OYA ERSOY (İstanbul) - Sayın Başkan, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle, bu kanun teklifi görüşülmeye başlandığı andan itibaren söylediğimiz bir şey var: Bu teklifin amacı belediyelerin yetkilerini ortadan kaldırmaktır. İşte, tam da 18'inci maddenin gerekçesinde zaten bu amaç açık açık belirtilmiş. Ne diyor gerekçede? "TOKİ" ile belediyeler arasında bir yetki çakışması var ve bu giderilmektedir." diyor. Her nasılsa otuz iki yıldır fark edilmemiş bu çakışma, AKP iktidarı başta İstanbul olmak üzere yerel yönetimleri kaybedince fark edilmiş ve AKP'nin ikinci özelleştirme dairesi TOKİ lehine, belediyeler aleyhine yetki gasbediliyor yani belediyeye ait yetkiler TOKİ lehine gasbediliyor. Görülmektedir ki, demokrasi tarihimize bir utanç belgesi olarak geçen kayyum siyaseti yalnızca seçilmiş belediye başkanlarının gözaltına alınması, tutuklanması, halkın iradesinin yok sayılarak gasbedilmesiyle olmuyor. İşte, tam da bu önümüze gelen kanun teklifinde de olduğu gibi belediyelerin yetkilerinin saraya bağlı merkezî bürokrasiye verilmesiyle de yaşanıyor bu kayyum siyaseti. Evet, saray kendi iradesi dışında herhangi bir irade tanımıyor. Şimdi, bu teklifte görüldüğü üzere, hele ki ucunda sermayenin çıkarları varsa, kent rantına sermaye ve yandaşlar lehine el koymak ve kentleri yağmalamak varsa ne hukuk ne demokrasi ne vicdan, hiçbir değer ve ilke siyasal iktidarın umurunda olmuyor.

Değerli milletvekilleri, evet, bu ülkede oldukça sorunlu bir kentleşme tarihine sahibiz ve kentsel mekânların yeniden düzenlenmesi bu ülkede önemli bir ihtiyaçtır. Ama neye göre? Yıllardır, bilim insanları, şehir plancıları, mimarlar, mühendisler ve biz hep birlikte, halkın ihtiyacı olan güvenli konutlar, depreme dayanıklı sağlıklı ve yaşanılabilir şehirler inşa edilmesi gerektiğini söylüyoruz.

(Uğultular)

BAŞKAN - Arkadaşlar, çok uğultu var, lütfen... Hatibi duyamıyoruz, lütfen...

OYA ERSOY (Devamla) - Ancak bugüne kadarki somut uygulamalar, AKP iktidarının somut uygulamaları ve yapılan yasal değişiklikler, kentsel rantı sermayeye pazarlamak için yapıldı. Şimdi, özellikle gecekondular, giderek kent merkezinde kalan ve rant değeri artan gecekondu mahalleleri bu politikanın hedefi hâline geldi ve bütün bunlar "kentsel dönüşüm projeleri" adı altında, AKP belediyeleri ve TOKİ eliyle gerçekleştirildi. Kentsel mekânların asıl sahibi olan halk, gecekondu mahallelerinden sürüldü; TOKİ konutlarına, şehir dışlarına sürüldü ve bütün bu yerlerde AVM'lerin dikildiğini gördük biz.

Bakın, çarkın nasıl döndüğünün bir örneğini, sadece bir örneğini size örnek olarak göstermek istiyorum: Küçükçekmece'de bir şirket AVM, rezidans, ofis katları yapmak ister. Bu şirketi hepimiz çok iyi tanıyoruz: Torunlar. Arazide hem hazineye hem şahıslara ait araziler vardır ve burası ticari alan olarak görülmektedir. Devreye Küçükçekmece Belediyesi girer ve der ki: "Gelin, pazarlık usulüyle belediyeye bu arazilerinizi, arsalarınızı devredin." ancak metrekaresi 10 bin lira olan arsaların malikleri buna yanaşmaz. Dönemin Küçükçekmece Belediye Başkanı Aziz Yeniay, aynı zamanda Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonunun da Başkanıdır ve bu alan ticari alandan çıkarılır, okul ve eğitim alanı ilan edilir. Bunun üzerine, Belediye, mal sahiplerini, arazi sahiplerini yeniden pazarlığa çağırır ancak yine ikna edemez; yine ikna edemeyince bu kez TOKİ devreye girer ve hisseler pazarlık usulüyle 650 liradan TOKİ'ye satılmazsa dava açılacağı tehdidiyle halk sıkıştırılır. Hissedarlar devir için anlaşırlar ancak tapuya gittiklerinde şunu görürler: Karşılarındaki alıcı TOKİ değildir, Torunlardır. Yeniden TOKİ'ye geri dönülür, bu sefer TOKİ yetkilileri der ki: "Hayır, bir değişiklik yok. Evet, burada okul yapılacak ve bu okulu yapacak olan Torunlar olduğu için, bedelini onlar vereceği için tapuda sizin karşınızda." Sonra ne olur? Evet, Torunlar GYO'ya devir gerçekleşir ve okul beklenilen yerde Mall of İstanbul inşa edilir. Yeniay'a ne olur? Aziz Yeniay şu an nerede? Torunlar GYO'nun Yönetim Kurulu üyesi. Sonra ne olur?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sözlerinizi tamamlayın lütfen.

OYA ERSOY (Devamla) - Küçükçekmece Belediyesi ve Büyükşehir Belediyesi AKP tarafından kaybedilir. Yapılan suç duyurularının sonucu ne olur? İçişleri Bakanı Soylu bu soruşturmalara izin vermez. Bu örnekten de görüldüğü gibi, ortada TOKİ ile yerel yönetimler arasında bir yetki çakışması değil, sermaye ve onun hizmetindeki siyasi iktidar ile halkın çıkarları arasında bir çatışma vardır. İşte, önümüzde olan bu kanun teklifi bu çatışmada halka karşı yeni bir saldırıdır.

Değerli milletvekilleri, halkın sağlıklı bir kentsel çevrede insanca yaşama ve barınma hakkı vardır. Halkın evlerini başına yıkıp kent dışına süren; okullarımızı, hastanelerimizi, kentlerdeki kamusal ve kültürel alanları tasfiye eden ve halkı bir müşteri hâline getiren neoliberal saldırganlığın karşısında artık yandaş sermayeye de, onun hizmetindeki TOKİ gibi kurumlara da verilecek tek bir karış toprağımız yoktur. O kentler, o kentte yaşayan, o kenti var eden halkındır.

Teşekkür ediyorum. (HDP sıralarından alkışlar)