AK PARTİ GRUBU ADINA EŞREF TAŞ (Bingöl) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; MTA Genel Müdürlüğümüzün 2013 yılı bütçesi hakkında grubum adına söz almış bulunmaktayım. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Madencilik, ülkelerin kalkınmasında önemli rol oynayan sektörlerimizden biridir. Ülkemiz, yer altı kaynakları yönünden dünya madenciliğinde toplam üretim değeri itibarıyla 28'inci sırada yer almaktadır. MTA, 1935 yılında ülkemizin jeolojik yapısını aydınlatmak, metalik maden ve enerji ham maddelerini tespit etmek, teknolojik çalışmalar yapmak amacıyla kurulmuştur. Hükûmetimizce MTA'nın arama ve araştırma faaliyetleri için ayrılan bütçe 2003 yılında 16 milyon iken, 2012 yılında 200 milyon TL'ye çıkarılmıştır. Son yıllarda özellikle ülkemiz kömür rezervlerinin arttırılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının bulunması, metalik maden ve endüstriyel ham madde aramalarına hız vermek suretiyle çalışmalarını yapmıştır. Bu kapsamda 650 bin ton bakır, 51 ton altın, 4,5 milyar ton dolomit, 2,4 milyar ton kalsit ve 40 milyon ton seramik ham maddesi rezervi tespit edilmiştir. MTA tarafından ETİ Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünün bor arama projesi kapsamında hâlen devam eden çalışmalar sonucunda görünür, muhtemel, mümkün olarak bor rezervimiz 3 milyar tonun üzerine çıkarılmış ve bu rezervlerimiz büyük oranda görünür hâle getirilmiştir. AK PARTİ iktidarımız döneminde katma değeri yüksek bor ürünleri elde etmek amacıyla Bor Enstitüsü kurulmuş ve akademik çalışmalar devam etmektedir.

Ülkemizde 2005 yılından itibaren yapılan sondaj çalışmaları sonucunda linyit rezervimiz yüzde 50'den fazla arttırılarak 13 milyar tona ulaşmıştır. Bu rezervlerin ekonomiye katkı sağlaması amacıyla termik santrallerin kurulması için Enerji Bakanlığımız tarafından özel ve kamu ortaklığıyla ihaleler yapılarak sahalar verilmektedir.

MTA Genel Müdürlüğünün yapmış olduğu jeotermal arama çalışmaları sonucunda 2002 yılından 2012 yılına kadar sera ısıtması 635 dönümden 3.000 dönüme, konut ısıtması 30.000'den 90.000 konuta, elektrik üretimi 15 megavattan 115 megavat elektriğe, ülke görünür ısı kapasitesinde ise 3.000 megavattan 4.810 megavata çıkarılmıştır.

Türkiye'de elektrik üretimine uygun termal sahalarda üretim yapılan kurulu güç 114 megavattır. Bu sahalardan hâlihazırda elektrik üreten, projelendirilmiş, yapım aşamasında olan yatırımların toplam lisans miktarı 366 megavata ulaşmıştır. İhalelerin başlangıcından günümüze kadar ısıtma ve termal turizme uygun 70 adet saha yatırımcıya devredilmiştir.

Değerli milletvekilleri, MTA Genel Müdürlüğümüzün Bingöl ili ve ilçelerinde yapmış olduğu çalışmalar sonucunda metalik maden yatakları ortaya çıkarılmıştır. Bunların en önemlileri demir, kurşun, çinko, fosfat, disten ve linyit olarak sayılabilir. Genç Halveliyan sahasında seramik ham maddesi olarak kullanılmaya elverişli disten içerikli 140.000 ton, Karlıova ilçemizde ise 88 milyon ton linyit rezervi belirlenmiştir. Enerji Bakanlığımız tarafından termik santral kurulması çalışmaları yapılmaktadır.

Bingöl Genç ilçemizde yine MTA tarafından yapılan sondaj çalışmalarında yaklaşık 120 milyon ton görünürde demir rezervi tespit edilmiştir. Girişimcilerimizin yapmış oldukları sondaj çalışmalarında bunun en az 15 katı olduğu ifade edilmektedir. Rezerv sahasının ekonomik değerinin artırılması amacıyla mevcut demir yoluna ek demir yolu ve rölekasyonu için etüt proje çalışmaları yapılmış olup 2013 yılı yatırım programına alınması hedeflenmektedir.

Değerli milletvekilleri, hepinizin bildiği gibi, terörün ülkemize verdiği zararlardan en çok nasibini alan sektörlerimizin başında madencilik gelmektedir. Yaşanan olaylar gerek yabancı yatırımcıyı gerekse özel sektörün bölgeye yatırımlarını sekteye uğratmaktadır. Ülkemizde terör olayları son bulduğunda bölgeye yapılacak yatırımlar, halkın refah seviyesini artırmış, batıya olan göç büyük oranda önlenmiş olacaktır.

MTA Genel Müdürlüğümüzün 2013 yılı bütçesinin hayırlı olmasını temenni eder, yüce heyetinizi saygıyla selamlarım. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Taş.