BEHİÇ ÇELİK (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Mersin ilimizin sorunları hakkında konuşmak için gündem dışı söz aldım. Bu vesileyle Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Mersin, Türkiye'nin, özellikle cumhuriyetle birlikte hızla gelişen ve ilk 10'a giren önemli bir ilidir ancak son yıllarda birçok alanda peyderpey gerilemiştir. Özellikle yaşam kalitesinde çok irtifa kaybetmesi Mersin'in cazibesinin azaldığının bir kanıtıdır. Bunu destekleyen numune veri, nüfus artışında gözükmektedir. Son on yedi yılda Türkiye'de nüfus artışı yüzde 28'ken Mersin'de bu, yüzde 21 düzeyinde kalmıştır. Bu, Mersin'de nüfusun nispeten azaldığına en büyük delildir.

Değerli milletvekilleri, Mersin Türkiye'de potansiyel olarak ilk 5 turizm ilinden 1'idir. 321 kilometre sahile sahip olan ve yılda üç yüz güneşli günü olan Mersin, 150 arkeolojik ve doğal sit alanı, 530 tescilli mimarisi, Silifke Göksu Deltası Özel Çevre Koruma Alanı, 2000'e yakın tür endemik bitkisi, meşhur yaylaları, ender sedir ormanları, yamaç paraşüt alanları, rafting ve trekking parkurları, kış sporları platformlarıyla eşsiz bir yöredir. Buna rağmen, maalesef, turizm destinasyonunda layık olduğu yeri alamamıştır.

Mersin'de sanayileşme ve ticarette mihenk taşı olan Mersin Limanı, organize sanayi bölgesi, serbest bölge ve diğer tesis ve fabrikalar şehir ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. Ne var ki son yıllarda meydana gelen daralma, bazı tesis ve iş yerlerinin kapanmasıyla sonuçlanmıştır. Şirketlerde yüzde 20 düzeyinde daralma yaşandığı görülmektedir. Demek ki yerel sanayiyi ve ticareti canlandırıcı girişimlere ihtiyaç olduğu açıktır.

Değerli arkadaşlar, turizmde potansiyele rağmen arzu edilen seviyeye ulaşamayan Mersin, aslında Türk tarımının başkenti olmuş durumdadır. 15.850 kilometrekare yüzölçümünün yüzde 26'sında yoğun tarım ifa edilmektedir ve örtü altı sebzecilik ve meyvecilikte Mersin Türkiye'de 1'inci sıradadır. Özellikle muz, kayısı, üzüm, şeftali, domates, biber, patlıcan ve açık üretimde de diğer mısır, susam, yer fıstığı, soya fasulyesi, hububat, bakliyat ve pamuk da üretilmektedir. Zeytin ve zeytinyağı üretiminde de Mersin azımsanmayacak öneme sahip, gittikçe artan bir değer olarak karşımıza çıkıyor. Mersin, aromatik ve tropikal bitkiler ve meyveler konusunda da önemli bir yere sahiptir.

Mersin, iklimi nedeniyle polikültür tarımın yapıldığı istisnai bir ilimizdir ve ülkemizde, özellikle muz, erik, şeftali, çilek ve limon üretiminde 1'inci sıradadır. Tarıma dayalı sanayiye ve hayvancılığa da önem verilmesini özellikle hatırlatmak isterim.

Sorunlara ve çözüm önerilerine gelince, Çukurova Havaalanı'na değinmeden geçmek istemiyorum. Ayrıca, D400 Kara Yolu ve D175 Kara Yolu ile SEKA Limanı ve Mersin merkezden Silifke hattına bir çevre yolu ya da otobanın yapılması önem arz etmektedir.

Bunun dışında, Tarsus kıyı kesimi turizm merkezine, Karboğazı kış sporları merkezine ve yat limanlarına önem verilmesi gerekiyor. Mersin'de öncelikle 8 turizm merkezinde yatırım teşvik edilmeli ve Mersin, turizmde öncelikli yöre olarak da ilan edilmelidir. Ayrıca, Batı Mersin Master Planı'nın da hayata geçirilmesi önemlidir.

Bunun dışında, Mersin -çok önemli- inanç turizminin merkezi hâline getirilebilir, bu konuda çalışmalar yapılmalıdır.

Bunun dışında, özellikle tarımı ve tarıma dayalı sanayiyi geliştirici sulama projelerinin ve Pamukluk, Aksıfat, Sorgun Barajlarının tamamlanması, yer altı su dengesinin korunması, TARSİM'in aktif hâle getirilmesi, pazarlama ve ihracattaki tıkanıklıkların giderilmesi, Mersin Hali ve diğer hallerle ilgili iyileştirici çalışmaların yapılması, girdi maliyetlerinin düşürülmesi gibi birtakım işlerin de bir an önce tamamlanmasında yarar var.

Mersin'de en önemli sorun olarak -tabii, her yerde olduğu gibi- işsizlik karşımıza çıkıyor. Toplumsal yapı sırf bu sebeple dahi olsa gergindir, acil çözüm bulunması gerekir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın Sayın Çelik.

BEHİÇ ÇELİK (Devamla) - Suriyeliler meselesi önemli bir diğer konudur. Mersin'den başka illere kalifiye insan göçü var, bunun durdurulması gerekir.

Devlet hastanelerinde doktor yokluğu çekilmektedir, buna özellikle vurgu yapmak istiyorum.

İl merkezinin kuzeye doğru kaydırılması, kıyıların kıskançlıkla korunması, yeni bir imar ve şehircilik konseptinin hayata geçirilmesi ve serbest bölgenin daha da geliştirilmesi, sanayinin geliştirilmesi ve özellikle, tarıma dayalı sanayinin geliştirilmesi önem arz etmektedir. Bu arada, kıyıları kapatan 73 bin yazlığın rehabilite edilerek turizm endüstrisine kazandırılmasını da özellikle hatırlatmak isterim.

Hepinize teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)