CHP GRUBU ADINA GÜRSEL EROL (Elâzığ) - Sayın Başkanım, sayın milletvekilleri; hepinizi sevgi saygıyla selamlıyorum.

Konuşmama başlamadan önce parti ve grup ayrımı yapmadan, bu salonda bulunan bütün milletvekillerine bir soru sormak istiyorum: İçinizde 12 Eylül 1980 tarihinde askerî darbeden -ailesinden, komşularından, akrabalarından, çevrelerinden- etkilenmeyen bir tek kişi var mı?

MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bizde yok, AK PARTİ'de olabilir.

GÜRSEL EROL (Devamla) - Yani 12 Eylül askerî darbesinden Türkiye'de, şu anda Parlamentoda -Sayın Başkanım, siz dâhil- etkilenmeyen bir kişi var mı? Yok. Ama bakın...

MAHMUT TANAL (İstanbul) - AK PARTİ'de olabilir, bizde yok.

BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Vardır ya, 85 doğumlular var. 85 doğumlular var, onlar daha doğmamışlardı o zaman.

GÜRSEL EROL (Devamla) - Ben bunu bir tartışmayı açmak için söylemiyorum. 12 Eylülün, siyasi düşüncelere göre değil, Türkiye'deki bütün toplum bireylerini, fertlerini, yurttaşlarımızı aynı koşullarda ve şartlarda mağdur ettiğini söylemek için, kanıtlamak için söylüyorum. Bakın, 12 Eylül, Türkiye Büyük Millet Meclisini kapattı, milletvekillerinin milletvekilliğini düşürdü, tutukladı; siyasi partileri kapattı, genel başkanlarını tutukladı. O dönemde 927 filmin yasaklanması, sol örgütlerden infaz edilen 18 idam, sağdan 18 idam, doğal ölüm raporu verilerek hayatını kaybeden 73 kişi, intihar ettiği bildirilen 43 kişi, işkence sonucu ölenlerin sayısı 171, 1402'yle 18.525 kişi mağdur edildi, yasaklanan yayın sayısı 927, vatandaşlıktan çıkarılan 14 bin kişi, sakıncalı olduğu gerekçesiyle işten atılanlar 30 bin kişi, gözaltına alınanlar 650 bin kişi, sıkıyönetim mahkemelerinde yargılananlar 230 bin kişi, kuşkulu ölüm 144. Ve bu süreci Türkiye'ye yaşatan Kenan Evren'in adı şu anda Ankara'nın bir ilçesinde, 1982 yılında adı değişen Evren ilçesinde. Ve bu süreci Türkiye'ye yaşatan Kenan Evren'in adı okullarda, kışlalarda, meydanlarda hâlâ yaşar hâlde. Ben bunu bütün samimiyetimle söylüyorum: AK PARTİ hükûmetleri döneminde en doğru yapılan iş 12 Eylül sürecinin yargılama sürecinin başlatılmasıdır; yarım kaldı. Yerel mahkemelerde Anayasa'nın askıya alınması, Türkiye Büyük Millet Meclisinin kapatılmasıyla ilgili yerel mahkeme ceza verdi ama Yargıtay süreci tamamlanmadan Kenan Evren 2015 yılında hayatını kaybettiği için dava düştü ama Kenan Evren'in adı hâlâ var; Ankara'nın ilçesinde var, meydanlarda var, caddelerde var, okullarda var ve kışlalarda var.

BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Orası Kenan Evren'den önce vardı.

GÜRSEL EROL (Devamla) - Kanunu'na baktım, 1982 askerî darbe döneminde atanan Belediye Başkanının önerisi ve Belediye Meclis kararıyla değiştirilmiş, "Evren" adını almış. Bunu bir daha kontrol edebilirsiniz.

Anlatmak istediğim şu: Şimdi, Kenan Evren'in adı Sincan'da caddede var, Kenan Evren'in adı Zile'de var, Kenan Evren'in adı Aksaray'da var, Kenan Evren'in adı kışlalarda var ve Kenan Evren'in adı Türkiye'de birçok okulda var. Eğer bunu sindiremiyorsak, Kenan Evren'in bir darbeci general olduğuna inanmışsak ve yerel mahkemede cezasını almışsa Kenan Evren'in Türkiye'de adının hiçbir şekilde kamu kuruluşlarında yaşaması doğru değildir.

Benim önerim, bu süreci araştırarak yani Kenan Evren'in adının hâlâ nerelerde yaşadığını, hâlâ nerelere verilmiş olduğunu bir araştırma komisyonu kurularak tespit ederek Kenan Evren'in adını ve darbeci generallerin adlarını kamu kuruluşlarından silmektir.

Sevgili milletvekilleri, bakın, Kenan Evren 1980'li yıllarda gittiği her yerde kahramanlar gibi karşılandı yani adı meydanlara verildi, okullara verildi, caddelere verildi ama 1980 darbesiyle yarattığı trajediden, 1980 darbesiyle yarattığı mağduriyetten kaynaklı ve 1980 darbesiyle Türkiye'nin gelişmesini engellemesinden kaynaklı, öldüğü zaman eğer resmî devlet töreniyle gömülmeseydi cenazesini taşıyacak 4 tane sivil yoktu. Onun için bu süreci doğru değerlendirmemiz gerektiği düşüncesindeyim.

Bu önergeyi bir parti politikası olarak, bir siyasi düşünce olarak değerlendirmeyin. Eğer Kenan Evren konusunda bu salonda herkes mağduriyet yaşamışsa, herkesin çevresindeki insanlar mağduriyet yaşamışsa bu önergenin kabul edilerek Kenan Evren'in adının kamu kuruluşlarından, okullardan, meydanlardan silinmesine katkı verin diyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Teşekkür ederim. (CHP ve AK PARTİ sıralarından alkışlar)