HDP GRUBU ADINA MURAT ÇEPNİ (İzmir) - Teşekkürler Başkan.

Genel Kurul ve değerli halklarımız, evet, hibrit tohum farklı türlerin melezleştirilmesiyle elde edilen tohum yani tek kullanımlık ve her yıl üreticinin satın almak zorunda olduğu, daha çok tohumu satan firmalara ve ülkelere katkı sağlayan bir tohum. Dolayısıyla, hibrit tohum meselesini tartışırken aynı zamanda ülkenin tarımının, çiftçisinin kalkınması, geliştirilmesi meselesini de konuşmuş oluyoruz.

Dünyada tarımın yüzde 75'i hâlâ küçük çiftçi tarafından üretiliyor yani dünyayı küçük üreticiler doyuruyor. Hibrit tohum ise endüstriyel tarımın geliştirilmesi yoluyla küçük üreticilerin yok edilmesi, tarımın yok edilmesi anlamına geliyor.

1925'te yurdun değişik yörelerinde tohum ıslah ve üretme istasyonları kuruldu; buralarda, daha çok seleksiyon yoluyla tahıllara ait tohumlar geliştirildi. 1953'te deneme niteliğinde, Tarım Bakanlığı adına tahıl tohumluklarının kontrol ve sertifikasyonu başladı. 1963'te tohumlukların tescil, kontrol ve sertifikasyonu hakkında bir yasa çıkarılarak tohumluk üretimi, tohumluk dış satımı ve dış alımı bu yasaya göre düzenlendi. 1980'lerde ise tüm dünyada neoliberal politikaların gemi azıya almasıyla birlikte tohum alanı da, tohum sektörü de özel sektörlere peşkeş çekilmeye başlandı ve piyasa özel şirketlere teslim edildi, çok uluslu şirketlere teslim edildi. Dünya Bankası eliyle gerçekleştirildi bu süreç. 1985'te çıkarılan Tohumluk Teşvik Kararnamesi'yle özel tohum kuruluşları beslendi.

Dünyada 420 tohum firması var, bunlar hibrit tohum üretiyor, Türkiye'de ise 791 tohum şirketi var, bunların 739'u yerli fakat mesele şu: Pazar payının yüzde 90'ı yabancı tohum şirketlerine ait.

Hibrit için önemli meselelerden biri şu: Gübre kullanmak gerekiyor, bu gübre kullanıldığında böcekler yani yapraklar altında yuvalanan böcekler açığa çıkıyor, bu böceklerin öldürülmesi için ilaçlar üretiliyor, bu ilaçlar üretilirken insanlar zarar görüyor ve bu denklem şöyle sürüyor: İnsanları hasta eden ilaçlarla yani beşerî ilaçlar ile bu tohumlarda kullanılan ilaçları aynı şirketler üretiyor. Yani bu döngüyü yürüten temel sektör ilaç sektörü ve dolayısıyla biz aslında hibrit tohumla birlikte bu sektöre, bu döngüye doğrudan dâhil olmuş oluyoruz. Aynı zamanda, bu hibrit üretimi aşırı su tüketimini de gerektiriyor, dolayısıyla suların da yok edilmesine bir katkı sağlamış oluyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, toparlayın.

MURAT ÇEPNİ (Devamla) - Tohum üreten 7 uluslararası şirket toplamda bu üretimlerini gerçekleştiriyor. İşte, nasıl ilaç mümessilleri varsa bu alanda da tarım ilaçları açısından da yine ilaç mümessilleri devrede. Bu konuda bizim önerilerimiz şunlardır: Çiftçilerin kendi tohumlarını üretmesinin ve satmasının önündeki engeller kaldırılmalıdır. Tohumlar kayıt altına alınmalı ancak bu, kamu tarafından yapılmalıdır, özel şirketler tarafından değil. Yerel tohum üretimi desteklenmelidir. Hibrit tohumlar yasaklanmalı, üretiminden vazgeçilmelidir. Tarım ve tohum yerli ve yabancı şirketlere teslim edilmemeli, küçük çiftçi ve ekolojik denge korunmalıdır.

Teşekkür ediyorum. (HDP sıralarından alkışlar)