sağlıyor, yüzde 26'lık kısmı ise tamamen çay gelirine muhtaç.

Bunun dışında, çay alım fiyatları istikrarsız. Burada özel sektörün disipline edilmesi gerekiyor. ÇAYKUR'un çok güçlü bir alıcı olarak piyasada her zaman olması gerekiyor.

Diğer önemli bir konu kaçakçılık. Kaçakçılık çok büyük miktarlarda, yüzde 20'ye yakın kaçak çay geliyor Türkiye'ye. Özellikle bu doğu, güneydoğudaki paketleme tesislerinin mutlaka sıkı bir denetim altına alınması lazım aslında bu kaçak önlenmiş olsa fiyatların bu derece düşük olmasının da büyük ölçüde önüne geçilecektir. Nihayetinde fiyatlar bir şekilde piyasada belirleniyor.

Diğer önemli bir konu organik tarımla ilgili, organik çay üretimiyle ilgili. Bununla ilgili Hükûmetin aldığı tedbirler var, bunlar takdire şayan ancak çok yetersiz. Organik tarım, organik çay üretimi konusu da üzerinde daha hassasiyetle durmamız gereken bir konudur.

Ben Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.