AK PARTİ GRUBU ADINA MUSTAFA CANBEY (Balıkesir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun 2019 yılı bütçesi vesilesiyle AK PARTİ Grubu adına söz almış bulunmaktayım. Gazi Meclisimizin değerli üyelerini ve milletimizi saygıyla selamlıyor, bütçe görüşmelerinin verimli ve başarılı geçmesini diliyorum.

Günümüzde radyo ve televizyon yayıncılığı önemli bir kitle iletişim aracıdır. Sürekli ve hızlı değişen koşullar neticesinde yayıncı kuruluşların daha kaliteli hizmet verme isteği ve hizmet çeşitliliğinin artırılması talebi ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede, radyo ve televizyon faaliyetlerini düzenlemek ve denetlemek amacıyla 1994 yılında kurulan Radyo ve Televizyon Üst Kurulu bugünkü yapısına 6112 sayılı Kanun'la kavuşturulmuştur. Kamu kurumlarının, radyo ve televizyon kuruluşlarının, üniversitelerin ve sivil toplum kuruluşlarının görüşleri alınarak hazırlanan kanun, sektörün sorunlarına çözümler üretmekte, yayın denetimi konusunda RTÜK'ü yetkin kılmakta, yayıncılık sektöründe rekabeti artırıcı bir nitelik taşımaktadır.

Anayasa'nın 133'üncü maddesi uyarınca Üst Kurul, siyasi parti gruplarının gösterdikleri adaylar arasından, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca altı yıl için seçilen 9 üyeden oluşmakta ve üyelerin üçte 1'i iki yılda bir yenilenmektedir. Önümüzdeki temmuz ayında da Parlamentomuzun yapacağı değerlendirme üzerine yeni bir seçim yapılacaktır.

Üst Kurul, idari ve mali özerkliğe sahip olup mevzuatta kendine verilen görev ve yetkileri bağımsız olarak kullanmaktadır. Üst Kurulun gelirleri yayın lisansı ücretleri, yayın iletim yetkilendirme ücretleri, medya hizmet sağlayıcılarının aylık bürüt ticari iletişim gelirlerinden ayrılacak yüzde 1,5 pay ile gerektiğinde Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesinden alınacak hazine yardımından oluşmaktadır.

Kurulduğu 1994 yılı dışında, giderlerini kendi gelirleriyle karşılamış olan RTÜK, Türkiye Büyük Millet Meclisi bütçesinden hiçbir hazine yardımı almamıştır aksine, 2011 yılından bu yana gelir fazlalarıyla genel bütçeye aktarımda bulunmuştur. Bağımsız ve tarafsızlığı yalnızca bütçe ve idari konularda olmayan Kurulun aldığı kararların büyük bir çoğunluğu da oy birliğiyledir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Üst Kurul, içerik yönünden medya hizmet sağlayıcıların öz denetim mekanizmalarını geliştirmelerini ve izleyicilerin şikâyet ve beğenilerinin değerlendirilmesini sağlamak amacıyla izleyici temsilcileriyle koordinasyon hâlinde çalışmaya önem vermekte ve farklı dilde yayın yapılmasına imkân sağlamaktadır. 2018 yılı içerisinde Üst Kurula yaklaşık 112 bin bildirim gelmiştir. Bildirimlerde en çok tasnif edilmiş olan ilk 4 inceleme "program uyarılsın" "ceza verilsin" "kaldırılsın" "kanal kapatılsın"; yine bir diğeri, kişileri eleştiri sınırlarının ötesinde aşağılayıcı ve iftira niteliğinde ifadeler içeren, insan onuru ve özel hayatın gizliliğine aykırı yayın; genel ahlak, manevi değerler ve ailenin korunması ilkesine aykırılık ve toplumun millî ve manevi değerlerine aykırı yayın kriterlerinden oluşmaktadır.

Resmî Gazete'de yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle, yayınlanması zorunlu kamu spotlarının içeriği ve sürelerine ilişkin de düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeyle, ayda en az doksan dakika gıda güvenilirliği, iş sağlığı ve güvenliği, sosyal güvenlik, halk sağlığının korunması gibi konularda uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapılmasına ilişkin hususlar düzenlenmiştir. Yapılacak zorunlu yayınların oran ve yayınlama zamanıyla ilgili usul ve esasların Üst Kurulca belirlenmesi öngörülmüştür.

Bu kapsamda, Üst Kurul, Kamu Spotları ve Zorunu Yayınlar Yönergesi hazırlamıştır. Aynı zamanda, Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığıyla ortak hazırlanan yönetmelikle beraber "ailenin ve çocukların korunması ilkesini gözeterek ailenin bütünlüğünü, çocukların zihinsel ve ahlaki gelişimlerini destekleyecek nitelikteki yapım ve diziler üst kurul bütçesine konulan ödenekten karşılanarak teşvik edilecektir.

Gelişen sanayi ve değişen beklentiler sonrasında internet ortamında yayın ve yapımların sayısı artmış ve talepler bu yönde ilerlemiştir. Bu bağlamda, RTÜK, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuyla birlikte hazırladığı yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle, internet ortamında sunulan radyo ve televizyon hizmetlerini de denetlemeye başlayabilecektir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayın Sayın Milletvekili.

MUSTAFA CANBEY (Devamla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 16 Nisan 2017 referandumu ile 24 Haziran 2018 seçimleri sonrasında Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın seçilmesi ve kurulan yeni -Bakanlar Kurulu- Kabineyle Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi uygulamasına geçilmiştir. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemiyle birlikte bürokrasiyi azaltan, sorunları çözen, hızlı çözüm üreten icracı devlet anlayışı ortaya çıkmış ve hizmet odaklı yeni yönetim anlayışı meydana gelmiştir. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine geçişin ardından yayımlanan Bakanlıklara Bağlı, İlgili ve İlişkili Kurum ve Kuruluşlarla İlgili Cumhurbaşkanlığı Genelgesi'yle RTÜK, Kültür ve Turizm Bakanlığıyla ilgilendirilmiştir ve bugün onun uhdesinde görevine devam etmektedir.

AK PARTİ iktidarları döneminde radyo ve televizyonculuk alanında ülkemizde yaşanan gelişme ve ilerlemeler neticesinde demokratik yayıncılık anlayışı benimsenmiş ve bu bağlamda RTÜK çalışmalarını kesintisiz bir şekilde devam ettirmiştir. Yapılan çalışmalarla kurulun önü açılmış, görev ve yetkilerini kullanması kolaylaşmıştır.

Çalışmalarında demokrasinin temel unsuru olan medyanın çoğulcu ve katılımcı olmasına önem veren, bağımsızlık ve tarafsızlık anlayışını benimseyen RTÜK'ün 160 milyon 769 bin lira olan bütçesinin ve 2019 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin hayırlı ve uğurlu olmasını diliyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)