GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:99
Tarih:09.07.2019

ZİYA ALTUNYALDIZ (Konya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisi ve tüm milletvekillerimizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, Türkiye üretmek durumunda, Türkiye ihraç etmek durumunda, Türkiye gelir üretmek, Türkiye refahı artırmak durumunda. Hane halkları ve kişilerin gelirleri artmalı ki Türkiye hedeflerine ulaşabilsin, varabilsin. İşte bugün, birkaç saattir çok değerli milletvekillerimiz grupları ve şahısları adına yaptığı konuşmalarda Türkiye Tanıtım ve Geliştirme Ajansını konuştu, ajansla ilgili pek çok şey ifade edildi. Onlara geçmeden önce, ajansa neden ihtiyaç duyduk? Türkiye bu noktaya nereden geldi, nasıl geldi? Gelirlerimiz nereden nereye çıktı ve nereye götürmek istiyoruz? Neden durup dururken ajans kurduk, yoksa bu bir stratejinin ürünü mü?

Değerli arkadaşlar, Dünya Seyahat ve Turizm Konseyinin hesaplamalarına göre, 2015 yılında turizm sektörünün gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 5 düzeyinde. Ayrıca, dolaylı tüketim etkileri ve diğer unsurları kattığımız zaman bu oran yüzde 12,9'lara, yüzde 13'lere çıkıyor.

Diğer taraftan, istihdam oranlarına baktığımız zaman, yine toplam istihdam içerisinde yüzde 2,3 payı olduğunu görüyoruz turizm istihdamının. Dolaylı etkileri, tedarikçiyi ve diğer unsurları da olaya kattığımız zaman yüzde 8,3'e çıkıyor. Hâl böyleyken önümüzdeki perspektife baktığımız zaman da her yıl dünyada seyahat eden kişi sayısı yüzde 4 ila 6 oranında artarken bugün itibarıyla 1,4-1,5 trilyon dolar olan yıllık turizm gelirlerinin de 2 trilyon dolarlara çıkması öngörülüyor. Küresel perspektif bu.

Ülkemize döndüğümüz zaman, özellikle 80'li yıllarda yapmış olduğumuz yatırımlarla 80-90 arasında turizm gelirlerimizde çok büyük bir sıçrama olduğunu görüyoruz. Turizm gelirleri binde 3'ten 1,8'e ve yabancı turist sayısı 2,8 milyondan 9,7 milyona, gelir de 2 milyardan 7,2 milyar dolarlara çıkmış.

İşte o dönemde yapılan yatırımların bitmesi ve işletmeye alınmasıyla birlikte 80-90 arasında ve 90'lı yıllarda turizm gelirleri katlanmış; sonra baktığımız zaman, 2000'li yıllara geldiğimiz zaman, 2002 yılında ziyaretçi sayısı itibarıyla 13'üncü ülke olduğumuzu görüyoruz ve 13 milyon kişiye 12 milyar dolar gelir elde ettiğimizi görüyoruz. Yıllara baktığımız zaman, her yıl turizm gelirlerimizde artış olduğunu ve turist sayısında da artış olduğunu görüyoruz. Son olarak 2018 yılında 29,5 milyar dolarlık gelire karşılık turist sayısı 46 milyonu bulmuş.

Şimdi, değerli arkadaşlar, istihdamda da 500-600 binden -doğrudan etkisiyle, toplam- dolaylı etkilerine baktığımız zaman 3 milyona varan, baliğ olan bir istihdamdan bahsediyoruz.

Şimdi, Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansını niye kuruyoruz? Bir defa değerli arkadaşlar, bir, Türkiye 1 milyon 500 binin üzerinde ya da civarındaki yatak kapasitesiyle yeni bir faza geçmek istiyor. Şu anda diyoruz ki dünyanın ilk 10 ülkesinin yani turizm gelirlerindeki ilk 10 ülkesinin belki ilk 3'ünü, 5'ini ya da 7'sini baz aldığımız zaman kişi başına, turist başına gelirin yaklaşık bin dolar olduğunu görüyoruz. Bizdeki turist başına gelirin de 650-700 dolar civarında olduğunu görüyoruz. O hâlde burada sıçraması gereken bir alan var.

Diğer taraftan, değerli arkadaşlar, önümüzdeki dönemde yaptığımız çalışmalarla hem turist sayısında hem turizm gelirlerinde bir hedef koyduk. Nedir bu hedef? 2023'te 70 milyon turist, 70 milyar turizm geliri yani dünya ortalamalarını tutturan bir turizm gelirinden bahsediyoruz, kişi başına bin dolar. O hâlde ne yapmamız lazım? Kişi başına bin doları tutturacağız, o zaman bugüne kadar yaptıklarımıza ilave bir şey daha yapmamız lazım. İşin özü bu. Bunun arkasında ya da önünde ya da gerisinde başka bir şey aramak gerçekten hiçbir şey bulamadan boşuna çaba sarf etmekten başka bir şey değil.

