CHP GRUBU ADINA KAZIM KURT (Eskişehir) - Teşekkür ederim.

Sayın Başkanım, sayın milletvekilleri; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçeleriyle ilgili Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına söz aldım. Saygılarımı sunuyorum.

Bir kanun hükmünde kararname operasyonu olarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı hâline dönüşen ve aslında Gümrük Müsteşarlığının üzerine usulen "ticaret"in eklenmesiyle meydana gelen bakanlık yasal anlamda örgütlenmesini de tamamlayamamıştır.

81 ilde kurulmak durumunda olan il ticaret müdürlükleri henüz tamamlanamamıştır.

Oluşturulup çalışmaları sağlaması gereken gümrük ve ticaret konseyi kurulup çalıştırılamamıştır.

Yetkilendirilmiş yükümlü müessesesi oluşturulup hayata geçirilememiştir.

Esnaf ve sanatkârlar şûrası toplanamamıştır.

Büyük bir değişim hedefi olarak düşünülen MERSİS tam anlamıyla gerçekleştirilememiş, pek çok alanda aksamalar ve eksiklikler devam etmiştir.

ESBİS tamamlanamamıştır.

5362 sayılı Kanun güncellenememiş, Bakanlık, Başbakanlığın Türkiye Odalar Birliğine sattığı ikiz kulelere kiracı olarak taşınmıştır.

Yanlış dış politikalar iç ve dış ticareti doğrudan etkilemekte ve böylece sınır güvenliği ortadan kalkmaktadır. Şu anda Suriye ile olan 877 kilometre, Irak ile olan 331 kilometre, İran ile olan 454 kilometre olmak üzere, toplam 1.662 kilometre sınırda güvenlik yoktur, gümrük güvenliğinden söz etmek hiç mümkün değildir. Kaçakçılık çok büyük oranda artmıştır. Zaten kayıt dışı ağırlıklı olan ekonomi böylece kaçak ekonomiye dönüşmüştür. Bakanlığın kaçakçılıkla mücadelede yetersiz kaldığı net bir şekilde ortadadır. Dünyanın en pahalı akaryakıtını kullanan Türk tüketicileri, akaryakıt üzerinde büyük oranda KDV ve ÖTV ödemesi nedeniyle cazip hâle gelen kaçak akaryakıtı kullanmaktadır. Bakanlık organize ederek çözmesi gereken bu sorunu çözememektedir. En son Türkiye-İran sınırına 3 kilometre uzunluğunda kaçak boru hattı döşeyerek yapılan kaçakçılığın farkına yeni varılmıştır. Şimdi Sayın Bakan'a sormak gerekir: 1.662 kilometre içerisinde kaç tane kaçak petrol boru hattı daha vardır? Şimdiye kadar bu kaçak hatlardan ne kadar akaryakıt kaçırılmıştır? Bu işle mücadele etmesi gereken ekipleriniz neler yapmaktadır?

Anayasamız tarafından korunması gerektiği kabul edilen kooperatifçilik, tüketici, esnaf ve sanatkârlar doğrudan ticareti ilgilendirdiği için Bakanlığınızla ilişkilidir. Peki, Bakanlığınız 2012 yılında bu Anayasayla korunması gereken kurumlara neler yapmıştır, 2013 yılında neler yapacaktır, çok düzgün bir biçimde bütçeden anlaşılması gerekir. Geçmiş uygulamalara bakılırsa bunların yanıtları olumsuzdur. "2012 Uluslararası Kooperatifler Yılı" olarak ilan edildiği hâlde, Türkiye, bu yıl da, kooperatifçiliğin geliştirilmesi için ciddi hiçbir adım atmamıştır. Daha önce yayınlanan 2010-2014 Eylem Planı, neredeyse hiç değiştirilmeden "2012-2016 Kooperatifçilik Stratejik Eylem Planı" olarak 17 Ekim tarihinde Başbakan tarafından açıklanmıştır. Kooperatifçileri memnun etmeyen bu plan, kooperatiflerin sorunlarına çözüm olamayacaktır. Örneğin, kooperatiflerin özel yasaları ve özel statüleri olmasına rağmen, hâlen, ticaret odalarına kayıt olmaları zorunluluğu ortadan kaldırılamamıştır. Eskimiş kooperatif yasalarının değiştirilmesi yönünde adım atılamamıştır. Üniversitelerin kooperatifçilik bölümü kurulamamıştır. Kooperatifler meslek lisesi ya da kooperatifler kolejleri açılamamıştır. Kooperatiflerin denetlenmesi sırasında seçilmiş denetçilere rağmen, atanmış memurların seçilenleri görevden almaları, aldırmaları engellenememiştir.

