| Konu: | Türkiye Kalkınma Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 2 |
| Birleşim: | 6 |
| Tarih: | 10.10.2018 |
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) - Sayın Başkan, çok teşekkür ediyorum.
Öncelikle bu soru-cevap bölümüne ilişkin düşüncelerimi paylaşmak istiyorum.
Sayın Başkan, soru-cevap işleminde amaç, sadece bugün için değil geçmişten bu yana bulunmasının sebebi görüşülmekte olan tasarı ya da teklif üzerinde milletvekillerimizin merak etmiş olduğu hususlar varsa bunların cevaplanmasına yönelik bir işlemdir. Ama ne sizin Başkanlık Divanı olarak ne Komisyon olarak tabii ki, milletvekillerimizin neyi sormak istedikleri ya da muhatap olarak kimi almak istedikleri konusunda herhangi bir müdahalemizin olabilmesi söz konusu değil. Ama biz kendimizi asla iddia edildiği gibi yürütmenin yerine de koymuyoruz, direkt yürütmeyi hedef alan sorular varsa bunlara cevap vermiyoruz. İlgili, konuştuğumuz Komisyon raporu üzerindeki, metni üzerindeki sorular da tarafımızdan cevaplandırılmaya çalışılıyor, yoksa bunun dışında başka bir iddia yok.
Şunu söylemek istiyorum kaynak tahsisiyle ilgili olarak da: 2001 krizinden sonra 15 Kasım 2000 tarihli 4603 sayılı Kanun'la getirilen bir düzenlemeyle ilgili yine herhangi bir bankaya hükûmet görevlendirme yapmak istiyorsa bunun kaynağını da koymak zorundadır. Teklifte de aynı durum söz konusudur. Hükûmet bir konuda görevlendirme yapacaksa ve bankadan finansmanını sağlayacaksa kaynağını koymak zorundadır. Yani kaynağını koymadan banka görevlendirilemeyecektir. 3'üncü maddedeki bankanın kaynağı tahsis edilmek suretiyle Cumhurbaşkanınca görevlendirebileceği hususunun Anayasa'ya aykırılığı meselesi Komisyonumuzca da irdelenmiştir. Bankaya tahsis edilecek kaynaklar merkezî yönetim bütçesi kapsamında bulunacağından Cumhurbaşkanlığına tahsis edilmek suretiyle görevlendirme yapılması Anayasa'ya aykırılık teşkil etmemektedir. Aslında yapılan düzenleme KİT'lerde de söz konusudur. KİT bir adım atacaksa kaynağını koymak zorundadır, burada da benzer bir düzenlemeye gidilmektedir.
Diğer taraftan, görevlendirmelere ilişkin kaynak tahsisi Anayasa, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile bütçe kanunlarının verdiği yetki çerçevesinde gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla burada da Türkiye Büyük Millet Meclisinin bütçe hakkına ilişkin herhangi bir sorun bulunmamaktadır.
Defaatle söylememe rağmen, burada açıklamamıza rağmen bir kez daha vurgulamak istiyorum denetim noktasını. Kalkınma Bankası hâlihazırda Sayıştay denetimine tabi olup Kalkınma Fonu da Sayıştay denetimine tabi olacaktır. Fonun muhtelif alanlarda yapacağı yatırımlarda iştirak ettiği yatırımcı şirketlerin kamu hukuku alanında denetim yerine piyasa koşullarına ve özel hukuk hükümlerine göre bağımsız dış denetleme şirketlerince denetlenmesi yatırımlar açısından önem arz etmektedir. Bu kapsamda da hazırlanacak raporlar üzerinden Sayıştayın denetim yapmasına engel bir hâl yoktur. Zaten bu çerçevede de Türkiye Kalkınma Fonu'na yatırım yapacak alt fon ve şirketler de 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'nun 4'üncü maddesinin (1)'inci fıkrasının (ç) bendinde yer alan esaslar dâhilinde Sayıştaya sunulan bağımsız denetim raporları esas alınarak Sayıştay tarafından hazırlanan raporun Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulması suretiyle yapılacaktır.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - İtirazımız buna Sayın Başkan, itirazımız buna.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) - Ve bu sunulan raporlar da KİT Komisyonu tarafından diğer KİT'lerde olduğu gibi de görüşülecektir ve Meclis denetiminde tamamlanmış olacaktır.
Gene aynı şekilde, İşsizlik Fonu'nun denetlenmediği söylendi. Hayır, Türkiye İş Kurumu Sayıştay Düzenlilik ve Denetim Raporu'nun içerisinde İşsizlik Fonu'na dair başlık altında İşsizlik Fonu'nda yapılan inceleme de net olarak yer almaktadır ve yapılmış olan 2017 Sayıştay Düzenlilik ve Denetim Raporu kamuoyuyla da paylaşılmıştır. Burada yürütmenin İşsizlik Fonu'ndan herhangi bir şekilde birtakım bankalara, devlet bankalarına herhangi bir aktarımı söz konusu değildir. Bu da İşsizlik Fonu'nun bankalarla yapmış olduğu bir protokol çerçevesinde yapılan bir işlemdir, burada yapılan bir işlemdir ve bankalara kaynak tahsisi de dediğim gibi, genel yönetim bütçe kanunu çerçevesinde Cumhurbaşkanı tarafından yapılacaktır.
GARO PAYLAN (Diyarbakır) - Yani "Bu da aktarılabilir." diyorsunuz. "Kalkınma Bankasına da aktarılabilir." diyorsunuz. Asla deyin.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) - Müsaade edin.
Yapılan bu düzenlemeyle bankanın özerk bir yapıya da kavuşturulması hedefleniyor. Bankanın özerk bir yapıya kavuşturulması ve etkin bankacılık için gerekli altyapının hazırlanması amacıyla, bu kamu sermayeli Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasının, Halk Bankasının, Emlak Bankasının yeniden yapılandırılmasına ilişkin çıkarılmış olan 15 Kasım 2000 tarihli -15 Kasım 2000 yani AK PARTİ'nin iktidarda olmadığı dönemde- 4603 sayılı Kanun'a; Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Türkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ile Türkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun'un ek ve değişiklikleriyle getirilen hükümlere paralel olarak, bankanın merkezi, amacı, kaynakları, sermaye yapısı, organları, hesapları ve faaliyet konuları ile kârın dağıtımına ilişkin hususların esas sözleşmede yer alacağı hüküm altına alınmıştır.
15 Kasım 2000 tarihli 4603 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesine gittiğinizde de aynı şekilde bütün bu işlemlerin hepsinin esas sözleşmeye bırakıldığını görüyorsunuz. Dolayısıyla, banka yapısının esas sözleşmeyle belirlenmesi de herhangi bir şekilde yasama yetkisinin devri olarak da anlaşılmamalıdır.
Ayrıca, şunu özellikle vurgulamak istiyorum: Esas sözleşme de hem BDDK'nin hem de SPK'nin de ayrıca denetiminden geçmektedir. Yani burada bir denetim yapılmıyor ya da denetimin dışında, Sayıştay tarafından denetlenmiyor, BDDK tarafından denetlenmiyor, SPK tarafından denetlenmiyor gibi bir algı yaratılmaya çalışılmış olmasını da gerçekten talihsizlik olarak nitelendiriyorum.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - 6'ncı madde tam tersini söylüyor.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANI SÜREYYA SADİ BİLGİÇ (Isparta) - Sayın Tanal, dersinizi biraz daha çalışırsanız, bunun benim dediğim gibi olduğunu görürsünüz.
Çok teşekkür ediyorum.