Değerli arkadaşlar, turizm gelirlerinde dünyanın ilk 10 ülkesine baktığımız zaman 7'sinde ajans benzeri kuruluşlar olduğunu görüyoruz, ajans benzeri kuruluşlar. O hâlde ajans benzeri kuruluşlar dünyanın ilk 10 ülkesinde başarılı olmuş ve bu başarıyla turizm gelirlerini katlamışlar. Biz de önümüzdeki dönemde bir ajans kuruyoruz ve ajansla birlikte gelirlerimizi artırmak istiyoruz, tanıtımlarımızı artırmak istiyoruz. Mevsimsel turizm sezonunu on iki aya yaymak istiyoruz. Türkiye'nin dört bir tarafını turizme açmak istiyoruz. Turizmde markalaşmak istiyoruz. Tesislerimizi dünyanın dört bir tarafında tanıtmak ve Türkiye algısını ve olgusunu güçlendirmek istiyoruz. Bu sayede önümüzdeki dönemde, bugün bahsetmiş olduğumuz gelirleri en az yüzde 50 artırmak suretiyle bin dolarları yakalamak istiyoruz.

Değerli arkadaşlar, eleştiriler oluyor; bir defa, bu eleştirilerin hiçbirine katılmadığımı özellikle belirteyim. Niye belirtiyorum değerli arkadaşlar? Sektörle yaptığım konuşmaların neredeyse tamamında sektör temsilcileri böyle bir ajansın yerinde ve uygun olduğunu, doğru olduğunu söylüyorlar.

İkincisi: Ajansla ilgili yapıya geldiğimiz zaman, ajans yapısı yönetim kurulu, icra kurulu ve danışma kurulundan oluşuyor. Ajans yapısında dinamik, esnek, şartlara göre hızlı hareket edebilecek, anında olaylara müdahil olabilecek bir yapı öngörüyoruz. Bunun için de daha çok, geliri topladığımız kesimin hem yönetimde hem icrada hem danışmada olmasını istedik ve toplam 13 kişilik yönetim kurulundan 9 kişi, Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanını da saydığımız zaman, evet, 10 kişi özel sektör temsilcisi arkadaşlar. Bunun yanında, kamudan kim var? Turizm Bakanı var, tanıtımdan sorumlu bakan yardımcısı var ve tanıtım genel müdürü var. Dolayısıyla, yapı son derece dinamik, piyasa dostu ve hızlı hareket edebilecek bir yapı.

Gelelim yapı nasıl oluşuyor? Yapıya baktığımız zaman arkadaşlar, yapıda kamunun etkisi son derece sınırlı. Yapı son derece demokratik bir yapı, seçimle oluşuyor. CHP sözcüsü Akif Bey'in ifade ettiği şekilde bir bakan ataması yok ortada. Bir seçim var, sektör temsilcileri var, sektör temsilcilerinin katılımı var ve seçim süreçlerinin de yönetmelikle düzenlenmesi var, tüm bölgelerin temsili var ve bölgesel temsille birlikte Türkiye algısını ve olgusunu tüm zenginlikleriyle ve tüm dinamikleriyle tanıtım var.

İcra kuruluna baktığımız zaman: İcra kurulu 5 kişiden oluşuyor ve sadece 2 kişi kamudan -bakan yardımcısı ve genel müdür- 3 kişi sektörden geliyor.

Danışma kuruluna baktığımız zaman: Sektörle ilgili tüm STK'ler ve tüm sivil toplum kuruluşlarının yanında ilgili dernekler danışma kurulunda üyeler.

Bütün bunlara baktığımız zaman, evet, sektörle birlikte oluşan ve sektörle birlikte yürüyen, sektörün gerçeklerini bir anlamda dünya gerçekleriyle birleştiren ve Türkiye turizmini bir başka faza taşıyan bir hamledir bu.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ZİYA ALTUNYALDIZ (Devamla) - Sayın Başkan, teşekkür ediyorum.

BAŞKAN - Son cümlelerinizi alayım Sayın Altunyaldız.

ZİYA ALTUNYALDIZ (Devamla) - Sektör bu konuda ajansın kurulması, dinamik yapı ve kurulların demokratik bir şekilde oluşması konusunda son derece mutabık. Diğer taraftan, önümüzdeki dönemde gelirlerin denetlenmesi bağımsız denetim kuruluşlarınca yapılacak ve bu kuruluş dünya sıralamasındaki ilk 10 ülkede olduğu gibi, Türkiye turizm gelirlerini inşallah 2023'te 70 milyar dolara ve kişi başına geliri de bin dolara çıkarmak suretiyle başarılı bir hamlenin sonuçlarını hep beraber görmüş olacağız ve göstermiş olacak.

Hepinizi bir kez daha saygıyla selamlıyor, Türkiye Turizm ve Geliştirme Ajansının hayırlı olmasını diliyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)