GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:18
Tarih:14.11.2019

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (İstanbul) - Sevgili Başkan, Divan, sayın üyeler; hepinizi saygıyla selamlıyorum. Cumhuriyet Halk Partisi adına 128 sıra sayılı Yasa Teklifi'nin 1'inci maddesi üzerine söz almış bulunuyorum.

Tabii, bu konuda esasen genel olarak anayasallık sorununu ele alacağım. Burada anayasallık... Sevgili Turan gitti galiba; hani, not almak istiyordu. Ama tabii ki 95 imzalı teklifin sahipleri ne kadar burada var acaba? Kaçta kaçı toplam burada, o da ayrıca sorulmaya değer çünkü 217 sayfalık teklif metninin üçte 2'si muhalefet şerhiyle dolu bir metindir. Bu da bize özellikle anayasallık açısından çok ciddi sorunların var olduğunu gösteriyor; yoğun bir emek söz konusu bu metnin irdelenmesinde.

Ben Anayasa'nın yerindelik açısından ele alınması konusuna girmeyeceğim, ben sadece konunun teknik boyutunu ele alacağım. Bu metin, bu yasa önerisi teknik açıdan, anayasallık bakımından hangi özelliğe sahiptir? Çünkü Anayasa madde 11'e göre "Kanunlar Anayasa'ya aykırı olamaz." İç Tüzük madde 38'e göre de "Anayasa'ya uygunluk ön sorun olarak incelenir." ama bunun yapılmadığını görmekteyiz. Burada tabii ki bunu tartışırken asgari yasama ciddiyeti -nitelikli yasadan vazgeçtik- var mı, yok mu, bunu takdirlerinize bırakıyorum. Ama esas benim üzerinde duracağım husus açık Anayasa'ya aykırılık sorunudur çünkü Anayasa'nın 13'üncü maddesi hak ve özgürlüklerin sınırlanması bakımından 4 ölçüt getirmektedir. Bir: Neden olacak, anayasal nedenlik ilkesi. İki: Yasayla öngörülecek. Üç: Ölçülülük ilkesine uygun olacak. Dört: Anayasa'nın sözüne ve özüne uygun olacak. Şimdi, bu açıdan bakıldığı zaman, incelendiği zaman en önemli sorun bu metinde -Anayasa'nın 13'üncü maddesinde hak ve özgürlüğün sınırlanmasında aranan ölçülülük ilkesidir- ölçülülük ilkesine aykırılıktır. Biraz sonra, neden olduğunu belirteceğim. Ölçülülük ilkesi Anayasa Mahkemesi kararlarına göre şu 3 ögeyle somutlaştırılmaktadır. Bir: Müdahale gerekti mi, sınırlama gerekti mi? İki: Elverişli bir araç mı kullanılıyor müdahale için? Üç: Adil bir denge var mı amaç ile kullanılan araç arasında? Şimdi, bu 3 ögenin saygı görüp görmediğini, Anayasa'nın ilgili maddeleri açısından; birincisi sosyal adalet -Anayasa hükmü- ikincisi sosyal devlet, üçüncüsü mali güç...

Sayın Başkan, biraz sessiz olunursa çünkü uğultu var.

BAŞKAN - Değerli milletvekilleri, salonda uğultu var, hatip konuşmasını konsantre bir şekilde yürütemiyor, o nedenle lütfen sessizliği sağlayalım.

Buyurun Sayın Kaboğlu.

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (Devamla) - Teşekkür ederim.

