| Konu: | HDP Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 59 |
| Tarih: | 20.02.2020 |
CHP GRUBU ADINA TEKİN BİNGÖL (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Nazizm iş başında. Dün yeni bir ırkçı saldırıyla maalesef, 11 kişi hayatını kaybetti. Şu bir gerçek: Irkçılığa karşı tüm uluslar, bütün toplumlar ortak hareket etmediği sürece maalesef, bu tür saldırılar herhâlde yeryüzünde ilanihaye sürecektir.
Önergeyle ilgili düşüncelerimizi açıklamak istiyorum. Bu ülkenin resmî dili Türkçedir, anayasal güvence altına alınmıştır ve tartışılmayacak bir gerçektir. Bir başka gerçeklik de şudur ki eşit yurttaşlık ilkesi sosyal devletin vazgeçilmezidir. Her yurttaş kimliğini, inancını, yaşam tarzını, dilini özgürce kullanabilmelidir. Zaten, toplumsal zenginlik buradan beslenir; ayrıştırmayla, ötekileştirmeyle toplumlar asla zenginleşemez, farklılıklarla zenginleşir. Her vatandaşın en temel eylemi kimliğini ve farklılığını ortaya koyabilmesidir. Bu önemli bir haktır.
Ülkemizde 3 üniversitede Kürt dili ve edebiyatı bölümü açılmıştır. Güzel. Peki, buradan mezun olanlarla ilgili nasıl istihdam olanakları düşünülmüş de mezun olanların mezuniyetten sonra nerelerde çalışacağıyla ilgili somut bir belirti var mıdır? Yok. Peki, ne oluyor bu yüzlerce genç? O bölümleri bitiriyorlar ama hiçbirisi iş bulamıyor. Deniyor ki: "Kürtçe seçmeli ders olursa bu öğretmenler orada istihdam edilir." Böyle bir şey yok. Ana dil bir haktır ama bunun da tartışılması meşru zeminde mutlaka ama mutlaka olmalıdır. Bu tartışılmadığı zaman, sorun her zaman karşınıza çıkacaktır. Ana dil eğitimi, ana dilde eğitim; bu farklılıkları da ortaya koymak gerekir. İşte bu Parlamentonun asli görevlerinden bir tanesi de budur.
Bakın değerli arkadaşlar, Konfüçyüs'e soruyorlar: "Seni bir ülkeyi yönetmek üzere çağırırlarsa ne yaparsın, ilk işin ne olur?"
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
TEKİN BİNGÖL (Devamla) - Süre verecek misiniz?
BAŞKAN - Devam edin.
TEKİN BİNGÖL (Devamla) - Konfüçyüs'ün cevabı çok ilginçtir, Konfüçyüs diyor ki: "İlk işim, önce dili düzeltirim çünkü dil bozulursa kelimeler düşünceleri iyi anlatamaz. Düşünceler iyi anlatılamazsa yapılması gereken işler yapılmaz, görevler gereği gibi yapılamaz. Görevler gereği gibi yapılmazsa töre ve düzen bozulur. Töre ve düzen bozulursa adalet yoldan sapar. Adalet yoldan çıkarsa şaşkınlık içine düşen halk ne yapacağını, işin nereye varacağını bilemez. Bunun için de hiçbir şey dil kadar önemli değildir." Herkesin en doğal hakkı olan o dili... O nedenle, kimliği ne olursa olsun; Kürt, Arap, Çerkez, Laz...
ENGİN ALTAY (İstanbul) - Gürcü de var.
TEKİN BİNGÖL (Devamla) - ...Gürcü ve onlarca etnik gruba mensup yurttaşlarımız -baş tacı yurttaşlarımız- mutlaka dil konusunda özgürleştirilmeliler.
Bakın, değerli arkadaşlar, dil yok edilirse kültürler yok ediliyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayalım Sayın Bingöl.
TEKİN BİNGÖL (Devamla) - Kültürel zenginlik yok edildiğinde bu kadim toprakların en önemli, en büyük zenginliği olan halkların bir arada, özgürce, barış içinde yaşamaları da ortadan kalkmış oluyor.
Onun için, bu araştırma önergesinin kabul edilmesinde hiçbir beis görmüyorum. Parlamento tartışsın, ayrıntılar ortaya konulsun. Bu işin sosyolojik boyutu, pedagojik boyutu ortaya çıkarsa çok net bir şekilde konu anlaşılır bir hâle gelir diyorum, saygılar sunuyorum. (CHP ve HDP sıralarından alkışlar)