MÜŞERREF PERVİN TUBA DURGUT (İstanbul) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Sağlıkla İlgili Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin lehinde söz almış bulunuyorum.

Görüşülen bu paket sağlık sistemimize yönelik önemli düzenlemeler içeriyor. Paket içerisinde yer alan ve halk sağlığı alanında reform niteliği taşıyan tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesine yönelik düzenlemeler önemle vurgulanmayı hak ediyor.

Tütün kullanımı, dünyanın şimdiye kadar karşılaştığı en büyük halk sağlığı tehditlerinden biridir. Günümüzde yüzde 80'i düşük ve orta gelirli ülkelerde olmak üzere, dünyada 1 milyar 250 milyon, ülkemizde ise yaklaşık 500 bini 13-15 yaş grubu çocuklar olmak üzere, 16 milyondan fazla kişi tütün ürünü kullanmaktadır. Küresel bir salgın olan tütün kullanımına bağlı hastalıklar sebebiyle dünyada her yıl 7 milyon kişi, ülkemizde de 100 bin vatandaşımız hayatını kaybetmektedir. Bunun da ötesinde her yıl 700 bin kişi sigara içmediği hâlde sigara dumanına maruz kaldığı için hayatını kaybetmektedir. Dünya Sağlık Örgütünün tahminlerine göre 700 milyon çocuk yani dünyadaki çocukların yarısı ne yazık ki sigara dumanına maruz kalmaktadır.

Sadece kullananlara değil, çevrelerindeki bireylere ve toplumun tamamına zarar veren tütün kullanımıyla mücadeleyi Adalet ve Kalkınma Partisi olarak çok önemsiyoruz. Dünya genelindeki tütün salgınının önlenmesinde çok önemli bir fonksiyonu olan Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni 2004 yılında imzaladık. Sözleşmenin Bakanlar Kurulunda kabul edildikten sonra yasalaşmasıyla birlikte, ülkemizde tütünle mücadele çalışmaları Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliği ve himayelerinde güçlenerek devam etti. Bu yasa ve uygulamalarıyla ülkemiz, Dünya Sağlık Örgütü tarafından hazırlanan Empower stratejilerinin tamamını yerine getiren ilk ve tek ülke olma unvanını kazanmıştır.

Sayın milletvekilleri, sigara reklam ve sponsorluklarının kapsamlı bir şekilde yasaklanması, tütün tüketimini ciddi oranlarda düşürmekte ve sigara endüstrisinin özellikle çocuk ve gençlere ulaşmasını engellemektedir. Sigara paketi tütün endüstrisi için en temel komünikasyon ve pazarlama aracıdır. Sigara firmaları, sigara reklam ve promosyon faaliyetlerine getirilen kısıtlamalar sonucunda pazarlama aracı olarak paket dizaynına bağlı kalmışlardır. Bu yüzdendir ki çokuluslu sigara devlerinden birinin yöneticisi "Diğer promosyon ve pazarlama faaliyetlerimizin yasak olduğu ortamlarda son iletişim aracımız sigara paketidir, başka bir deyişle "Eğer başka bir şeyimiz kalmadıysa paket dizaynımız pazarlama aracımızdır." diyerek bu durumun kendileri için önemini ifade etmiştir.

Dünya Sağlık Örgütü düz paketi, marka ve ürün ismi dışında herhangi bir logo, renk, simge, promosyon bilgisi içermeyen standart bir renk ve yazıyla basılmış paketler ve ambalajlar olarak tanımlar. Yani yasa uygulandıktan sonra, farklı hedef kitlelere göre tasarlanmış, özellikle çocuklar, gençler ve kadınları hedef alarak tasarlanmış cazibeli paketlerin yerini bu şekilde standardize edilmiş paketler alacak.

Düz paket uygulamasının ardından pek çok ülkede özellikle çocuk ve gençlerde sigara içme prevalansında azalma olduğu ve sigarayı bırakan insan sayısında artış olduğu görülmüştür. Bunların dışındaki tüm yanıltıcı iddialar ve çalışmalar sigara devlerinin finanse ettiği raporlar ve çalışmalardır.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri, bağımlılıkla mücadele çalışmalarında temel prensip, koruma ve önlemedir. Çocuk ve gençleri korumak öncelikli amacımızdır. Bu kapsamda, uzun ve detaylı bir çalışmanın ürünü olarak gündemimize gelen düz paket tasarısının hazırlanmasında emeği geçen bütün kişi ve kurumlarımıza teşekkür ediyorum. Düz paket önerisini tam bir konsensüs içinde oy birliğiyle Meclise taşıyan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonumuzun değerli üyelerine huzurunuzda teşekkürü bir borç bilirim.

Tütün kullanımını önemli ölçüde azaltacak ve özellikle çocuk ve gençlerimizi nikotin bağımlısı olmaktan koruyacak Tütün Kanunu dâhil bütün yasal düzenlemelerin ülkemiz için hayırlı olmasını diler, saygılar sunarım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)