Demek ki bu 3 ögeyi Anayasa'nın sosyal adalet, sosyal devlet ve sosyal amaç, mali güç ışığında değerlendirmemiz gerekir. Ben bu ölçütler ışığında, yasa önerisinin sadece 4 maddesinin Anayasa'ya uygun olup olmadığına bakmakla yetineceğim. Bu 4 maddeden birincisi dijital hizmet vergisinin oranının artırılmasına ilişkin, ikincisi kambiyo muamelesinde banka ve sigorta muamele vergisinin artırılmasına ilişkin, üçüncüsü konaklama vergisi, dördüncüsü de erişimin engellenmesidir. Tamamen teknik düzeyde ele alacak olursak bu, dijital hizmet vergisinin yüzde 1.500 oranında Cumhurbaşkanı tarafından artırılması yetkisi, Anayasa'ya, gerek madde 73'e gerekse madde 13'e açıkça aykırıdır. Bunun yanında, yine, kambiyo muamelelerinde 10 kat artırma da -Cumhurbaşkanına verilen bu yetki- aynı şekilde Anayasa'nın 73'üncü maddesine ve 13'üncü maddesine açıkça aykırıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Bir dakika süre veriyorum, bitirmeniz için.

Buyurun.

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (Devamla) - Konaklama vergisi ise çok yönlü olarak Anayasa'ya aykırıdır. Çünkü birincisi, Anayasa madde 23, seyahat özgürlüğüne aykırıdır; ikincisi, madde 13, ölçülülük ilkesine aykırıdır; sonra, daha önce oyladığımız 7186 sayılı Yasa'yla dış seyahat özgürlüğünü sınırladık; -Anayasa'ya aykırı diye Anayasa Mahkemesine götürdük- böylece, yurttaşların fikir özgürlüğünü sınırladıktan sonra hareket etme özgürlüğünü de bununla sınırlamak ayrıca verginin sahibi açısından Anayasa madde 127'ye de aykırılık teşkil etmektedir.

Erişimi engelleme maddesi ise yine saydığım başlıklar altında, Anayasa madde 13'e, Anayasa madde 26'ya, Anayasa madde 48 çalışma özgürlüğüne ve Anayasa madde 10 eşitlik ilkesine olmak üzere, muhtelif maddelerine aykırılık oluşturmaktadır.

Şimdi, tamamen teknik açıdan bu yasayı incelediğimiz zaman, aslında Anayasa'ya aykırılıklar zinciri...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Açmayacağım mikrofonu, söyledim, lütfen.

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (Devamla) - Sayın Başkan, sözümü, siz uyardınız, dolayısıyla...

TURAN AYDOĞAN (İstanbul) - Önemli konular var Sevgili Başkanım, rica ederim, bizden kesin, hocaya verin.

BAŞKAN - Buyurun, tamam, haklı bir gerekçe gösterdiniz.

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (Devamla) - Çok teşekkür ederim.

Şimdi, Anayasa'ya aykırılıkta ısrar -bugüne kadar sürekli olarak burada vurguladığımız- Anayasa'nın ilgili maddeleri ve hukuk devletine ilişkin 2'nci maddenin sürekli ihlal edilmesi, burada bir sistematik ihlal alışkanlığının sergilenmiş olması Anayasa'nın üstünlüğü ilkesini ihlal ettiği gibi, hukuk devleti tanımı, eğer Anayasa "hukuk devleti" diyorsa -hukuk devletini hukuk kuralları bütünü olarak tanımlıyoruz Anayasa'nın üstünlüğü ilkesinde- devletin kalmaması eşiğine yöneliyoruz. Şu madde, Anayasa ihlali, bizim yaptığımız Anayasa suçu teşkil ediyor mu acaba? "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs edenler..." Acaba bu suçu oluşturuyor mu yaptığımız sistematik ihlal? Oluşturmuyor çünkü cebir ve şiddet kullanarak yapmıyoruz bunu ama açıkça Anayasa'ya aykırı olduğunu söyleye söyleye yapıyoruz ve Anayasa Mahkemesini fuzuli meşgul ediyoruz ve Anayasa Mahkemesi, bu nedenle, adil yargılanma hakkını, esasen bakmak zorunda olduğu davaları da yerine getiremiyor. Devletimiz hukuk devleti mi yoksa bir başka devlet mi?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ENGİN ALTAY (İstanbul) - Ceberut devlet!

İBRAHİM ÖZDEN KABOĞLU (Devamla) - Buna karar verin lütfen. (CHP sıralarından alkışlar)