Esnaflarımızın korunması, kollanması amacıyla ısrarla istedikleri yasalar gündeme dahi getirilememiştir. "Küçük esnaf" dediğimiz emeği ve sermayesiyle çalışan ve Sayın Bakan tarafından "Türkiye ekonomisinin mütevazı ama samimi temsilcilerisiniz." diye tanımlanan esnaflarımızın, büyük bir beklentiyle bekledikleri perakendecilik sektör yasası veya büyük alışveriş merkezlerinin düzenlenmesiyle ilgili yasa yapılamamıştır. Esnafımızın, vergi, sigorta, sosyal güvenlik primi, sosyal güvenlik destek primi yükü altında ezilmesi önlenememiştir. Çok küçük işletmelerin basit usullerle vergilendirilerek korunması dahi sağlanamamıştır. Küçük esnafların, ticaret odalarına kayıtları da mümkün olabildiğinden, meslek odalarına kayıtlarda ciddi anlamda azalmalar meydana gelmiş, meslek odalarının yetkinliği, etkinliği, demokratik temsil ve katılım özelliği azalmıştır. Küçük esnafın ticari defterlerinin meslek odaları tarafından onaylanması konusunda ciddi bir adım atılmalıdır. Böylece, meslek erbabı küçük esnafın odayla bağlantısı daha kolaylaşmış olacaktır.

Yine, meslek kuruluşlarının birleştirilerek meslek komitelerine dönüştürülmeye çalışmasını esnaf ve meslek odalarının gücünü azaltacak girişimler olarak değerlendiriyoruz ve vazgeçilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Halk Bankası, esnafın bankası olmalı, esnaf kredileri esnaf kefalet kooperatifleri kanalıyla genişletilerek sağlanmalıdır.

Esnaflarımızın yanlarında çalıştırdıkları işçiler için ödedikleri prim karşılığında onların sağlık, çalışamama güvenceleri sağlandığı hâlde kendilerinin yatırdığı primler hastalandıklarında, bu nedenle iş yerlerine gidemediklerinde, yani iş göremez duruma geldiklerinde yaşamlarını devam ettirecek bir gelir sahibi olamamaları gariptir.

Daha dün, Plan ve Bütçe Komisyonunda CHP üyelerinin teklif ve çabalarıyla esnaf temsilcilerinin Sosyal Güvenlik Kurumunun Yönetim Kurulunda temsili sağlanabilmiştir.

Tüm bunlar yetmezmiş gibi, 2013 bütçesinde kurumlar vergisi dışında her türlü vergi artacağından, doğrudan esnafımızı etkileyecek olan durum, 2013 yılının esnaf açısından zor geçeceğini göstermektedir.

Geçmiş yıllarda, ciddi anlamda Rekabet Kurumunun çalıştırılamaması, çalışamaması bugün de devam etmektedir. Sayın Başbakanın "Bitaraf olan bertaraf olur." cümlesi ciddi anlamda haksız rekabet sağlayan bir olgudur ve üstüne gidilmesi gerekir.

Son olarak, 4/12/2012 tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanan Dahilde İşleme Rejimi Kararında Değişiklik Yapılması Hakkında Karar kimin için çıkarılmıştır? Bunun da Sayın Bakan tarafından anlatılmasında yarar vardır.

Teşekkür ediyorum, saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Kurt.