HDP GRUBU ADINA ŞEVİN COŞKUN (Muş) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; öncelikle İmralı tecridine karşı süresiz ve dönüşümsüz açlık grevi eyleminde bulunan Sayın Leyla Güven'i buradan selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, AKP'nin tarım politikası sonucu, Türkiye neredeyse bütün tarımsal ürünlerini ithal edecek şekilde tarımda dışa bağımlı hâle gelmiştir. Bunun yanında, üretim yapan çiftçilerimiz, her geçen gün artan gübre, mazot, enerji maliyetleri nedeniyle üretimi terk etmektedir. Çiftçilerimiz bir yandan bu maliyetlerle boğuşurken, diğer yandan satın aldığı suyun, elektriğin borcunu ödemek için tüccarlara, bankalara, kooperatiflere ve tefecilere mahkûm hâle getirilmiştir.

Enerji Bakanının açıklamalarına göre, bu süreçte, sadece enerji borcundan dolayı 66.978 borçlu çiftçi bulunmaktadır. Bunların 2.666'sı icralık durumdadır. AKP iktidarıyla çiftçinin borcu 20 kat artmıştır çünkü on beş yıl önce 5 milyar lira civarındayken 2018 yılında 100 milyar lirayı aştığı ifade edilmektedir. Bu nedenle, çiftçi, ürününü henüz tarladayken yarı fiyatına satarak borçlarının bir kısmını kapatmaya çalışmakta, kalan borçlarını da bankalardan ve tefecilerden aldığı yeni bir borçla kapatmaya çalışmaktadır.

Çiftçinin içinde bulunduğu bu borç çıkmazına çözüm üretmesi gereken AKP, tam tersi bir yaklaşım içinde, devlet tarafından küçük çiftçiye yapılacak tarımsal destekleme ödemesinden -özel sektör dâhil- su ve elektrik borcunu tahsil edecektir. AKP, gittiği her yerde IMF'nin borcunu ödediğini gururla anlatırken, içeride tefecilerden, bankalardan yarattığı yerli IMF'den haberi yok galiba. Bu yerli IMF memurları, Kızıltepe'deki çiftçinin buğdayı henüz tarladayken elektrik borcu bahanesiyle çiftçinin elektriğini kesiyor. Bu yerli IMF tahsildarları, çiftçiye ödenen tarımsal destekler çiftçinin banka hesabına yatar yatmaz, özel sektör adına, elektrik ve su borcunu da anında bu destekten tahsil ediyor. Devlet, AKP'nin eliyle özel şirketlerin tahsildarı hâline gelmiştir.

Çiftçiler özel bankaya koşup, kredi çekip diğer özel bankanın borcunu kapatıyor; bir başka tefeciden aldığı borçla diğer tefecinin borcunu kapatıyor çünkü çiftçi için kurulan Ziraat Bankası çiftçiye kredi vermek yerine Cengiz Holdinge, Limak'a kredi vermektedir.

Değerli arkadaşlar, bütün bu sorunlara ve sıkıntılara rağmen binbir emekle üretim yapan çiftçilerin depoları stokçuluk iddiasıyla basılırken AKP'nin, Et ve Süt Kurumu depolarında 20 bin ton et stokladığını öğreniyoruz. Yani 2017 yılında ithal edilen et miktarı kadar eti stoklayarak Migros'un, BİM'in, A101'in piyasada tekelleşmesini ve daha çok kâr elde etmesini sağlamıştır. Dolayısıyla AKP'nin amacı, çiftçinin değil, tüccarların para kazanmasıdır ancak bizlerin, milletin vekilleri olarak, çiftçilerimizin, emekçilerimizin yanında durarak onların bu borç sorununu bir an önce çözmemiz gerekiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Coşkun, size de bir dakika veriyorum.

Buyurun.

ŞEVİN COŞKUN (Devamla) - Bu nedenle, çiftçinin bütün borçlarının yeniden yapılandırılmasına yönelik bütün teklifleri açıkça destekliyoruz.

Teşekkür ederim. (HDP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkürler.