| Konu: | Raylı sistemlerin Eskişehir ili ve Türkiye için önemine ilişkin gündem dışı konuşması |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 105 |
| Tarih: | 30.06.2020 |
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Eskişehir) - Teşekkür ederim.
Sayın Başkanım, sayın vekiller; hepinizi saygıyla selamlarım.
Eskişehir Sanayi Odasının hazırladığı rapordan hareketle, raylı sistem sektöründe Eskişehir'in durumu ve Türkiye'nin durumu hakkında birtakım bilgiler arz edeceğim.
Avrupa ülkelerinde taşımacılıkta demir yolu ağırlıkta, bizde ise kara yolu ağırlıkta. Lojistiğin getirdiği yükü azaltmak için demir yolu taşımacılığında ağırlığı artırmamız gerekiyor.
Eskişehir'in okullarında "Eskişehir, demir yollarının kavşak noktası." diye bahsedilir. Eskişehir, ülkemizin önemli bir sanayi merkezidir, yüksek katma değerli ürünler imal edilmektedir, içinde pek çok sanayiciyi barındırır. Eskişehir'de bulunan Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi (TÜLOMSAŞ) demir yolu imalatında önemli bir fabrikadır. 1920 yılında, Kurtuluş Savaşı'nın içinde kurulmuştur. O zamanlar demir yolundan başka, silah sanayisinde de ülkesinin insanlarına hizmet vermiştir. Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi'nin 780 üyesi vardır. 880 bin nüfuslu ilin 250 bin kadarı geçimini organize sanayi bölgesinden temin etmektedir. Cirosu 9,5 milyar dolar, ihracatı 2,5 milyar dolardır. Kırk yılda ihracatını 50 misli artırmayı başarmıştır.
Eskişehir'in raylı sistemler konusunda birtakım zorlukları vardır. Çözüm üretmek için, ESO öncülüğünde, TÜLOMSAŞ ve şehrin üniversiteleri dâhil 19 kurum ve kuruluşun katılımıyla Raylı Sistemler Kümelenmesi tüzel yapısı oluşturulmuştur. Ayrıca, Hükûmet birtakım düzenlemeler yapmıştır. Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayii AŞ, Türkiye Vagon Sanayi AŞ, Türkiye Demiryolu Makinaları AŞ birleştirilerek Türkiye Raylı Sistem Araçları AŞ (TÜRASAŞ) şemsiyesi altına getirilmiştir. Ayrıca, TÜBİTAK, pek çok üniversitemiz, HAVELSAN, ASELSAN bu projelerde yer alan kurumlarımızdır.
Raylı Sistemler Kümelenmesi'nin projeleri şöyledir arkadaşlar:
1) Millî Yüksek Hızlı Tren Projesi. İlk etapta 106 set temin edilecek, bunlar gruplar hâlinde getirilecek ve bunlardaki yerlilik oranı gittikçe artacak ve son grup tamamen yani yüzde 100 yerli olacaktır. Millî Yüksek Hızlı Tren Projesi'nin diğer hedefleri: Millî elektrikli tren seti, yeni nesil millî yük vagonu yapımıdır. Ulusal Raylı Sistemler Araştırma ve Test Merkezi (URAYSİM) Eskişehir'de yer almaktadır.
Değerli milletvekilleri, eğer ki imalatınız testten geçmezse önemli olmuyor, değer kazanmıyor, imalat sayılmıyor. URAYSİM, Balkanlardan Avrupa'ya kadar kıtanın tek test merkezi olacaktır. Ayrıca saatte hızı 400 kilometreye ulaşan trenleri test eden dünyadaki tek test merkezi olacaktır.
2) Eskişehir-Gemlik demir yolu bağlantısı. Eskişehir'in limana ulaşımında en ucuz nakliye yolu demir yoludur. Gemlik'e yapılacak demir yolu hattı Eskişehir için çok hayatidir.
3) Hasan Bey Lojistik Merkezi. Organize sanayi bölgesine uzaklığı 9 kilometredir. Çok önemli olan bu hattın yapımı bir türlü gerçekleştirilmemiştir. AK PARTİ'li Cumhurbaşkanı, başbakanlar, bakanlar söz verdikleri hâlde bu 9 kilometrelik demir yolu hattını bir türlü yapmadılar ve lojistik merkezi atıl hâlde kaldı.
4) Hafif Raylı Sistem, ESTRAM. Eskişehir'in şehir içi ulaşımını sağlamada büyük payı vardır. 2004 yılında Uluslararası Toplu Taşıma Birliği tarafından 13 aday ülke arasında 1'inciliğe layık görüldü ve o yıl hizmete girdi. 7 hatta hizmet veriyor, toplam uzunluğu 40 kilometre ve 2009 yılında 41 milyon yolcu taşımıştır.
ESO'nun Avrupa'ya yaptığı 2 taşıma modellemesinin sonucu şöyledir: 2009 yılında Avrupa'ya 1,5 milyar dolarlık ihracat yaptığından hareketle, Eskişehir kara yolu ve oradan Avrupa'daki adrese teslim edilirse bu kargonun taşıma maliyeti 142,5 milyon dolardır. Eğer ki Eskişehir demir yolu, Gemlik limanı ve oradan Avrupa'ya teslim edilirse maliyeti 84,5 milyon dolardır. Kara yoluyla yapılan taşıma masrafı Eskişehir sanayicisine yılda 58 milyon dolara mal olmaktadır ki ihracatın artmasıyla bu yük daha da artacaktır. 58 milyon doları küçük göremeyiz arkadaşlar. Biliyorsunuz, biz, 50 milyon dolar için Tank Palet Fabrikasını devrettik.
Sayın milletvekilleri, demir yolları sanayisi, sadece komşu ülkeleri dikkate alırsak, Türkiye için çok önemli bir pazardır. Ayrıca, İpek Yolu hizmete girdiği takdirde -ki eninde sonunda girecektir- raylı sistemler Türkiye'nin kalkınmasında çok önemli bir yer temin edecektir.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyursunlar efendim.
ARSLAN KABUKCUOĞLU (Devamla) - Türkiye'nin kalkınması için raylı sistemler çok önemli bir fırsat hazırlamıştır Türkiye'ye, beklemektedir. Raylı sistemler ülkemize büyük fırsat getirecektir. İnşaat, gayrimenkul yerine üretime, kalkınmaya yönelik en önemli yatırımlardan birisidir.
Hepinize teşekkür eder, saygılar sunarım. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)